مسجد بنوحرام، در داخل شعب بنی‌حرام، در غرب کوه سلع و در قسمت راست جاده‌ای که به سمت مساجد فتح می‌رود، واقع شده است.

مسجد بنوحرام
اطلاعات اوليه
کاربری مسجد
مکان عربستان * مدینه * در کنار کوه سلع و در یک خیابان فرعی
وقایع مرتبط معجزه زیاد شدن غذا به دست پیامبر در غزوه احزاب
معماری
بازسازی ١٣٨٨ قمری

روایت شده که در این مسجد معجزه زیاد شدن غذا به دست پیامبر در غزوه احزاب در هنگام حفر خندق، رخ داد و پیامبر(ص) در این مسجد، نماز خوانده است.

این مسجد که در حال حاضر توسعه یافته، در کنار کوه سلع و در یک خیابان فرعی، در پشت مدرسه ثانویه‌الثامنه قرار دارد.

پیشینه

 
پرونده:نمایی از مسجد بنوحرام قبل از بازسازی

بنی‌حرام یکی از طوایف انصار است که در مدینه سکونت داشتند و مسجد آنان که در میان منازل مسکونی‌شان بوده، تا به امروز برجای مانده است.

در یک نقل تاریخی آمده است که شماری از طایفه بنی‌حرام و بنی‌سلمه از محل سکونت خود نزد پیامبر اسلام(ص) شکایت کردند. حضرت آنان را به سکونت در بخش غربی کوه سلع راهنمایی کرد و آنان نیز چنین کردند. [۱]

پس از انتقال این بخش، بنی‌حرام این مسجد را ساختند، مسجدی که بعدها عمر بن عبدالعزیز آن را بازسازی کرد. به طور معمول، این بازسازی‌ها نسبت به مساجدی انجام می‌شد که پیامبر(ص) در آنها نماز خوانده بود.

اختلاف در مسجد

 
مسجد بنوحرام بعد ار بازسازی

در این باره که آیا این مسجد محلی است که رسول خدا(ص) در آن نماز خوانده یا نه، اختلاف است. دلیلش این است که درباره زمان انتقال آنان به این محل، که شِعبی در کنار کوه سلع است، اختلاف شده که در زمان حیات رسول خدا(ص) به آن محل آمده‌اند یا بعد از آن.

معجزه پیامبر

گفته می‌شود که معجزه زیاد شدن طعام در جنگ خندق، در محل این مسجد، اتفاق افتاده است. [۲]

موقعیت جغرافیایی

مسجد بنی‌حرام که برخی آن را جزو مساجد هفتگانه شمرده‌اند، در سمت غرب کوه سلع، دست راست کسی است که از خیابان سیح به سمت مساجد فتح می‌رود.

این مسجد که در حال حاضر توسعه یافته، داخل شعب، در کنار کوه سلع و در یک خیابان فرعی، در پشت مدرسه ثانویه‌الثامنه دخترانه است.

مسجد یاد شده، چندی پیش از سال ١٣٨٨ قمری، مخروبه شد و کسی آن را نمی‌شناخت. در این سال، یکی از محققان و نویسندگان شهر مدینه، با تطبیق آثار مکتوب درباره آن، آن را یافته و سبب بازسازی آن شده است. گفتنی است که شعب بنی‌حرام در حال حاضر به «العماری» شهرت دارد. [۳]

غار بنی‌حرام

در همین منطقه و در نزدیکی مسجد، بر بالای کوه، غاری با نام «کهف بنی‌حرام» هست که گفته می‌شود حضرت در برخی شب‌های جنگ خندق، به آن وارد می‌شد. در روایتی آمده است که زمانی حضرت به داخل کهف رفته و مشغول نماز بوده است. [۴]

پانویس

  1. تاریخ مدینه ابن شبّه، ج١، ص٨٧.
  2. الدر الثمین، ص٢٣٣.
  3. المساجد الاثریه، ص4٩.
  4. مجمع الزوائد، ج٢، ص٢٨٨.

منابع

این مقاله برگرفته از کتاب آثار اسلامی مکه و مدينه، رسول جعفریان. بخش «مسجد بنوحرام»، ج1، ص366، است.
  • الدر الثمین فی معالم دار الرسول الامین، غالی محمدامین الشنقیطی، جده، دارالقبلة، 1992.
  • تاریخ المدینة المنورة، ابوزید عمر بن شبه، قم، دارالفکر، ١٣6٨ش.
  • المساجد الاثریة فی المدینة المنورة، محمد الیاس عبدالغنی، مدینه، 1998.
  • مجمع الزوائد و منبع الفوائد، نور الدین علی بن ابی بکر الهیثمی، بیروت، دارالکتاب 1967 م.