مرقد حسین بن روح نوبختی
مرقد حسین بن روح نوبختی، سومین نائب امام زمان(ع)، در کشور عراق در شهر بغداد، در محله نوبختیه در بازار عطاران شورجه واقع شده است.
 | |
| اطلاعات اوليه | |
|---|---|
| کاربری | مسجد و زیارتگاه |
| مکان | بغداد |
| نام‌های دیگر | مسجد حسین بن روح |
معرفی اجمالی حسین بن روح
حسین بن روح، سومین نایب خاص امام زمان (عج) و از علمای خاندان نوبختی است که از خاندان‌های مهم علمی شیعه در سده سوم و چهارم هجری، به شمار می‌آید. به دستور امام زمان (عج)، نایب دوم حضرت، محمد بن عثمان، حسین بن روح را به جانشینی خود، تعیین و معرفی نمود. نقل است که حسین بن روح، سال‌ها وکیل محمد بن عثمان و یار مخصوص و محرم اسرار وی بود. محمد بن عثمان، کارهای خود را به چند تن از یاران خود واگذار می‌کرد که یکی از آن‌ها، حسین بن روح بود.
نحوه انتخاب حسین بن روح
محمد عثمان در سال‌های آخر عمر خود، به‌منظور فراهم ساختن زمینه برای معرفی حسین بن روح، شیعیان را برای تحویل اموال سهم امام، به وی هدایت می‌کرد. سرانجام در روزهای آخر زندگانی خود، به گروهی از شیعیان اعلام کرد که از سوی امام مأمور است تا حسین بن روح را به‌عنوان جانشین خود، به مردم معرفی کند و از این پس لازم است که آن‌ها، به حسین بن روح مراجعه کنند.
سپس در حضور جمعی از بزرگان شیعه، از جمله ابوعلی محمد بن همام اسکافی، ابوعبدالله محمد کاتب، ابوعبدالله باقطانی، ابوسهل اسماعیل بن علی نوبختی و ابوعبدالله حسن بن علی الوجناء نصیبی، حسین بن روح را به‌عنوان جانشین خود معرفی کرد و به آن‌ها گفت: ابوالقاسم حسین بن روح نوبختی، قائم‌مقام من، سفیر میان شما و حضرت صاحب‌الامر (عج)، وکیل، ثقه و امین است. پس در کارهای خود، به او رجوع نمایید و در مشکلات خود، به او تکیه کنید که من به این وصیت، مأمورم و اکنون آن را ابلاغ کردم.[۱]
دوران نیابت
در دوران نیابت ایشان، نامه‌ها و سؤال‌های شیعیان از طریق وی، به امام عصر (عج) می‌رسید و امام (عج) نیز در قالب توقیعات، به این سؤال‌ها پاسخ می‌داد که شیخ طوسی در کتاب خود، تعدادی از آن‌ها را نقل کرده است.[۲]
حسین بن روح، به تصدیق مخالف و موافق، از داناترین مردم روزگار خود بود و نزد اهلسنت و خلیفه عباسی، از عزت و احترام برخوردار بود. وی در طول مدت نیابت، به تقیه عمل می‌کرد و گاهی به مذهب اهلسنت اظهار عقیده می‌نمود تا پوششی برای انجام وظایفش باشد.[۳]سرانجام این نایب بزرگ امام زمان (عج) در سال (326 ه. ق)، از دنیا رفت و جسد او را در محله نوبختیه، نزدیک قنطرة الشوک، کنار نهر عیسی در سمت غربی بغداد، به خاک سپردند.[۴]
معرفی اجمالی مرقد
عبدالحمید عباده، به مزار وی با عنوان ابوالروح اشاره‌کرده و درباره آن نوشته است: «قبر حسین بن روح هم‌اکنون در مسجدی بزرگ با گنبدی زیبا به نام خودش، مسجد حسین بن روح مزار شیعیان در بغداد است. بازار شورجه در ناحیه (الرصافه) بغداد است که از ناحیه شمال به خیابان جمهوری و در ناحیه جنوب به خیابان الرشید می‌رسد. اینک این مسجد و مرقد در اول بازار جدیدالتأسیس سوق العربی واقع‌شده است و دارای ضریح است».[۵]
پانویس
منابع
*الغيبة ، محمد بن الحسن (الشيخ الطوسي)، تصحيح: علی‌اکبر الغفاري و بهراد الجعفري، ط ٢، تهران، دار الكتب الاسلامية، ١۴٢٩ه.ق - ١٣٨٧ه.ش.
*العقد اللامع بآثار بغداد والمساجد والجوامع ، عبدالحميد عبادة، تحقيق: عماد عبدالسلام رؤوف، ط ١، بغداد، انوار دجلة، 2004 م.