قبر بلال حبشی (دمشق)
قبر بلال حبشى در قبرستان باب الصغیر دمشق قرار دارد. درباره صحت انتساب این قبر به بلال حبشی اختلاف است.
 | |
| اطلاعات اوليه | |
|---|---|
| تأسیس | 635 هجری قمری |
| کاربری | مقبره، زیارتگاه |
| مکان | سوریه |
| مشخصات | |
| وضعیت | فعال |
شخصیت بلال حبشی
بلال بن رباح،از صحابۀ پيامبر خدا صلى الله عليه و آله و مؤذن آن حضرت،از بردگان سياه پوستِ خريدارى شده از حبشه بود كه به خدمت اميّة بن خلف در آمد و سال‌ها زير ستم وى به زندگى خويش ادامه داد تا اين‌كه پيامبر صلى الله عليه و آله به رسالت مبعوث گرديد.چون برابرى و مساوات از شعارهاى اصلى اسلام بود،بسيارى از بندگان و بردگان،از آن استقبال كردند تا خود را از ستم و ظلم اربابان و بى‌عدالتى در جامعه رهايى بخشند.يكى از اين بردگان سياه،بلال حبشى بود.او به رغم شكنجه‌هاى طاقت فرسايى كه از مشركان و به‌ويژه ارباب خود؛اميّه مى‌ديد،باز از اسلام و آيين خود دست نكشيد.ابوبكر او را از صاحبش خريد و آزاد ساخت.
مهاجرت به مدینه
بلال پس از هجرت پيامبر خدا صلى الله عليه و آله به مدينه مهاجرت كرد و آن حضرت او را مؤذن خود گردانيد.هنگامى كه پيامبر خدا صلى الله عليه و آله وفات يافت،خليفه(ابوبكر)،از بلال خواست تا همچنان اذان بگويد ولى او نپذيرفت و گفت:سوگند خورده‌ام كه پس از پيامبر صلى الله عليه و آله براى هيچ كس اذان نگويم.
وقتى لشكر اسلام در مدينه آمادۀ عزيمت براى فتح شام شد،بلال از ابوبكر اجازه عزيمت خواست.ابوبكر گفت:هر آنچه خواهى كن ولى دوست داشتم نزد من در مدينه مى‌ماندى و اذان مى‌گفتى،بلال نپذيرفت و وارد لشكر شد.[۱] او به دمشق آمد و در«داريا»،يكى از قريه‌هاى اطراف دمشق ساكن شد و سرانجام در سال بيست هجرى[۲] يا به روايتى هفده هجرى[۳] در دوران خلافت عمربن خطاب-در سن ۶٣ سالگى-وفات يافت.
اطلاعات تکمیلی
در محل دفن بلال اختلاف است.ابن كثير قبرى كه در باب الصغير به او منسوب است را صحيح ندانسته و محل دفن وى را همان قريه«داريا»مى‌داند.او قبرى كه اكنون در باب الصغير است،را از«بلال بن ابى الدرداء» قاضى دمشق دانسته كه فردى عابد و زاهد بوده است. در هر حال،قبرى كه اكنون به نام بلال در باب الصغير معروف است، كمى بالاتر از قبور سكينه و ام‌كلثوم قرار دارد؛و با قبر منسوب به عبداللّٰه بن جعفر طيار در يك بقعه هستند. قبر بلال بزرگترين قبرِ داخل اين بقعه است كه در ميان قبور ديگر متمايز و اطراف آن نيز با محفظه‌اى از شيشه پوشانيده شده است.تاريخ سنگ قبر وى ۶٣۵ هجرى است.
مشخصات بنای مقبره
بر بناى مقبرۀ بلال گنبدى است به رنگ سبز و سوّمين گنبد از درِ ورودى قبرستان باب الصغير است.اين گنبد،در ١٠٠٧ هجرى و ١٢٨٩ هجرى مرمّت شد.در ١٣۶١ هجرى در آتش سوخت و ادارۀ اوقاف آن را بازسازى كرد.[۴]