جَمّاء عاقر یا جماء العاقل، یکی از کوه‌های جماوات بوده و در غرب مدینه قرار گرفته است. فاصله این کوه با مسجد شریف نبوی(ص) هفت کیومتر و با جماء ام خالد، ۵۰۰ متر است. این کوه، در جنگ احد و خندق، محل سازماندهی و آمادگی لشکریان قریش برای جنگ با حضرت محمد(ص) بوده است.

جماء‌ عاقر
اطلاعات اوليه
مکان در غرب مدینه، در هفت کیلومتری مسجد شریف نبوی(ص) و در ۵۰۰ متری جماء ام خالد.
نام‌های دیگر جماء العاقل

نام

جَمّاء عاقر، به نام‌های «العاقر»[یادداشت ۱] و «العاقل» نیز خوانده شده است.[۱]

یکی از کوه‌های جماوات

 
جماء عاقر و دیگر جماوات در شهر مدینه.

جَمّاء عاقر، یکی از کوه‌های سه‌گانه جماوات است.[۱] این کوه‌ها، شامل سه کوه کوچک و نزدیک به هم بوده که در غرب مدینه و در امتداد وادی عقیق قرار گرفته‌اند.[۲]

مکان

این کوه، در غرب مدینه بوده و دورترین کوه از بین کوه‌های جماوات به مدینه است. فاصله آن با حرم شریف نبوی(ص)، هفت کیلومتر و با جماء ام خالد، ۵۰۰ متر است. این کوه در شمال غربی جماء تضارع و جماء ام خالد قرار دارد. طریق السلام نیز از شمال این کوه عبور می‌کند.[۳]

ویژگی

جماء عاقر، از دو جزء تشکیل شده و جزء شرقی که جزء اصلی آن است، شکل ظاهری آن مانند دایره بوده و قطر آن نزدیک به دو کیلومتر است. جزء غربی آن، متصل به جزء دیگر بوده، طول آن نزدیک به دو کیلومتر و عرض آن نزدیک به ۴۰۰ متر است؛ از این رو، طول همه این کوه، نزدیک به چهار کیلومتر است.[۳] این کوه، از سنگ گرانیت سرخ مایل به سیاه تشکیل شده است.[۴]

در تاریخ

این کوه، در جنگ احد و خندق، محل سازماندهی و آمادگی لشکریان قریش برای جنگ با حضرت محمد(ص) بوده است.[۵] به باور برخی، راهی که بین این کوه و دو کوهِ دیگرِ جماوات کشیده شده، همان راهی است که لشکریان قریش در دو غزوه احد و احزاب، از آن گذشته‌اند.[۶]

پیوند به بیرون

پانوشت

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ تاریخ مدینة المنورة، ج۱، ص۱۴۹؛ البلدان (ابن الفقیه)، ص۸۳؛ وفاء الوفا بأخبار دارالمصطفی، ج۳، ص۲۰۵؛ تاریخ معالم المدینة المنورة قدیما و حدیثا، ص330.
  2. الاماکن و ما اتفق لفظه و افترق مسماه من الامکنه، ص 65؛ الامکنه و المیاه و الجبال و الآثار، ج1، ص304.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ معالم المدینه المنوره بین العمارة و التاریخ، ج1، ص403-۴۰0.
  4. معالم المدینة المنورة بین العمارة و التاریخ، ج۱، ص۱۰۰.
  5. معالم المدینه المنوره بین العمارة و التاریخ، ج1، ص403-۴۰0.
  6. تاریخ معالم المدینة قدیما و حدیثا، ص۳۲۹.
  1. با الف و لام.

منابع

این مقاله برگرفته از مقاله بررسی جغرافیای طبیعی مدینه یحیی جهانگیری و علی اصغر کریم خانی، فصلنامه میقات حج، دوره ۲۶، ش۱۰۳، بهار ۱۳۹۷، ص۷۹–۱۰ است.
  • الاماکن و ما اتفق لفظه و افترق مسماه من الامکنه، محمد بن موسی حازمی، بی‌نا، بی‌جا، بی‌تا.
  • الامکنه و المیاه و الجبال و الآثار، نصر بن عبدالله اسکندری، مرکز الملک فیصل للبحوث و الدراسات الاسلامیه، ریاض، ۱۴۲۵ق.
  • البلدان (ابن الفقیه)، ابوبکر احمد بن همدانی (ابن فقیه)، ۱۴۱۶ق.
  • تاریخ المدینة المنوره، عمر بن شبه (ابن شبه)، دار الفکر، قم، ۱۴۱۰ق.
  • تاریخ معالم المدینة المنورة قدیما و حدیثا، احمد یاسین احمد خیاری، عامه، عربستان، ۱۴۱۹ق‏.
  • معالم المدینه المنوره بین العمارة و التاریخ، عبدالعزیز کعکی، دار المکتبة الهلال، بیروت ۱۴۱۹ق.
  • وفاء الوفا بأخبار دارالمصطفی، علی سمهودی، دار الکتب العلمیه، بیروت، ۲۰۰۶م.