جعفر بن ادریس قزوینی
جعفر بن ادریس قزوینی (م.حدود ۳۱۲ق)، از روایان بوده و به مدت ۳۰ سال امام جماعت مسجدالحرام بوده است. بر پایه نقلی، او در ماه رمضان یکی از مؤذنان مسجدالحرام بوده است.
او استادانی مانند یحیی بن عبدک (م.پس از ۳۶۰ق) و ابن ماجه (۲۰۹–۲۷۳ق) داشته و شاگردانی در دانش‌های فقه و حدیث تربیت کرده است.
تبار
جعفر بن ادریس بن محمد بن زید بن یونس قزوینی، مکنّی به ابوعبدالله از نوادگان عمر بن خطاب است و به واسطه تیره بنی عدی بن کعب، از قریش نسب می‌برد.[۱] وی مقیم قزوین بود.[۲] خاندان وی از خاندان‌های مشهور شیعی در قزوین بودند. برادر او «احمد بن ادریس» و برادرزادگان او «حسن بن احمد بن ادریس» و «محمد بن احمد بن ادریس» از این خاندان‌اند.[۳]
روایتگری
جعفر بن ادریس، در قزوین دانش‌های فقه و حدیث را نزد بزرگانی مانند یحیی بن عبدک فرا گرفت.[۴] ابن ماجه صاحب سنن (۲۰۹–۲۷۳ق)، از مشایخ او است.[۵]
جعفر از راویان حدیث بود.[۵] او از طریق کسانی مانند داود بن سلیمان و او با واسطه از امام رضا(ع) روایت نقل کرده است.[۶] شیخ طوسی نیز در کتاب امالی، روایتی از جعفر نقل کرده است.[۷]
امامت در مسجدالحرام
جعفر حدود سال ۲۸۰ق. به قصد زیارت خانه خدا به مکه رفت و مجاور خانه خدا شد. بر پایه گزارشی، ۳۰ سال امام مسجدالحرام بود.[۸] بر پایه نقلی، او افزون بر امامت مسجدالحرام در ماه رمضان، از مؤذنان آن نیز بود.[۹]
شاگردان
جعفر بن ادریس در مکه فقه و حدیث تدریس می‌کرد و شاگردانی مانند «عبدالواحد حسن بصلانی البندار» و «ابوبکر احمد بن ابراهیم بن سعید الشروطی» تربیت کرد، که از او روایت نقل کرده‌اند.[۱۰]
درگذشت
جعفر درحدود سال ۳۱۲ق. درگذشت.[۱۱] از مدت زندگی، مکان درگذشت و محل دفن وی آگاهی در دست نیست.
پانویس
- ↑ التدوین، ج1، ص170؛ ج2، ص375؛ ضیافة الاخوان، ص136.
- ↑ التدوین، ج1، ص170؛ ضیافة الاخوان، ص137.
- ↑ ضیافة الاخوان، ص137.
- ↑ التدوین، ج2، ص375؛ ضیافة الاخوان، ص136-137.
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ المجروحین، ج2، ص152؛ ج3، ص17؛ الانتقاء، ص136-137؛ الشریعه، ج4، ص2012.
- ↑ الامالی، ص448؛ ضیافة الاخوان، ص137.
- ↑ الامالی، ص448؛ ضیافة الاخوان، ص137.
- ↑ التدوین، ج2، ص136، 375.
- ↑ الشریعه، ج5، ص2376.
- ↑ التدوین، ج2، ص375.
- ↑ التدوین، ج2، ص376؛ ضیافة الاخوان، ص137.
منابع
محتوای این مقاله برگرفته شده از: دانشنامه حج و حرمین شریفین مدخل جعفر بن ادریس قزوینی.
- الامالی، محمد بن حسن الطوسی (۳۸۵-۴۶۰ق.)، تصحیح محققان بنیاد بعثت، قم، انتشارات دارالثقافه، ۱۴۱۴ق.
- الانتقاء من فضائل الثلاثه الائمه الفقهاء، یوسف بن عبدالله ابن عبدالبر (۳۶۸-۴۶۳ق.)، بیروت، دارالکتب العلمیه، بی‌تا.
- تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر، شمس‌الدین محمد بن احمد الذهبی ( -۷۴۸ق.)، به کوشش عمر عبدالسلام، بیروت، دارالکتاب العربی، ۱۴۱۰ق.
- التدوین فی اخبار قزوین، عبدالکریم الرافعی القزوینی ( -۶۲۳ق.)، به کوشش عزیز الله العطاردی، تهران، عطارد، ۱۳۷۶ش.
- تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، یوسف بن عبدالرحمن المزی ( -۷۴۲ق.)، به کوشش بشار عواد معروف، بیروت، موسسه الرساله، ۱۹۸۵م.
- سنن ابن ماجه، محمد بن زید الربعی ابن ماجه ( -۲۷۵ق.)، به کوشش محمد فؤاد عبدالباقی، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۳۹۵ق.
- الشریعه، محمد بن الحسین الآجری، به کوشش الدمیجی، الریاض، دارالوطن.
- ضیافة الاخوان و هدیة الخلان، محمد بن الحسن القزوینی ( -۱۳۹۶ق.)، به کوشش حسینی، قم، مجمع ذخائر الاسلامیه، ۱۳۹۷ق.
- المجروحین من المحدثین و الضعفاء و المتروکین، محمد ابن حبّان ( -۳۵۴ق.)، تحقیق محمود ابراهیم زاید، مکه، دارالباز، بی تا.