الگو:مقاله پیشنهادی

جَنَّة المَعلاة یا قبرستان ابوطالب، قبرستان قدیمی مکه واقع در شمال شرقی این شهر، در دامنه جنوب غربی کوه حجون[۱] و نزدیک مسجد جن است. امروزه این مسجد در محله سلیمانیه قرار گرفته است.

این قبرستان از حدود صد سال پیش از ظهور اسلام وجود داشته و بنابر روایاتی اولین دفن شده در آن قصی بن کلاب جد چهارم حضرت محمد(ص) است. افرادی از خاندان آن حضرت مانند عبدالمطلب، ابوطالب و خدیجه و شمار بسیاری از صحابه و تابعین در این قبرستان دفن شده‌اند.

پیامبر(ص) در روایاتی این قبرستان را همردیف قبرستان بقیع و دفن شدگان در آن را در قیامت ایمن خوانده است. فقهای شیعه و برخی از اهل سنت، زیارت جنة المعلاه را مستحب دانسته‌اند. بر پایه روایتی، امام حسین(ع) قبر خدیجه را در این قبرستان زیارت کرده و کنار آن نماز خوانده است. پاره‌ای از آیین‌های مردم مکه در زیارت و بزرگداشت این قبرستان در منابع تاریخی گزارش شده است.

این قبرستان، در گذشته دارای ۷۵ بارگاه گنبدپوش، مانند بارگاه حضرت خدیجه(س) بود. این بناها توسط دولت سعودی ویران شده است. امروزه درِ ورودی بخش قدیمی قبرستان، بسته شده و زیارت آن تنها از بخش جدید قبرستان و از پشت نرده‌ها امکان‌پذیر است. ادامه...

  1. الامکنه و المیاه، ج2، ص418؛ لسان العرب، ج3، ص69، «حجن».