شیعه در اندونزی (کتاب)

شیعه در اندونزی کتابی درباره تاریخ تشیع در کشور اندونزی است از آثار پژوهشکده حج و زیارت نوشته محمد علی ربانی. این کتاب ابتدا به تاریخ شیعه در اندونزی پرداخته و نظرات مختلف درباره زمان ورود شیعه به اندونزی را بررسی کرده است و پس از آن به بازتاب فرهنگ شیعی در آداب و سنت‌های دینی امروزین مردم اندونزی پرداخته و در نهایت به شناسایی جمعیت و گروه‌های شیعی فعلی در اندونزی می‌پردازد.

شیعه در اندونزی (کتاب)
پدید آورندگان
به کوشش محمد علی ربانی
محتوا
موضوع تاریخ تشیع در اندونزی
زبان فارسی
نشر
تعداد صفحات ۲۹۶
قطع وزیری
ناشر مشعر
محل نشر تهران
تاریخ نشر 1399
رده‌بندی کنگره BP239
رده‌بندی دیویی 297/53

تاریخ تشیع دراندونزی

بحث از زمان ورود تشیع به اندونزی با بحث از زمان و نحوه ورود اسلام به جنوب شرق آسیا و اندونزی ارتباط دارد.

سه نظریه درباره ورود اسلام و تشیع در اندونزی وجود دارد.

نظریه اول که مورخان اهل سنت بدان تمایل دارند، بر آن است که اسلام توسط سنی‌ها به اندونزی آورده شده و تشیع ریشه‌ای در تاریخ اسلام در اندونزی ندارد و شیعه معاصر در اندونزی تنها بعد از انقلاب اسلامی در ایران ظهور یافته اند. [۱]

نظریه دوم که از آن برخی پژوهشگران بومی است بر این باورند که شیعه در آسیای جنوب شرقی به وژیه اندونزی ریشه‌های فرهنگی و تاریخی دارد. و ظهور انقلاب اسلامی تنها در احیا و گسترش شیعه نقش داشته است. [۲]

نظریه سوم که از آن پژوهشگران غربی است بر این باور است که هر چند موج اصلی اسلامی سازی آسیای جنوب شرقی مربوط به مبلغان سنی مذهب بوده است اما بازرگانان و مبلغان و کارگزاران شیعه مذهبی هندی و ایرانی و عرب نیز در اسلامی سازی و در نتیجه رواج آموزه‌های شیعه نقش داشته اند.[۳]

نظریه نویسنده درباره نقش تشیع در ورود و گسترش اسلام در اندونزی

نویسنده در فصل دوم این کتاب به تفصیل درباره نقش شیعه در ورود و گسترش اسلام در اندونزی به بحث و بررسی پرداخته است. درباره نحوه ورود اسلام به اندونزی نظرات مختلفی وجود دارد. محققان ورود اسلام به این مناطق را به اعراب، هندی‌ها، ایرانی‌ها و چینی‌های مسلمان نسبت داده اند. نویسنده که معتقد است هر یک از این مبادی سهمی در ورود اسلام به جنوب شرق آسیا داشته اند، در طول این فسل سعی کرده اثبات کند که عامل شیعی در هر یک از این فرضیه‌ها نقش و سهم ساسی بر عهده داشته باشد. [۴]

بدین ترتیب نویسنده در فصل دوم تلاش می‌کند ورود تشیع به اندونزی را از طریق مبادی زیر به اثبات برساند:

  • مهاجرت سادات از سرزمین‌های عربی به اندونزی[۵]
  • انتقال فرهنگ شیعه با سفر بازرگانان و مهاجران مسلمان هندی به اندونزی[۶]
  • مهاجرت ایرانیان از جمله صوفیان ایرانی که پل ارتباطی شیعه و سنی بودند به اندونزی. [۷]

بازتاب تشیع در فرهنگ اندونزی

فصل سوم کتاب شیعه در اندونزی به بررسی نمونه‌هایی از تاثیرات تاریخی تشیع بر جنبه‌های گوناگون فرهنگ اندونزی می‌پردازد. نویسنده در این بخش به تاثیر فرهنگی و تمدنی تشیع در قالب سنت‌های آیینی، باورهای اجتماعی، عرفان و تصوف، ادبیات و فلسفه و علوم پرداخته است. او این تاثیرات را در جنبه‌های اجتماعی و فرهنگی زیر مورد بررسی قرار داده و به هر یک بخشی را اختصاص داده است:

  • تاثیر شیعه بر نظام اداری، آموزشی و قضایی[۸]
  • تاثیر شیعه بر سنت‌های فرهنگی و آیینی از جمله صلوات خوانی [۹] سنت‌های محرم،[۱۰]
  • تاثیر عرفان شیعی بر تصوف مالایی [۱۱]
  • تاثیر نظریه مهدویت بر اندیشه اسلامی مالایی [۱۲]
  • بازتاب تشیع در ادبیات و هنر مالایی[۱۳]

پانویس

  1. شیعه در اندونزی، ص 32
  2. شیعه در اندونزی، ص 33
  3. شیعه در اندونزی، ص 33
  4. شیعه در اندونزی، ص 34
  5. شیعه در اندونزی، ص 38
  6. شیعه در اندونزی، ص 57
  7. شیعه در اندونزی، ص 67-68
  8. شیعه در اندونزی، ص 96
  9. شیعه در اندونزی، ص 102
  10. شیعه در اندونزی، ص 107
  11. شیعه در اندونزی، ص 117
  12. شیعه در اندونزی، ص 132
  13. شیعه در اندونزی ص 133 و 138