ازاله مو (فتاوای مراجع)

فتاوای مراجع درباره ازاله مو
دسته	محرمات احرام
مربوط به آیین	احرام در عمره و حج
مکان	حرم مکی
زمان	هنگام احرام
حکم	حرام است
کفاره	سه رور روزه یا اطعام ۶ فقیر
مفاهیم فقهی وابسته	محرمات احرام
جستارهای وابسته	ازاله مو

این صفحه شامل فتوای مراجع تقلید درباره احکام ازاله مو است. برای آشنایی بیشتر با این مفهوم نگاه کنید به مقاله ازاله مو.

این مقاله در مورد احکام ازاله مو است چه ازاله مو از بدنِ خود یا غیر خود، چه مُحرم باشد چه مُحِلّ باشد.

حکم

مسئله 401
امام خمینی:[از محرمات احرام است:] ازاله مو از بدن خود یا غیر خود، چه مُحرم باشد چه مُحِل.

مقدار ازاله مو

مسئله 401
امام خمینی: در حرمت ازاله مو، فرقی نیست میان کم و زیاد، بلکه ازاله یک مو نیز حرام است^{[م401 ۱]}
مراجع دیگر: ↑ آیت‌الله سیستانی: بلکه حتی جزئی از یک مو.

اگر از روی ضرورت باشد

مسئله 402
امام خمینی: ازاله مو، اگر از روی ضرورت باشد عیب ندارد^{[م402 ۱]} مثل زیادی شپش و درد سر و موی چشم که اذیت می‌کند.
مراجع دیگر: ↑ آیات عظام سبحانی، صافی، گلپایگانی: گناه ندارد ولی کفاره دارد.

کنده شدن موی بدن بدون قصد

مسئله 403
امام خمینی: اگر در وقت غسل یا وضو^{[م403 ۱]} مویی بدون قصد کنده شود اشکال ندارد.
مراجع دیگر: ↑ آیت‌الله خامنه‌ای: یا تیمم. آیت‌الله زنجانی، آیت‌الله سیستانی: یا تیمم یا تطهیر از خبث یا ازاله مانع از رسیدن آب وضو و غسل و مانند آن. آیت‌الله سبحانی: محرم می‌تواند حمام برود ولی اگر بداند با کشیدن کیسه مویی از بدن جدا می‌شود نباید این کار را بکند.

نحوه کنده شدن مو

مسئله 404
امام خمینی: در ازاله مو فرقی نیست^{[م404 ۱]} بین تراشیدن یا نوره مالیدن یا کندن یا قیچی کردن و غیر آن.
مراجع دیگر: ↑ آیت‌الله زنجانی: در حرام بودن ازاله مو بین انواع مذکور فرقی نیست ولی در کفاره فرق دارد.

کفاره

مسئله 405
امام خمینی: کفاره سر تراشیدن، اگر به جهت ضرورت^{[م405 ۱]} باشد، دوازده «مُدّ» طعام است که باید به شش مسکین بدهد، یا سه روز روزه بگیرد، یا یک گوسفند قربانی کند^{[م405 ۲]} و «مُد» یک چارک (ده سیر) است تقریباً.
مراجع دیگر: ↑ آیت‌الله بهجت: اگر محرم با ضرورت و بدون ضرورت سر خود را بتراشد کفاره‌اش یک گوسفند یا سه روز روزه یا اطعام ده مسکین است که به هر یک، یک مد داده شود بلکه بنا بر احتیاط به هر کدام به مقداری که سیر شوند اگرچه بیش از یک مد باشد طعام داده شود. احتیاط در رعایت اکثر از مدّ و اشباع است. آیت‌الله زنجانی: این کفاره، مخصوص بیماری و سردرد است و تراشیدن تمام سر برای ضرورت‌های دیگر مانند تراشیدن قسمتی از سر، کفاره ندارد. (مدّ حدود نهصد گرم است). آیت‌الله گلپایگانی: کفاره ازاله مو از بدنِ خود، چه در حال ضرورت و چه در غیر ضرورت ثابت است الاّ در ازاله مو از بدنِ دیگری که در حال ضرورت کفاره ندارد. ↑ آیت‌الله گلپایگانی: صدقه دادن ده مدّ به ده مسکین کفایت می‌کند اگرچه دوازده مد به شش مسکین بهتر است.

مسئله 406
امام خمینی: اگر تراشیدن از روی ضرورت نباشد احتیاط واجب آن است که یک گوسفند کفاره بدهد^{[م406 ۱]} بلکه تعیّن گوسفند در این صورت بعید نیست.
مراجع دیگر: ↑ آیت‌الله بهجت: رعایت این احتیاط لازم نیست. آیات عظام تبریزی، خویی، زنجانی، سبحانی، سیستانی، مکارم، نوری: کفاره آن یک گوسفند است. آیت‌الله خامنه‌ای: اگر سر را عالماً عامداً بتراشد باید یک گوسفند کفاره بدهد.

مسئله 407
امام خمینی: اگر از زیر هر دو بغل خود ازاله مو کند باید یک گوسفند ذبح کند برای کفاره، ^{[م407 ۱]} بلکه احتیاط آن است که اگر از زیر یک بغل هم ازاله مو کند یک گوسفند کفاره بدهد^{[م407 ۲]}
مراجع دیگر: ↑ آیت‌الله نوری: اگر از زیر هر دو بغل ازاله مو کند احتیاط آن است برای هر یک از بغل‌ها یک گوسفند کفاره بدهد. ↑ آیت‌الله بهجت: اگر موی زیر هر دو بغل خود را بکند کفاره‌اش یک گوسفند است بنا بر اقوی و در کندن موی یک طرف، سه مسکین را طعام بدهد. آیت‌الله زنجانی: اگر موی زیر هر دو بغل را بکند باید یک گوسفند قربانی کند، و در غیر کندن و همچنین در ازاله موی زیر یک بغل، کفاره گوسفند بنا بر احتیاط مستحب است. آیت‌الله سیستانی: اگر موی زیر بغل را بکند حکم همین است و همچنین بنا بر احتیاط واجب اگر به وسیله دیگری، غیر از کندن، موی آن را ازاله نماید و اگر موی ریش یا غیر آن را بکند کفاره آن یک مشت طعام است و اگر مُحرِم سر دیگری را تراشید چه مُحرم باشد چه غیر مُحرم کفاره ندارد. آیت‌الله صافی: کفاره تراشیدن سر و ازاله موی هر دو بغل، بلکه زیر یک بغل، اگر ناچار شود یک گوسفند یا سه روز روزه، یا صدقه دادن ده مدّ به ده مسکین است و بعضی دوازده مدّ به شش مسکین فرموده‌اند و این مطابق با احتیاط است و ترک نشود و اگر ناچار نشود باید کفاره دهد و بنا بر احتیاط کفاره کشتن گوسفند است. آیت‌الله فاضل: سه فقیر را اطعام کند. آیت‌الله گلپایگانی: کفاره ازاله مو از زیر بغل، یک گوسفند است. آیت‌الله مکارم: این حکم واجب است.

مسئله 408
امام خمینی: احتیاط واجب آن است که اگر موی سر را ازاله کند به غیر تراشیدن، کفاره تراشیدن را بدهد.^{[م408 ۱]}
مراجع دیگر: ↑ آیت‌الله بهجت: فرقی بین کندن و ماشین کردن و نوره گذاشتن نیست، چه از سر باشد یا صورت یا مواضع دیگر. آیت‌الله خویی: بلکه واجب است. آیت‌الله زنجانی: رعایت این احتیاط، مستحب است. آیت‌الله سبحانی: حکم آن از نظر کفاره با تراشیدن یکی است.

مسئله 409
امام خمینی: اگر دست بکشد به سر یا ریش خود و یک مو یا بیشتر بیفتد، احتیاط آن است که یک کف طعام صدقه بدهد^{[م409 ۱]}
مراجع دیگر: ↑ آیت‌الله بهجت: یک کف از طعام صدقه بدهد و ساقط شدن مو به این سبب با عدم اطمینان به ساقط شدن، غیر از ازاله غیر عمدّیه است که فدیه ندارد، اگرچه هر دو جایز است. آیت‌الله تبریزى، آیت‌الله خویی: باید یک مشت طعام بدهد. آیت‌الله خامنه‌ای: احتیاط مستحب آن است که به قدر یک مشت گندم و آرد و امثال آن صدقه بدهد. آیت‌الله زنجانی: باید یک مشت طعام، کفاره بدهد و کشیدن اعضای دیگر حکم کشیدن دست را دارد. آیت‌الله سبحانی: اگر در حال التفات به احرام عمداً دست خود را بر سر یا ریش خود بکشد و تار مویی کنده شود باید یک مشت آرد گندم کفاره دهد. آیت‌الله سیستانی: خاراندن سر و بدن اشکال ندارد اگر مویی را نکند و خون خارج نشود و اگر بی‌جهت محرم دست به سر و ریش خود بکشد و مویی یا بیشتر بیافتد باید یک مشت طعام کفاره بدهد ولی اگر در وضو و مانند آن باشد چیزی بر او نیست. آیت‌الله فاضل: در غیر وضو و غسل. آیت‌الله مکارم: مقصود از یک کف طعام، مقداری غذاست.

جستار وابسته

ازاله مو

منبع

این مقاله برگرفته از صفحه 219 تا 222 کتاب مناسک حج مطابق با فتاوای امام خمینی(ره) و مراجع معظم تقلید تهیه و تنظیم در پژوهشکده حج و زیارت، منتشر شده به سال ۱۳۹۷، است.

[1] 
آیت‌الله سیستانی: بلکه حتی جزئی از یک مو.

[2] آیت‌الله سیستانی: بلکه حتی جزئی از یک مو.

[2] 
آیات عظام سبحانی، صافی، گلپایگانی: گناه ندارد ولی کفاره دارد.

[4] آیات عظام سبحانی، صافی، گلپایگانی: گناه ندارد ولی کفاره دارد.

[3] 
آیت‌الله خامنه‌ای: یا تیمم.

آیت‌الله زنجانی، آیت‌الله سیستانی: یا تیمم یا تطهیر از خبث یا ازاله مانع از رسیدن آب وضو و غسل و مانند آن.

آیت‌الله سبحانی: محرم می‌تواند حمام برود ولی اگر بداند با کشیدن کیسه مویی از بدن جدا می‌شود نباید این کار را بکند.

[6] آیت‌الله خامنه‌ای: یا تیمم.

[7] آیت‌الله زنجانی، آیت‌الله سیستانی: یا تیمم یا تطهیر از خبث یا ازاله مانع از رسیدن آب وضو و غسل و مانند آن.

[8] آیت‌الله سبحانی: محرم می‌تواند حمام برود ولی اگر بداند با کشیدن کیسه مویی از بدن جدا می‌شود نباید این کار را بکند.

[4] 
آیت‌الله زنجانی: در حرام بودن ازاله مو بین انواع مذکور فرقی نیست ولی در کفاره فرق دارد.

[10] آیت‌الله زنجانی: در حرام بودن ازاله مو بین انواع مذکور فرقی نیست ولی در کفاره فرق دارد.

[5] 
آیت‌الله بهجت: اگر محرم با ضرورت و بدون ضرورت سر خود را بتراشد کفاره‌اش یک گوسفند یا سه روز روزه یا اطعام ده مسکین است که به هر یک، یک مد داده شود بلکه بنا بر احتیاط به هر کدام به مقداری که سیر شوند اگرچه بیش از یک مد باشد طعام داده شود. احتیاط در رعایت اکثر از مدّ و اشباع است.

آیت‌الله زنجانی: این کفاره، مخصوص بیماری و سردرد است و تراشیدن تمام سر برای ضرورت‌های دیگر مانند تراشیدن قسمتی از سر، کفاره ندارد. (مدّ حدود نهصد گرم است).

آیت‌الله گلپایگانی: کفاره ازاله مو از بدنِ خود، چه در حال ضرورت و چه در غیر ضرورت ثابت است الاّ در ازاله مو از بدنِ دیگری که در حال ضرورت کفاره ندارد.

[12] آیت‌الله بهجت: اگر محرم با ضرورت و بدون ضرورت سر خود را بتراشد کفاره‌اش یک گوسفند یا سه روز روزه یا اطعام ده مسکین است که به هر یک، یک مد داده شود بلکه بنا بر احتیاط به هر کدام به مقداری که سیر شوند اگرچه بیش از یک مد باشد طعام داده شود. احتیاط در رعایت اکثر از مدّ و اشباع است.

[13] آیت‌الله زنجانی: این کفاره، مخصوص بیماری و سردرد است و تراشیدن تمام سر برای ضرورت‌های دیگر مانند تراشیدن قسمتی از سر، کفاره ندارد. (مدّ حدود نهصد گرم است).

[14] آیت‌الله گلپایگانی: کفاره ازاله مو از بدنِ خود، چه در حال ضرورت و چه در غیر ضرورت ثابت است الاّ در ازاله مو از بدنِ دیگری که در حال ضرورت کفاره ندارد.

[6] 
آیت‌الله گلپایگانی: صدقه دادن ده مدّ به ده مسکین کفایت می‌کند اگرچه دوازده مد به شش مسکین بهتر است.

[16] آیت‌الله گلپایگانی: صدقه دادن ده مدّ به ده مسکین کفایت می‌کند اگرچه دوازده مد به شش مسکین بهتر است.

[7] 
آیت‌الله بهجت: رعایت این احتیاط لازم نیست.

آیات عظام تبریزی، خویی، زنجانی، سبحانی، سیستانی، مکارم، نوری: کفاره آن یک گوسفند است.

آیت‌الله خامنه‌ای: اگر سر را عالماً عامداً بتراشد باید یک گوسفند کفاره بدهد.

[18] آیت‌الله بهجت: رعایت این احتیاط لازم نیست.

[19] آیات عظام تبریزی، خویی، زنجانی، سبحانی، سیستانی، مکارم، نوری: کفاره آن یک گوسفند است.

[20] آیت‌الله خامنه‌ای: اگر سر را عالماً عامداً بتراشد باید یک گوسفند کفاره بدهد.

[8] 
آیت‌الله نوری: اگر از زیر هر دو بغل ازاله مو کند احتیاط آن است برای هر یک از بغل‌ها یک گوسفند کفاره بدهد.

[22] آیت‌الله نوری: اگر از زیر هر دو بغل ازاله مو کند احتیاط آن است برای هر یک از بغل‌ها یک گوسفند کفاره بدهد.

[9] 
آیت‌الله بهجت: اگر موی زیر هر دو بغل خود را بکند کفاره‌اش یک گوسفند است بنا بر اقوی و در کندن موی یک طرف، سه مسکین را طعام بدهد.

آیت‌الله زنجانی: اگر موی زیر هر دو بغل را بکند باید یک گوسفند قربانی کند، و در غیر کندن و همچنین در ازاله موی زیر یک بغل، کفاره گوسفند بنا بر احتیاط مستحب است.

آیت‌الله سیستانی: اگر موی زیر بغل را بکند حکم همین است و همچنین بنا بر احتیاط واجب اگر به وسیله دیگری، غیر از کندن، موی آن را ازاله نماید و اگر موی ریش یا غیر آن را بکند کفاره آن یک مشت طعام است و اگر مُحرِم سر دیگری را تراشید چه مُحرم باشد چه غیر مُحرم کفاره ندارد.

آیت‌الله صافی: کفاره تراشیدن سر و ازاله موی هر دو بغل، بلکه زیر یک بغل، اگر ناچار شود یک گوسفند یا سه روز روزه، یا صدقه دادن ده مدّ به ده مسکین است و بعضی دوازده مدّ به شش مسکین فرموده‌اند و این مطابق با احتیاط است و ترک نشود و اگر ناچار نشود باید کفاره دهد و بنا بر احتیاط کفاره کشتن گوسفند است.

آیت‌الله فاضل: سه فقیر را اطعام کند.

آیت‌الله گلپایگانی: کفاره ازاله مو از زیر بغل، یک گوسفند است.

آیت‌الله مکارم: این حکم واجب است.

[24] آیت‌الله بهجت: اگر موی زیر هر دو بغل خود را بکند کفاره‌اش یک گوسفند است بنا بر اقوی و در کندن موی یک طرف، سه مسکین را طعام بدهد.

[25] آیت‌الله زنجانی: اگر موی زیر هر دو بغل را بکند باید یک گوسفند قربانی کند، و در غیر کندن و همچنین در ازاله موی زیر یک بغل، کفاره گوسفند بنا بر احتیاط مستحب است.

[26] آیت‌الله سیستانی: اگر موی زیر بغل را بکند حکم همین است و همچنین بنا بر احتیاط واجب اگر به وسیله دیگری، غیر از کندن، موی آن را ازاله نماید و اگر موی ریش یا غیر آن را بکند کفاره آن یک مشت طعام است و اگر مُحرِم سر دیگری را تراشید چه مُحرم باشد چه غیر مُحرم کفاره ندارد.

[27] آیت‌الله صافی: کفاره تراشیدن سر و ازاله موی هر دو بغل، بلکه زیر یک بغل، اگر ناچار شود یک گوسفند یا سه روز روزه، یا صدقه دادن ده مدّ به ده مسکین است و بعضی دوازده مدّ به شش مسکین فرموده‌اند و این مطابق با احتیاط است و ترک نشود و اگر ناچار نشود باید کفاره دهد و بنا بر احتیاط کفاره کشتن گوسفند است.

[28] آیت‌الله فاضل: سه فقیر را اطعام کند.

[29] آیت‌الله گلپایگانی: کفاره ازاله مو از زیر بغل، یک گوسفند است.

[30] آیت‌الله مکارم: این حکم واجب است.

[10] 
آیت‌الله بهجت: فرقی بین کندن و ماشین کردن و نوره گذاشتن نیست، چه از سر باشد یا صورت یا مواضع دیگر.

آیت‌الله خویی: بلکه واجب است.

آیت‌الله زنجانی: رعایت این احتیاط، مستحب است.

آیت‌الله سبحانی: حکم آن از نظر کفاره با تراشیدن یکی است.

[32] آیت‌الله بهجت: فرقی بین کندن و ماشین کردن و نوره گذاشتن نیست، چه از سر باشد یا صورت یا مواضع دیگر.

[33] آیت‌الله خویی: بلکه واجب است.

[34] آیت‌الله زنجانی: رعایت این احتیاط، مستحب است.

[35] آیت‌الله سبحانی: حکم آن از نظر کفاره با تراشیدن یکی است.

[11] 
آیت‌الله بهجت: یک کف از طعام صدقه بدهد و ساقط شدن مو به این سبب با عدم اطمینان به ساقط شدن، غیر از ازاله غیر عمدّیه است که فدیه ندارد، اگرچه هر دو جایز است.

آیت‌الله تبریزى، آیت‌الله خویی: باید یک مشت طعام بدهد.

آیت‌الله خامنه‌ای: احتیاط مستحب آن است که به قدر یک مشت گندم و آرد و امثال آن صدقه بدهد.

آیت‌الله زنجانی: باید یک مشت طعام، کفاره بدهد و کشیدن اعضای دیگر حکم کشیدن دست را دارد.

آیت‌الله سبحانی: اگر در حال التفات به احرام عمداً دست خود را بر سر یا ریش خود بکشد و تار مویی کنده شود باید یک مشت آرد گندم کفاره دهد.

آیت‌الله سیستانی: خاراندن سر و بدن اشکال ندارد اگر مویی را نکند و خون خارج نشود و اگر بی‌جهت محرم دست به سر و ریش خود بکشد و مویی یا بیشتر بیافتد باید یک مشت طعام کفاره بدهد ولی اگر در وضو و مانند آن باشد چیزی بر او نیست.

آیت‌الله فاضل: در غیر وضو و غسل.

آیت‌الله مکارم: مقصود از یک کف طعام، مقداری غذاست.

[37] آیت‌الله بهجت: یک کف از طعام صدقه بدهد و ساقط شدن مو به این سبب با عدم اطمینان به ساقط شدن، غیر از ازاله غیر عمدّیه است که فدیه ندارد، اگرچه هر دو جایز است.

[38] آیت‌الله تبریزى، آیت‌الله خویی: باید یک مشت طعام بدهد.

[39] آیت‌الله خامنه‌ای: احتیاط مستحب آن است که به قدر یک مشت گندم و آرد و امثال آن صدقه بدهد.

[40] آیت‌الله زنجانی: باید یک مشت طعام، کفاره بدهد و کشیدن اعضای دیگر حکم کشیدن دست را دارد.

[41] آیت‌الله سبحانی: اگر در حال التفات به احرام عمداً دست خود را بر سر یا ریش خود بکشد و تار مویی کنده شود باید یک مشت آرد گندم کفاره دهد.

[42] آیت‌الله سیستانی: خاراندن سر و بدن اشکال ندارد اگر مویی را نکند و خون خارج نشود و اگر بی‌جهت محرم دست به سر و ریش خود بکشد و مویی یا بیشتر بیافتد باید یک مشت طعام کفاره بدهد ولی اگر در وضو و مانند آن باشد چیزی بر او نیست.

[43] آیت‌الله فاضل: در غیر وضو و غسل.

[44] آیت‌الله مکارم: مقصود از یک کف طعام، مقداری غذاست.

[م401 ۱]

[م402 ۱]

[م403 ۱]

[م404 ۱]

[م405 ۱]

[م405 ۲]

[م406 ۱]

[م407 ۱]

[م407 ۲]

[م408 ۱]

[م409 ۱]