مسجد بنی‌انیف

مسجد بنی‌اُنیف، یکی از مسجدهای تاریخی شهر مدینه است که در مکان نماز پیامبر(ص) بنا شده است. این مسجد در نزدیکی مسجد قبا است. مسجد بنی‌اُنیف به مسجد مصبح یا صبح نیز شهرت دارد. این مسجد که در طول تاریخ به صورت مخروبه در آمده بود در سال 1442 هجری (2021م.) بازسازی شد.

مسجد بنی اُنیف

پرونده:مسجد بنی انیف07.jpg
اطلاعات اوليه
نام‌های دیگر	مصبح، صبح
مکان	عربستان * مدینه * نزدیک مسجد قبا
کاربری	مسجد
تاریخ بنا
بازسازی‌ها	1442 هجری قمری
وضعیت فعلی
وضعیت بنا	فعال
مسیریابی در حال بارگیری نقشه... {"minzoom":false,"maxzoom":false,"mappingservice":"leaflet","width":"300px","height":"250px","centre":false,"title":"","label":"","icon":"","lines":[],"polygons":[],"circles":[],"rectangles":[],"copycoords":false,"static":false,"zoom":13,"defzoom":14,"layers":["OpenStreetMap"],"image layers":[],"overlays":[],"resizable":false,"fullscreen":false,"scrollwheelzoom":true,"cluster":false,"clustermaxzoom":20,"clusterzoomonclick":true,"clustermaxradius":80,"clusterspiderfy":true,"geojson":"","clicktarget":"https://www.google.com/maps/search/?api=1\u0026query=24.43574,39.61547","imageLayers":[],"locations":[{"text":"\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003E\u0645\u0633\u062c\u062f \u0628\u0646\u06cc \u0627\u064f\u0646\u06cc\u0641\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E","title":"\u0645\u0633\u062c\u062f \u0628\u0646\u06cc \u0627\u064f\u0646\u06cc\u0641\n","link":"","lat":24.43574,"lon":39.61547,"icon":""}],"imageoverlays":null}

مکان مسجد

موقعیت مکانی این مسجد کنار دژهای طایفه بنی‌اُنیف بر فراز تپه‌ای در فاصله چند صد متری جنوب غربی مسجد قبا در پشت خرانات مصلحه المیاه و الرصف الصحی قرار دارد.

نام های مسجد

دلیل نام گذاری این مسجد به بنی‌اُنیف واقع شدن بنای آن در محل سکونت طایفه بنی‌اُنیف است. بنی انیف شاخه ای از قبیله بلی و بنابر نقلی باقیمانده عمالقه بودند بودند. همچنین به دلیل اقامه نماز صبح توسط پیامبر(ص) به مسجد مصبح یا صبح مشهور است.

داستان مسجد

در مورد مسجد سه روایت موجود است:

روایت اول

پیامبر(ص) هنگام هجرت به سوی شهر مدینه در محل این مسجد نماز صبح بجا آورد.

روایت دوم

زمانی که علی (ع) بعد از پیامبر (ص) از مکه به مدینه هجرت کرد، پیامبر(ص) در استقبال از او در محل این مسجد نماز صبح گزارد.

روایت سوم

رسول خدا (ص) در زمانی که به عیادت طلحه بن براء رفته بود. نزدیک دژهای طایفه بنی‌اُنیف نماز خواند، بنی‌اُنیف آن مکان را آب می پاشیدند تا موقعیت آن از یادشان نرود و پس از مدتی در آن مکان مسجدی ساختند که همان مسجد بنی‌اُنیف است.

تاریخ مسجد

گزارش‌های تاریخی، از وجود این مسجد در سده‌های پیشین حکایت دارد. مطری، فیروزآبادی، ابوالبقاء مکی، سمهودی و عباسی، درباره این مسجد سخن گفته‌اند. علی بن موسی، در ابتدای قرن چهاردهم، این مسجد را این‌گونه توصیف می‌کند:

بر حره، نزدیک باغی که به «قویم» معروف است، مسجد کوچک بدون سقفی وجود دارد که به مصبح معروف است. هنگامی‌که پیامبر(ص) به همراه ابوبکر به سوی مدینه هجرت کرد، این مسجد بر سر راهشان قرار داشت.

خیاری نیز درباره این مسجد، می‌گوید: «این مسجد سقف ندارد و کنار مستودعات (انبارهای) غسان، در جنوب غرب قباست. طرف غرب آن، دژ مصبح و ثنیةالوداع قرار گرفته است که پیامبر(ص) در آن، از طرف مردم مکه، استقبال شد.»

ابراهیم عیاشی نیز درباره این مسجد می‌گوید: از آثار برجای مانده از این مسجد، فقط مسجدی یافتم که بر بلندای حره (سنگستان) از سمت جنوب چاهی که نزدیکی آن واقع بود، قرار داشت. امروزه این مکان به مصبح معروف است.... چون پیامبر(ص) صبحگاه در این مکان، نماز خوانده است

گالری

تصاویر قبل از بازسازی

• پرونده:مسجد بنی انیف03.jpg
• پرونده:مسجد بنی انیف01.jpg
• پرونده:مسجد بنی انیف02.jpg
• پرونده:مسجد بنی انیف10.jpg
• پرونده:مسجد بنی انیف11.jpg
• پرونده:مسجد بنی انیف12.jpg
• پرونده:مسجد بنی انیف13.jpg
• پرونده:مسجد بنی انیف14.jpg

تصاویر پس از بازسازی

• پرونده:مسجد بنی انیف05.jpg
• پرونده:مسجد بنی انیف07.jpg
• پرونده:مسجد بنی انیف08.jpg
• پرونده:مسجد بنی انیف09.jpg
• موقعیت بنی‌اُنیف مسجد نسبت به مسجد قبا

  موقعیت بنی‌اُنیف مسجد نسبت به مسجد قبا

جستارهای وابسته

• فهرست مسجدهای مدینه