ستون حرس یا ستون محرس، ستونی است در مسجدالنبی که علی(ع) کنار آن برای نگهبانی و حفاظت از پیامبر(ص) می‌ایستاد. این ستون همچنین با عنوان مصلای علی(ع) نیز شناخته می‌شود و ستون علی نام دیگر این ستون است. این ستون از ستون‌های ضریح پیامبر است و نیمی از آن داخل ضریح قرار دارد.

ستون حرس
اطلاعات اوليه
مکان مسجدالنبی
نام‌های دیگر ستون علی، ستون مجلس قلاده
وقایع مرتبط علی(ع) در کنار این ستون می‌نشست و از پیامبر حفاظت می‌کرد
مشخصات
وضعیت اين ستون از سمت شمال، پشت ستون توبه و روبروی خانه پيامبر كه اكنون مرقد مطهّر ايشان است، قرار دارد و رسول خدا از درِ روبروی آن برای گزاردن نماز به مسجد وارد می‌شد.

مکان ستون حرس

اين ستون از سمت شمال، پشت ستون توبه و روبروی خانه پيامبر كه اكنون مرقد مطهّر ايشان است، قرار دارد و رسول خدا از درِ مقابل آن برای گزاردن نماز به مسجد وارد می‌شد.[۱] سمهودی آن را نخستين ستون رديف سوم ستون‌ها خوانده، به اعتبار آن که رديف برابر محراب نبی، صف اول برای ستون از مشرق به مغرب در روضه مطهره است.[۲] اکنون نيمی از اين ستون در كنار روضه مطهره و درون ضریح قرار گرفته است.[۳]

محل نگهبانی علی(ع) از پیامبر(ص)

اين ستون از آن رو بدين نام شهرت يافت که علی بن ابی‌طالب كنار آن براي نگهبانی از پيامبر قرار مي‌گرفت.[۴] [۵] تبرک جستن به ستون محرس سفارش شده است.[۶]

ستون محرس

اين ستون با عنوان مَحْرَس نیز شناخته می‌شود[۷] ؛ محرس از ريشه «ح ـ ر ـ س» به جاي نگهبانی و حراست گفته می‌شود.[۸]

ستون علی(ع)

اين ستون از آن رو که امام علی، نمازها و نافله‌های خود را کنار آن مي‌خوانده[۹]، به «مصلي علي بن اﺑﻰ‌طالب» نيز شناخته می‌شود.[۱۰] [۱۱]بر پايه ‌گزارش سمهودی ()، حکمران مدينه، نماز را نزد اين ستون برپا می‌کرد، به گونه‌ای که ستون پشت سر او قرار می‌گرفت.[۱۲]

ستون مجلس قلاده

به اين ستون «مجلس قلاده» نيز گفته می‌شد؛ زيرا در اين مکان برخی از بزرگان صحابه همچون گردن‌بند (قلاده) حلقه مي‌زدند.[۱۳] سمهودی اين سخن را نپذيرفته و مجلس قلاده را نامی ديگر براي ستون وفود دانسته است.[۱۴]

جستارهای وابسته

پانویس

  1. التعريف بما آنست الهجره، ص۹۲.
  2. موسوعه مکه المکرمه، ج۲، ص۴۲۷.
  3. المعالم الاثيره، ص۴۰.
  4. التعريف بما آنست الهجره، ص۹۲
  5. وفاءالوفا، ج2، ص 185
  6. الغدير، ج۵، ص۱۲۴.
  7. التعريف بما آنست الهجره، ص۳۱.
  8. لسان العرب، ج۶، ص۴۸، «حرس».
  9. اخبار المدينه، ص۱۰۰.
  10. المعالم الاثيره، ص۴۰
  11. وفاءالوفا، ج2، ص 185
  12. وفاء الوفاء، ج۲، ص۱۸۵.
  13. المعالم الاثيره، ص۴۳.
  14. وفاء الوفاء، ج۲، ص۱۸۵.

منابع

  • اخبار المدينه، ابن زباله (م.۱۹۹ق.)، به کوشش صلاح عبدالعزيز، مرکز بحوث و دراسات المدينه، ۱۴۲۴ق؛
  • التعريف بما آنست الهجره من معالم دار الهجره، محمد المطري (م.۷۴۱ق.)، بيروت، المکتبه العلميه، ۱۴۰۲ق؛
  • الغدير، الاميني (م.۱۳۹۲ق.)، بيروت، دار الکتاب العربي، ۱۳۸۷ق؛
  • لسان العرب‏، ابن منظور (م.۷۱۷ق.)، قم، ادب الحوزه، ۱۴۰۵ق؛
  • المعالم الأثيره، محمد محمد حسن شراب، تهران، مشعر، ۱۳۸۳ش؛
  • موسوعه مکه المکرمه و المدينه المنوره، احمد زکي يماني، مکه، مؤسسه الفرقان، ۱۴۲۹ق؛
  • وفاء الوفاء‏، السمهودي ‏(م.۹۱۱ق.)، به کوشش السامرائي، مکه، مؤسسه الفرقان، ۱۴۲۲ق.