سرپرستی حاجیان ایرانی

سرپرست حاجیان ایرانی یا امیر حج ایرانیان فردی است که به عنوان نماینده رهبری جمهوری اسلامی ایران عهده‌دار نظارت بر ساماندهی حج‌گزاری مسلمانان و امارت حج آنان است.

وظایف امیر حج در پیام امام خمینی(ره)

پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، با توجه به نگرش همه جانبه امام خمینی به حج، امارت حج مفهوم حقیقی خود را بازیافت. وی وظایفی را به نمایندگان خویش در حج محوّل کرد که عبارتند از: [۱]

  • انجام هر چه شکوهمندتر حج و پاک‌سازی این فریضه از آثار طاغوت؛
  • بهره‌برداری بیشتر از این همایش عظیم دینی و احیای این سنت بزرگ الهی در خطابه‌ها و مراسم دینی؛ نظارت و رسیدگی به یکایک امور حج؛
  • رسیدگی به کارهای حاجیان و زائران بیت‌الله الحرام و رفع نیازمندی‌های حجاج؛ اسلامی کردن بیش از پیش کاروان‌ها و امور آن‌ها؛
  • گماردن اشخاص متعهد برای اداره کارهای حجاج؛
  • ایجاد همدلی و برادری میان مسلمانان و دعوت آنان به وحدت کلمه و بررسی راه‌های اتحاد میان همه طوایف و مذاهب اسلامی؛
  • آشنا کردن حاجیان به وظایف بزرگ خود در مقابله با چپاولگران بین‌المللی؛
  • احیای ابعاد سیاسی‌ـ ‌اجتماعی حج؛ برنامه‌ریزی و سازما‌‌ن‌دهی حاجیان جهت اعلان برائت از مشرکان؛
  • حفظ نظم و آرامش و هماهنگی کامل میان کاروان‌ها؛ ارائه راهنمایی‌های لازم به حجاج؛
  • آگاه کردن حاجیان درباره حساسیت وضعیت زمانی و موقعیت خطیر کنونی؛
  • در میان گذاشتن مسائل و مشکلات اساسی سیاسی و اجتماعی با دیگر مسلمانان و تهیه طرح برای رفع آن‌ها؛ جلوگیری از کارهایی که موجب وهن تشیع می‌شود؛
  • پیشگیری از کارهای جاهلانه که موجب تفرقه در صفوف مسلمانان شود؛
  • آگاه نمودن حاجیان از اوضاع کشورهایی همانند لبنان، فلسطین و افغانستان؛
  • گرد آوردن حاجیان جهان کنار یکدیگر و تبادل دیدگاه‌ها در زمینه مصالح اسلام و مشکلات مسلمانان و بررسی راه‌های رسیدن به آرمان مقدس اسلام؛ رویارویی با تبلیغات دروغین رسانه‌های گروهی و آخوندهای درباری بر ضد جمهوری اسلامی؛
  • تشکیل مجالس پیش از عزیمت حاجیان از جانب روحانیان و آشنا ساختن آنان با مسائل شرعی و وظایف اجتماعی.

آیت‌الله خامنه‌ای نیز بر رعایت دستورهای امام خمینی درباره حج تاکید داشته است.[۲][۳]

امیران حج در جمهوری اسلامی

این افراد در احکامی از سوی امام خمینی، به عنوان سرپرست حاجیان منصوب شدند:

58/6/29ش. محیی‌الدین انواری و فضل‌الله محلاتی[۴] 1359/4/27 ش. محمدرضا توسلی محلاتی[۵] 1360/3/20 ش. به طور مشترک سیدعبدالمجید ایروانی، سیدعلی‌ هاشمی گلپایگانی، محمدرضا توسلی، حیدر علی جلالی و سیدحسن طاهری خرم‌آبادی[۶] 1361/5/14 تا 1364ش. موسوی خویینی‌ها[۷] 1364/4/28 ش. مهدی کروبی.[۸] وی در تاریخ 1364/7/7 ش. طی حکمی دیگر برای سال‌های بعد نیز به این سمت منصوب شد.[۹]

امیران حج از سال ۱۳۷۰

آیت‌الله خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی ایران در 1370ش. طی حکمی سیداحمد خمینی را به عنوان نماینده خود و سرپرست حاجیان ایرانی منصوب کرد؛ اما در پی انصراف وی، در ششم اردیبهشت 1370ش. محمد محمدی ری‌شهری را به این سمت منصوب نمود.[۱۰]وی حدود 20 سال سرپرستی حاجیان ایرانی را بر عهده داشت. پس از او در 1388ش. سیدعلی قاضی عسکر به این سمت منصوب شد.[۱۱] پس از او، عبدالفتاح نواب از سال ۱۳۹۸ عهده دار این مسئولیت است.[۱۲]

پانویس

  1. میقات حج، ش37، ص76-84.
  2. میقات حج، ش37، ص76-84، «امرای حج جمهوری اسلامی ایران.
  3. حج در کلام و پیام امام خمینی، ص117؛ www.leader.ir.
  4. صحیفه نور، ج9، ص176؛ صحیفه حج، ج1، ص22.
  5. میقات حج، ش37، ص76.
  6. صحیفه حج، ج1، ص71؛ میقات حج، ش37، ص76-77.
  7. صحیفه حج، ج1، ص84؛ میقات حج، ش37، ص77-78.
  8. صحیفه حج، ج1، ص156؛ میقات حج، ش37، ص79-80.
  9. صحیفه حج، ج1، ص180.
  10. صحیفه حج، ج2، ص50-54؛ میقات حج، ش37، ص84-86.
  11. پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری، 20 دی 1388.
  12. انتصاب حجت‌الاسلام سید عبدالفتاح نواب به نمایندگی ولی‌فقیه در امور حج و زیارت و سرپرستی حجاج ایرانی