مسجد سَبْق یکی از مساجد قدیمی مدینه است. این مسجد در زمان حضرت محمد (ص) در مسیر مسابقه اسب‌ها بوده و پیامبر در آن محدوده نماز خوانده است. بنای اولیه مسجد سبق در عهد عمر بن‌ عبدالعزیز (بین سال‌های 87-93ق) ساخته شد.

مسجد سبق
اطلاعات اوليه
مکان عربستانمدینه
کاربری مسجد
جنبه دینی
بزرگداشت نزد مسلمانان
وابسته به دین/مذهب اسلام
باورها نماز خواندن پیامبر(ص) در محدوده این مسجد
آیین‌ها اقامه نماز جماعت
تاریخ بنا
زمان پایه‌گذاری قرن اول هجری
بنیانگذار عمر بن عبدالعزیز
وضعیت فعلی
وضعیت بنا مفقود

مسیریابی

در حال بارگیری نقشه...

ساختمان مسجد سبق در سال 1425ق با هدف توسعه آن تخریب شد؛ اما به انجام نرسیده و زمین آن باقی مانده است.

پیشینه

پیامبر اسلام(ص) در محدوده مسجد سبق نماز خوانده است. ایشان در این محدوده که در مسیر مسابقه اسب‌ها بوده، می‌نشست و مسابقه را مشاهده می‌کرد.[۱]

پیدایش و نام مسجد

بنای اولیه مسجد سبق در عهد عمر بن‌ عبدالعزیز در میانه حکومت وی بر مدینه(بین سال‌های 87-93ق) ساخته شد.[۲]

در قرن نهم هجری سید محی‌الدین حنبلی در این محدوده، مسجدی می‌سازد[۳] که به نظر می‌رسد تأسیس بنایی مجدد، در محدوده احتمالی مسجد سبق بوده که در طول زمان مفقود شده بود.[۲] این مسجد بعد از تاسیس توسط شخص مذکور، به مسجد سبق شناخته می‌شد.[۴]

تاریخچه جدید بنا و تخریب

در عهد شریف پاشا (1303ق/1885م) تجدید بنای این مسجد با سنگ و سفیدکاری اجزای بنا، صورت گرفت.[۵]

اتمام مأذنه مربعی شکل مسجد و برخی بخش های دیگر نیز در ابتدای عهد سعودی شکل گرفت.[۶] به گفته احمد خیاری(درگذشت: 1380ق/1960م)، محقق مدینه‌شناس، حکومت سعودی توجه زیادی جهت مرمت و توسعه بنا، تهیه فرش و تعیین خدمه مسجد به خرج داده و در نتیجه این مسجد جزو مساجد بزرگ مدینه شده بود.[۷]

در زمان ملک فیصل(1391ق) نیز تجدید و ارتقاء ساختمان مسجد اجرایی شده است.[۶] همچنین به نوشته خیاری، در سال 1425ق/2005م وزارت اوقاف عربستان اقدام به انهدام ساختمان مسجد با هدف توسعه آن می‌کند؛ اما اتمام پروژه بنای جدید مسجد سبق، به علت مشکلات اداری و مالی متوقف مانده و در حال حاضر زمین مسجد در محدوده زیرگذر غربی مسجد النبی (طریق سلطانة) قرار دارد و از یادها رفته است.[۸]

نگارخانه

پانویس

  1. معالم المدینه النوره بین العماره و التاریخ، جزء 4، ج2، ص13.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ وفاء الوفاء سمهودی، ج3،ص135
  3. تاریخ معالم المدینة المنورة قدیما و حدیثا، خیاری، احمد یاسین احمد، ص182.
  4. وفائ الوفاء سمهودی، ج3، ص136
  5. معالم المدینه النوره بین العماره و التاریخ، جزء 4، ج2، ص20.
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ معالم المدینه النوره بین العماره و التاریخ، جزء 4، ج2، ص27.
  7. تاریخ معالم المدینة المنورة قدیما و حدیثا، خیاری، احمد یاسین احمد، ص182.
  8. معالم المدینه النوره بین العماره و التاریخ، جزء 4، ج2، ص22.

منابع

  • معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، عبدالعزیز کعکی، مدینه، ناشر:مولف، ۲۰۱۱م.
  • تاریخ معالم المدینة المنورة قدیما و حدیثا، خیاری، احمد یاسین احمد. ۱۴۱۹. ۱ج. ریاض عربستان: المملکة العربیة السعودیة. الأمانة العامة للإحتفال بمرور مائة عام علی تأسیس المملکة.