مسجد سبق
مسجد سَبْق یکی از مساجد قدیمی مدینه است. این مسجد در زمان حضرت محمد (ص) در مسیر مسابقه اسب‌ها بوده و پیامبر در آن محدوده نماز خوانده است. بنای اولیه مسجد سبق در عهد عمر بن عبدالعزیز (بین سال‌های 87-93ق) ساخته شد.
 | |
| اطلاعات اوليه | |
|---|---|
| مکان | عربستان • مدینه |
| کاربری | مسجد |
| جنبه دینی | |
| بزرگداشت نزد | مسلمانان |
| وابسته به دین/مذهب | اسلام |
| باورها | نماز خواندن پیامبر(ص) در محدوده این مسجد |
| آیین‌ها | اقامه نماز جماعت |
| تاریخ بنا | |
| زمان پایه‌گذاری | قرن اول هجری |
| بنیانگذار | عمر بن عبدالعزیز |
| وضعیت فعلی | |
| وضعیت بنا | مفقود |
|
| |
ساختمان مسجد سبق در سال 2005 م با هدف توسعه آن تخریب شد؛ اما این پروژه به علت مشکلاتی، به سرانجام نرسیده است و هم اکنون اثری از مسجد باقی نیست.
پیشینه
پیامبر اسلام(ص) در محدوده مسجد سبق نماز خوانده است. ایشان در این محدوده که در مسیر مسابقه اسب‌ها بوده، می‌نشست و مسابقه را مشاهده می‌کرد.[۱]
پیدایش و نام مسجد
برخی پژوهشگران بر اساس گزارش‌های موجود معتقدند که بنای اولیه مسجد سبق در عهد عمر بن عبدالعزیز در میانه حکومت وی بر مدینه(بین سال‌های 87-93ق) ساخته شد.[۲] و برخی این مسجد را همان مسجدی دانسته‌اند که به گزارش سمهودی، تاریخ‌نگار مدینه، در قرن نهم هجری به دستور قاضی حرمین، سید محی‌الدین حنبلی، بازسازی شد.[۳][۴][۵]
تاریخچه جدید بنا و تخریب
در سال 1303ق/1885م تجدید بنای این مسجد با سنگ و سفیدکاری برخی اجزاء، صورت گرفت.[۶] اتمام مأذنه مربعی شکل مسجد و برخی بخش های دیگر نیز در ابتدای عهد سعودی شکل گرفت.[۷] به گفته احمد خیاری(درگذشت: 1380ق/1960م)، محقق مدینه‌شناس، حکومت سعودی توجه زیادی جهت مرمت و توسعه بنا، تهیه فرش و تعیین خدمه مسجد به خرج داده و در نتیجه این مسجد جزو مساجد بزرگ مدینه شده بود.[۸]
در زمان ملک فیصل(1391ق) نیز تجدید و ارتقاء ساختمان مسجد اجرایی شده است.[۷] همچنین به نوشته کعکی، در سال 1425ق/2005م وزارت اوقاف عربستان اقدام به انهدام ساختمان مسجد با هدف توسعه آن می‌کند؛ اما اتمام پروژه بنای جدید مسجد سبق، به علت مشکلات اداری و مالی متوقف مانده و در حال حاضر زمین مسجد در محدوده زیرگذر غربی مسجد النبی (طریق سلطانة) قرار دارد و از یادها رفته است.[۹]
نگارخانه
پانویس
- ↑ معالم المدینه النوره بین العماره و التاریخ، جزء 4، ج2، ص13.
- ↑ معالم المدینه النوره بین العماره و التاریخ، جزء 4، ج2، ص19.
- ↑ وفاء الوفاء سمهودی، ج3،ص135
- ↑ تاریخ معالم المدینة المنورة قدیما و حدیثا، خیاری، احمد یاسین احمد، ص182.
- ↑ المدينه المنوره تطورها العمراني، ص161
- ↑ معالم المدینه النوره بین العماره و التاریخ، جزء 4، ج2، ص20.
- ↑ ۷٫۰ ۷٫۱ معالم المدینه النوره بین العماره و التاریخ، جزء 4، ج2، ص27.
- ↑ تاریخ معالم المدینة المنورة قدیما و حدیثا، خیاری، احمد یاسین احمد، ص182.
- ↑ معالم المدینه النوره بین العماره و التاریخ، جزء 4، ج2، ص22.
منابع
- معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، عبدالعزیز کعکی، مدینه، ناشر:مولف، ۲۰۱۱م.
- تاریخ معالم المدینة المنورة قدیما و حدیثا، خیاری، احمد یاسین احمد. ۱۴۱۹. ۱ج. ریاض عربستان: المملکة العربیة السعودیة. الأمانة العامة للإحتفال بمرور مائة عام علی تأسیس المملکة.
- وفاء الوفا بأخبار دار المصطفى، نورالدين على السمهودى، بيروت، داراحياء التراث العربى، ١٩٩۵.
- المدينه المنوره تطورها العمراني، صالح لمعی مصطفی، بیروت، دارالنهضة العربیة، 1981.