خانه ام هانی، خانه‌ای بود که حضرت محمد(ص) از آنجا به معراج رفت. این خانه در کنار بازار حَزْوَره (حناطین) در منطقه اَجیاد، نزدیک به باب الوداع و کوه صفا بوده است. ام‌ هانی دختر ابو طالب و خواهر امام علی(ع) است.

در جریان فتح مکه، پیامبر(ص) ابتدا به خانه ام هانی وارد شد، در آنجا هشت رکعت نماز خواند و در همان جریان ام هانی اسلام آورد.

خانه ام‌ هانی در توسعه مسجد الحرام در عهد مهدی عباسی(167ق) داخل مسجد واقع شد و حدود ۱۲۰ متر با کعبه حدود فاصله داشت. یکی از درهای مسجد الحرام که در مقابل این خانه بوده به نام باب ام هانی شناخته می‌شود.

معرفی

خانه ام هانی، در کنار بازار حَزْوَره (حناطین) در منطقه اَجیاد، نزدیک به باب الوداع و کوه صفا بود.[۱] مسافت میان رکن یمانی کعبه تا مناره باب الوداع، حدود 120 متر است و فاصله کعبه تا خانه ام هانی نیز همین حدود است.[۲]

ام‌ هانی دختر ابو طالب و خواهر امام علی(ع) است.[۳] نام اصلی او مورد اختلاف قرار گرفته است؛ بعضی او را هند و برخی فاخته و گروهی فاطمه نامیده‌اند.[۴] گفته شده در جریان فتح مکه، پیامبر(ص) ابتدا به خانه ام هانی وارد شد. او در آنجا هشت رکعت نماز خواند و در همان جریان ام هانی اسلام آورد.[۵] بعدها عبدالله بن مسعود، صحابی پیامبر، هم که به مکه می‌آمد به خانه او می‌رفت.[۶] همچنین برخی محل معراج پیامبر را این خانه دانسته‌اند.[۷]

به نوشته ازرقی در اخبار مکه، قُصَیّ بن کِلاب، جد چهارم پیامبر(ص)، در محل این خانه چاه آبی را حفر نمود.[۸]

باب ام هانی

 
نمایی از باب اِجیاد یا باب ام‌هانی در سال 1366قمری

گفته شده بنی‌هاشم صاحب خانه ام‌ هانی بودند که در توسعه مسجد الحرام در عهد مهدی عباسی(167ق) داخل مسجد واقع شد.[۹] یکی از درهای مسجد الحرام که در مقابل این خانه بوده به نام باب ام هانی شناخته می‌شده است.[۱۰] به گفته فاسی، تاریخ‌نگار قرن نهم هجری، این باب به علت نزدیکی به خانه فرمانده نیروهای نظامی مکه که ملاعبه نام داشت، با نام باب الملاعبه نیز خوانده می‌شد.[۱۱]

جستارهای وابسته

پانویس

  1. . الزهور المقتطفه،ص 33؛ التاریخ القویم، ج2، ص 24.
  2. . التاریخ القویم، ج4، ص 444.
  3. . الاستیعاب، ج4، ص 1963؛ الاصابه، ج8، ص 485.
  4. . اسد الغابه، ج6، ص 404؛ الاصابه، ج8، ص 485؛ الاستیعاب، ج4، ص 1963.
  5. . التاریخ القویم،ج1، ص 323.
  6. . اخبار مکه، الفاکهی، ج، ص 273.
  7. . جامع اللطیف، ص 162؛ التاریخ القویم، ج1، ص 339.
  8. .اخبار مکه، الازرقی، ج2، ص 215.
  9. . اخبار مکه، الازرقی، ج2، ص 234.
  10. . مراة الحریمن، ج1، ص232.
  11. شفاء الغرام، ج۱، ص۳۹۳.

منابع

  • اخبار مکة فی قدیم الدهر و حدیثه: محمد بن اسحق الفاکهی (درگذشت: 275ق)، تحقیق عبدالملک بن عبدالله بن دهیش، مکه، مکتبة الاسدی، 1424ق.
  • اخبار مکه و ما جاء فیها من الآثار: محمد بن عبدالله الازرقی (درگذشت: 248ق)، تحقیق رشدی الصالح ملحس، بیروت، دار الاندلس، 1416ق.
  • الاستیعاب فی معرفة الاصحاب: یوسف بن عبدالله بن عبدالبر (368-463ق)، تحقیق علی محمد بجاوی، بیروت، دار الجیل، 1412ق.
  • اسد الغابة فی معرفة الصحابه: علی بن محمد بن الاثیر (555-630ق)، بیروت، دار الفکر، 1409ق.
  • الاصابة فی تمییز الصحابه: ابن حجر العسقلانی (773-852ق)، تحقیق علی محمد معوض و عادل احمد عبدالموجود، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1415ق.
  • التاریخ القویم لمکه و بیت الله الکریم: محمد طاهر الکردی، تحقیق ابن دهیش، بیروت، دار خضر، 1420ق.
  • تحصیل المرام فی اخبار البیت الحرام و المشاعر العظام و مکه و الحرم و ولاتها الفخام‌: محمد بن احمد الصباغ (درگذشت: 1321ق)، تحقیق عبدالملک بن عبدالله بن دهیش، مکه، مکتبة الاسدی، 1424ق.
  • الجامع اللطیف فی فضل مکة و اهلها و بناء البیت الشریف: محمد ابن ظهیره (درگذشت: 986ق)، تحقیق علی عمر، قاهره، مکتبة الثقافة الدینیه، 1423ق.
  • الزهور المقتطفه من تاریخ مکة المشرفه: محمد بن احمد التقی الفاسی (درگذشت: 832ق)، تحقیق محمد حسین الذهبی، مکه، مکتبه نزار مصطفی الباز، 1418ق.
  • شفاء الغرام باخبار البلد الحرام: محمد بن احمد التقی الفاسی (درگذشت: 832ق)، تحقیق گروهی از علما، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1421ق.
  • مرآة الحرمین: ابراهیم رفعت باشا (درگذشت: 1353ق)، قاهره، مکتبه الثقافه الدینیه، بی‌تا.