مسجد مالک بن سنان
مسجد مالک بن سَنان از مساجد قدیمی مدینه در کشور عربستان واقع در غرب مسجد النبی بود که امروزه وجود خارجی ندارد.
![]() | |
وضعیت کنونی | تخریب شده |
---|---|
اطلاعات جغرافیایی | |
مکان | در غرب مسجد النبی و جنوب شرقی کوه سلع. |
قدمت | عصر نبوی، صدر اسلام |
باورها و آیینها | |
ویژگی یاد شده در متون مذهبی | تعیین محدوده مسجد و خطکشی زمین آن توسط پیامبر(ص) |
وقایع تاریخی | نماز خواندن حضرت محمد(ص) و بیان روایتی درباره بدی قتل مسلمان |

نام و مکان
مسجد مالک بن سَنان با نامهای مسجد الحَناطین، مسجد اصحاب العَباء و مسجد اَحجار الزِیت نیز شناخته میشود.[۱]
مسجد در منطقه مُناخه در غرب مسجد النبی قرار داشته و به گفته برخی، محل دفن مالک بن سنان در کنار مسجد بوده است.[۲]
پیامبر(ص) و مسجد مالک
بر اساس برخی نقل ها، پیامبر در محدوده این مسجد در حال طلب باران و دعاخواندن دیده شده و پس از آن در محل دعای پیامبر(ص) مسجدی ساختند که بعد از دفن مالک بن سنان در کنارش، به نام او معروف شد.[۱]
مالک بن سنان
مالک بن سنان پدر ابوسَعید خُدری و از اصحاب پیامبر(ص) است که در جنگ احد شهید شد.[۳] پیامبر دستور داده بود که هرجا شهدای احد را یافتید، همانجا دفن کنید.[۴] مالک را در منطقه اصحاب العَباء یافتند و همانجا در کنار مسجدی دفن کردند که بعدها به نام مالک بن سنان معروف شد.[۵]
تاریخچه بنا
مسجد در زمان دفن مالک بن سنان در سال دوم قمری وجود داشته و مطابق نقل های قدیمی او را در کنار مسجد دفن کردند.[۶]
مسجد در 1303 قمری موجود بوده.[۷] به نقل از علی بن موسی افندی (مدینه شناس متوفی قرن 14قمری)، مسجد دارای یک گنبد بزرگ در کنار مرقد مالک بن سنان بوده و جهت شمالی مسجد شبکههای بوده تا افرادی که قصد سلام دادن به این صحابی پیامبر(ص) را داشتند، در کنار این دیوار مُشَبَّک توقف کنند.[۸]
در سال 1365 قمری یک دوره بازسازی کامل در بنا مسجد اجرا شده است.[۹] تا اواخر قرن 14قمری مسجد با بنایی ساخته شده از سنگ موجود بوده[۱۰] و در جریان توسعه مسجدالنبی در سال 1392قمری از میان رفته است.[۹]
نگارخانه
تصاویر مسجد، در سال 2021 (زمان به وجود آمدن این ظاهر سفیدرنگ مسجد، مشخص نمیباشد).
-
محدوده اصلی و قدیمی مسجد با طول و عرض حدودا 4متر+ نمایی از سقف
ت
پانویس
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ معالم المدینة المنورة بین العمارة التاریخ، ج1، ص556.
- ↑ تاریخ معالم المدینه المنوره قدیما و حدیثا، ص146.
- ↑ أسد الغابة، ج4، ص428.
- ↑ الکامل، جرجانی، ج3، ص174.
- ↑ وفاء الوفا، ج3، ص335؛ معالم المدینة المنورة بین العمارة التاریخ، ج1، ص556.
- ↑ وفاء الوفا، ج4، ص88.
- ↑ وصف المدینة المنورة، ص18.
- ↑ معالم المدینة المنورة بین العمارة التاریخ، ج1، ص557.
- ↑ ۹٫۰ ۹٫۱ معالم المدینة المنورة بین العمارة التاریخ، ج1، ص560.
- ↑ الدر الثمین فی معالم دار الرسول الامین، ص224.
منابع
- اسدالغابه، ابن اثیر، بیروت، دارالکتاب العربی، بیتا.
- معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، عبدالعزیز کعکی، مدینه، ناشر:مولف، ۲۰۱۱م.
- تاریخ معالم المدینة المنورة قدیما و حدیثا، احمد یاسین الخیاری، المامنه العامة، ۱۹۹۹م.
- الکامل، جرجانی، بیروت، دارالفکر، 1988م.
- وصف المدینه المنوره، علی بن موسی الافندی، قاهره، مطبعة نهضة مصر، بیتا.
- الدر الثمین فی معالم دار الرسول الامین، غالی محمدامین الشنقیطی، جده، دارالقبلة، ١٩٩٢.
- وفاء الوفاء باخبار دارالمصطفی، علی بن عبدالله السمهودی، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۲۰۰۶م.
- تحقیق النصرة بتلخیص معالم دار الهجرة، ابوبکر بن حسین مراغی، فیوم، دارالفلاح، ۱۴۳۰ق.
- تاریخ المدینة المنوره، عمر بن شبه (ابن شبه)، قم، دار الفکر، ۱۴۱۰ق.
- عمدة الاخبار فی مدینة المختار، احمد عباسی، قاهره، اسعد طرابزونی، بیتا.