سید محمد سعید بن سید محمود آل حبوبی (۱۲۶۶-۱۳۳۳ق.) نام‌آورترین شخصیت علمی خاندان آل حبوبی، دانشمند بزرگ شیعه و رهبر مجاهدان عراق در برابر تجاوز انگلستان به عراق است[۱] که مدتی را در حجاز و نجد به تجارت گذراند.[۲]

عکسی منسوب به سیدمحمدسعید الحبوبی در پایگاه الشیعه

وی در جوانی از مشهورترین شاعران عراق به شمار می‌آمد[۳]؛ اما در ۴۰ سالگی شعر را ترک کرد و از میرزا حبیب‌الله رشتی، شیخ محمد حسین کاظمی، شیخ محمد طه نجف و شیخ محمد شربیانی اجازه روایت گرفت.[۴] عرفان و اخلاق را نیز از محضر آخوند ملا حسینقلی همدانی فراگرفت.[۵]

پس از اشغال لیبی به دست ایتالیا در سال ۱۳۲۹ق. وی همراه آخوند خراسانی و جمعی از فقیهان، با صدور فتوایی، مسلمانان را به دفاع از اسلام و جنگ با دشمنان فراخواند.[۶] با شروع جنگ جهانی اول و تصرف بصره به دست نیروهای انگلیسی، وی سپاهیانی از قبایل گرد آورد و در بصره میان او و انگلیسی‌ها جنگ سختی درگرفت؛ اما این جنگ به شکست نیروهای مقاومت عراق انجامید. پس از این ماجرا و در راه بازگشت به نجف اشرف، در پی فشارهای روحی شکست از انگلیس، در شهر ناصریه عراق درگذشت.[۷] جنازه وی پس از تشییع تا نجف، در صحن حرم امام علی(ع) به خاک سپرده شد.[۸]

از وی آثاری چند بر جای مانده است؛ اما جز دیوان شعرش هیچ یک به چاپ نرسیده است.[۹]

پانویس

  1. تاریخ الحرکة الاسلامیه، ص۱۶۵؛ تاریخ النجف الاشرف، ص۱۴.
  2. الاعلام، ج۶، ص۱۴۲؛ نقباء البشر، ج۲، ص۸۱۶.
  3. الذریعه، ج۹، ص۲۲۹.
  4. الاجازة الکبیره، ص۱۸۹-۱۹۰.
  5. اعیان الشیعه، ج۹، ص۳۴۴.
  6. رسائل و فتاوای جهادی، ص۲۳۸-۲۳۹؛ جهادیه، ص۴۵-۴۶.
  7. نک: اعیان ‏الشیعه، ج۹، ص۵۶؛ موسوعة طبقات الفقهاء، ج۱۴، قسم‏۲، ص۷۲۲-۷۲۳؛ الذریعه، ج۹، ص۲۲۹.
  8. اعیان الشیعه، ج۹، ص۳۴۴؛ الذریعه، ج۹، ص۲۲۹.
  9. الذریعه، ج۹، ص۲۲۹؛ نقباء البشر، ج۲، ص۸۱۶.

منابع

  • الاجازة الکبیره: عبدالله موسوی جزایری، قم، کتابخانه نجفی، ۱۳۶۷ش
  • الاعلام: الزرکلی (م.۱۳۹۶ق.)، بیروت، دار العلم للملایین، ۱۹۹۷م
  • اعیان الشیعه: سید محسن الامین (م.۱۳۷۱ق.)، به کوشش حسن الامین، بیروت، دار التعارف
  • تاریخ الحرکة الاسلامیة فی العراق: عبدالحلیم الرهیمی، بیروت، دار العالمیه، ۱۹۸۵م
  • تاریخ النجف الاشرف: محمد حسین بن علی المسلمی العقیلی (م.۱۴۱۸ق.)، قم، دلیل ما، ۱۴۲۷ق
  • جهادیه: وزارت امور خارجه، به کوشش کاوسی عراقی و نصرالله صالحی، تهران، وزارت امور خارجه، ۱۳۷۵ش
  • الذریعة الی تصانیف الشیعه: آقا بزرگ تهرانی (م.۱۳۸۹ق.)، بیروت، دار الاضواء، ۱۴۰۳ق
  • رسائل و فتاوای جهادی: محمد حسن رجبی، تهران، وزارت ارشاد، ۱۳۷۸ق
  • موسوعة طبقات الفقهاء: جعفر سبحانی، قم، مؤسسه امام صادق۷، ۱۴۱۸ق
  • نقباء البشر: آقا بزرگ تهرانی، مشهد، دار المرتضی، ۱۴۰۴ق.