مزار
 | این مقاله هماکنون در دست ویرایش است.
این برچسب را کاربر:Abbasahmadi1363 در تاریخ ۲۸ آبان ۱۳۹۸ برای جلوگیری از تعارض ویرایشی قرار داده است. لطفا بدون توافق با کاربر فوق برچسب را برندارید. |
واژه‌شناسی
مزار، واژه‌ای عربی و اسم مکان، به معنای محل زیارت است[۱] و زیارت، به معنای ملاقات کردن یا قصد و آهنگِ کسی کردن است.[۲] برخی زیارت را قصد و آهنگِ مزور برای اکرام و احترام گذاشتن به او و انس گرفتن با او دانسته‌اند.[یادداشت ۱][۳] این واژه، به عنوان مصدر میمی،[۴] به معنای زیارت کردن نیز به کار رفته است.[۵]
در واژه‌نامه‌های فارسی، به معنای جای زیارت، زیارتگاه، گور، آرامگاه[۶] و گورستان[۷] آمده است. محمد معین، مزار را قبر، به ویژه قبری که زیارتگاه باشد، دانسته است.[۸] دهخدا، مانند واژه‌نامه‌های عربی، معنای مصدری مزار را نیز نقل کرده است.[۷] بر پایه معنای مصدریِ مزار، مزارگاه به معنای زیارتگاه است.[۹]
زیارتگاه
مزار، حرم و بقعه امامان(ع)، امام‌زادگان، شهیدان و اولياى الهى است كه مردم به ديدن و زیارت آن مى‌روند. سفارش معصومان(ع) به حضور در كنار مدفن امامان(ع)، انبيا و قبرهای مؤمنان و زيارت آن‌ها، باعث شده به اين‌گونه قبرها و مكان‌ها «مزار» گفته شود.[۹] امام باقر(ع)، برای وداع با قبر امام علی(ع) زیارتی ذکر کرده، که در یکی از فرازهای آن از قبر وی به عنوان مزار یاد شده است.[یادداشت ۲][۱۰] در روايتى ديگر، به گفته حضرت محمد(ص)، خدا قبر کسی را که با دوستیِ آل محمد از دنیا برود «مزار فرشتگان مهربانی» قرار می‌دهد.[یادداشت ۳][۱۱]
قبرستان
به قبرستان و قبرهایی كه در شهرها و روستاها وجود دارد نیز، «مزار» گفته مى‌شود و مردم شب‌ها و روزهاى جمعه، به سر مزار رفته و براى مردگان خود فاتحه مى‌خوانند.[۱۲]
کتاب مزار
«مزار» به كتاب‌هایی که درباره زيارت نگاشته شده نیز، گفته مى‌شود. برخى از عالمان، كتاب‌هايى دارای رواياتِ مربوط به زيارت، متن زيارت‌نامه و فضيلت زيارت تأليف كرده و نام آن‌ها را «المزار» گذاشته‌اند؛ مانند مزار مشهدى، مزار شيخ مفيد و مزار قطب رواندى.[۱۲]
پانوشت
- ↑ الصحاح، ج2، ص674؛ لسان العرب، ج4، ص336؛ المصباح المنير فى غريب الشرح الكبير للرافعى، ج1، ص260.
- ↑ تاج العروس، ج6، ص477.
- ↑ المصباح المنير فى غريب الشرح الكبير للرافعى، ج1، ص260.
- ↑ تاج العروس، ج6، ص477.
- ↑ الصحاح، ج2، ص674؛ لسان العرب، ج4، ص336؛ المصباح المنير فى غريب الشرح الكبير للرافعى، ج1، ص260.
- ↑ فرهنگ فارسی عمید، ذیل واژه مزار.
- ↑ ۷٫۰ ۷٫۱ لغت‌نامه دهخدا، ذیل واژه مزار.
- ↑ فرهنگ فارسی معین، ذیل واژه مزار.
- ↑ ۹٫۰ ۹٫۱ فرهنگ‌نامه زیارت، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۱، ص87.
- ↑ إقبال الأعمال، ج1، ص471.
- ↑ الطرائف، ص267؛ بحارالأنوار، ج٢٣ ص٢٣٣.
- ↑ ۱۲٫۰ ۱۲٫۱ فرهنگ‌نامه زیارت، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۱، ص8۸.
منابع
الصحاح: تاج اللغة و صحاح العربية، اسماعيل بن حماد جوهرى، دار العلم للملايين، بيروت، 1376ق.
لسان العرب، محمد بن مكرم ابن منظور، بيروت، 1414ق.
المصباح المنير فى غريب الشرح الكبير للرافعى، احمد بن محمد فيومى، موسسه دار الهجرة، قم، 1414ق.
تاج العروس من جواهر القاموس، محمد بن محمد مرتضى زبيدى، دار الفكر، بيروت، 1414ق.
إقبال الأعمال، على بن موسى بن طاووس، تهران، 1409ق.
بحار الأنوار، محمد باقر بن محمد تقى مجلسى، بيروت، 1403ق.
الطرائف، على بن موسى بن طاووس، ترجمه داود إلهامى، قم، 1374ش.