شمع‌گردانی

شمع‌گردانی در حرم امام رضا(ع).

شمع‌گردانی، مراسمی ويژه‌ است كه در حرم‌ها، در روزهاى عيد يا مناسبت‌هاى خاص برگزار شده و خادمان حرم و متولّيان آستان، قنديل‌ها و شمعدان‌هاى روشن را، با احترام، دست به دست مى‌گردانند. همچنین این آیین، در برخی از شهرها و در مناسبت‌های ویژه، با حضور خادمان حرم امامان(ع) در آن شهر، برگزار می‌شود.

معرفی

شمع‌گردانی در حرم حضرت معصومه(س).

شمع‌گردانی، مراسمی ويژه‌ است كه در حرم‌ها، در روزهاى عيد يا مناسبت‌هاى خاص برگزار شده و خادمان حرم و متولّيان آستان، قنديل‌ها و شمعدان‌هاى روشن را، با احترام، دست به دست مى‌گردانند. شمعدان‌ها، بیشتر به رنگ زرد طلايى است. اين آيين، نمادين بوده و بيانگر شكوه بارگاه و بزرگی مدفون در حرم است. شمع‌گردانان با لباس رسمى خادمى در اين مراسم شركت کرده و بیشر، خادمان قديمى و پيش‌كسوت، عهده‌دار اجراى اين برنامه مى‌شوند.

در حرم‌ها

در آیین شمع گردانی در حرم امام رضا(ع) که ریشه ای دیرینه دارد، خادمان با شمع های روشن در دست؛ دور تا دور صحن‌های حرم، از جمله صحن‌ انقلاب اسلامی می‌ایستند؛ سپس حافظان و قاریان قرآن با در دست داشتن لاله و شمع روشن، از روبه‌روی دعوت شدگانِ مراسم عبور و خطبه‌خوانی می‌کنند.

این آیین، هر ساله، در حرم حضرت معصومه(س)، در شام وفات حضرت معصومه(س)، همراه با آیین خطبه‌خوانی، با حضور تولیت آستان برگزار می‌شود؛ در این مراسم، برخی از عالمان شیعه در قم نیز حضور می‌یابند.

آیین شمع‌گردانی، در برخی از شهرها، به عنوان نمادی از شمع‌گردانی حرم امامان(ع) برگزار می‌شود. این آیین، در کاشان، سالانه، دو بار، در شام عاشورا و شام شهادت امام رضا(ع)، با شمع‌دان‌های حرم امام رضا(ع)، توسط خادمان، کفشداران، نگهبانان، دربانان و فراشان آستان امام رضا(ع) برگزار می‌شود.

منابع

این مقاله برگرفته از مقاله فرهنگنامه زیارت، جواد محدثی، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره سیزدهم، زمستان ۱۳۹۱، ص29 است.