مسجد بنی حارثه
 | |
| اطلاعات اوليه | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | مسجد المستراح * مسجد الاستراحه |
| مکان | عربستان * مدینه * |
| کاربری | مسجد |
| جنبه دینی | |
| بزرگداشت نزد | مسلمانان |
| وابسته به دین/مذهب | اسلام |
| آیین‌ها | اقامه نماز جماعت |
| وضعیت فعلی | |
| مساحت | 491 متر مربع |
| وضعیت بنا | موجود |
|
| |
نام‌ها
مسجد بنی حارثه به خاطر قرارگرفتن در محدوده منازل قبیله بنی حارثه، اینگونه نامگزاری شده. مسجد به نام مسجد الاستراحه یا مسجد المستراح نیز شناخته میشود، چرا که پیامبر(ص) هنگام بازگشت از غزوه احد در محدوده این مسجد استراحت کردند.[۱]
مکان
مسجد در حاشیه خیابان سید الشهدا و در جهت شمالی مسجد شیخین قرار دارد.[۲]
توصیف بنا
مسجد دارای یک قبه زیبا و یک مناره است و دارای ورودی‌های متعدد از جهت شرق، غرب و شمال است. بنای مستطیل شکل مسجد دارای مساحتی در حدود 491 متر می‌باشد.[۲]
پیشینه مسجد
بر اساس اخبار موجود درباره نمازخواندن قبیله بنی حارثه در مسجد و رسیدن خبر تغییر قبله به ایشان در هنگام نماز عصر[۳]، میتوان پیشینه این مسجد را به عصر نبوی باز گرداند و مسجد در زمان پیامبر(ص) وجود داشته است.[۲] عمر ابن شَبَّة تاریخ نگار اهل مدینه در سده سوم قمری و نویسنده کتاب اخبار المدینه، مسجد بنی حارثه را در دسته مساجدی که پیامبر در آن‌ها نماز خوانده، آورده است.[۴]
تاریخچه مسجد
گزارش هایی از مسجد در کتب مرتبط به مدینه از قرن نهم تا یازدهم قمری وجود دارد.[۵] مسجد در گزارشی از 1073قمری/1662میلادی، در زمینی کوچک با محوطه‌ای سنگچین شده توصیف شده.[۶] مطابق گزارشی در ابتدای قرن چهاردهم بدون سقف بوده[۷] و در اواخر قرن چهاردهم در کنار قلعه ای به نام قلعه ترکی توصیف شده است به شکلی که ارتفاع بنا از یک متر بیشتر نبوده و پس از آن مسجد به شکل مشاهد معمول مدینه بازسازی شده است.
در گزارشی مشابه، اواخر قرن چهاردهم مسجد بدون سقف، کوچک، با ارتفاع حدود نیم متر از سطح زمین و دارای بنایی سفیدکاری شده و قدیمی بوده است.
نگارخانه
تصاویر جدید
-
نمای بیرونی مسجد -
-
نمایی از گنبد و مناره -
-
-
-
-
تصاویر قدیمی مسجد
-
-
-
تصویری از مسجد در کنار بقایای قلعه ترکی
پانویس
- ↑ مساجد الاثریه، ص198.
- ↑ پرش به بالا به: ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ مساجد الاثریه، ص199.
- ↑ الاستيعاب، ج4، ص482؛ أسد الغابة، ج5، ص557.
- ↑ تاریخ المدینة المنورة، ص66.
- ↑ وفاء الوفاء، ج3، ص230؛ مساجد الاثریه، ص200.
- ↑ الرحلة العیاشیه، ج1، ص409.
- ↑ مساجد الاثریه، ص200.
منابع
- أسد الغابة، ابن اثیر ، بیروت، دارالکتاب العربی، بی‌تا.
- الاستيعاب، ابن عبد البر، بیروت، دارالجیل، 1412ق.
- فصل من تاريخ المدينة المنورة، على الحافظ، جده، مكتبة الثقاف
- آثار اسلامی مکه و مدینه، رسول جعفریان، تهران، مشعر، 1386ش.
- رحلة ابن جبير ( تذكرة بالأخبار عن اتفاقات الأسفار )، محمد بن احمد ابن جبیر، بیروت، العربیه، 2008م.
- تحقیق النصرة بتلخیص معالم دارالهجرة، ابوبکر بن حسین مراغی، فیوم، دارالفلاح للبحث العلمی و تحقیق التراث، 1430ق.
- معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، عبدالعزیز کعکی، مدینه، ناشر:مولف، ۲۰۱۱م.
- وفاء الوفا باخبار دار المصطفی، علی بن عبدالله السمهودی، تحقیق قاسم السامرائی، لندن، موسسه الفرقان للتراث الاسلامی، ۲۰۰۱م.
- تاریخ معالم المدینة المنورة قدیما و حدیثا، خیاری، احمد یاسین احمد. ۱۴۱۹. ۱ج. ریاض عربستان: المملکة العربیة السعودیة. الأمانة العامة للإحتفال بمرور مائة عام علی تأسیس المملکة.
===