کاربر:Mo.ali.rezapour/صفحه تمرین۱

عایشه سومین همسر پیامبر(ص) و دختر ابوبکر است. عایشه جایگاهی با فضیلت نزد اهل سنت دارد. اختلافات او با امام علی و نقش او در جنگ جمل در مقابل علی، باعث شده مورد انتقاد شیعیان قرار گیرد.

جایگاهش نزد اهل سنت...

اماکنی منسوب به عایشه در مدینه وجود دارد. مشهورترین آن، محل زندگی عایشه با پیامبر بوده که مدفن پیامبر است. ستونی در مسجدالنبی نیز به نام عایشه شناخته میشود. مسجد تنعیم در مکه نیز به نام عایشه مشهور بوده است. عایشه در کنار دیگر همسران پیامبر در بقیع دفن است.

زندگینامه

دختر ابوبکر، ازجمله همسران پیامبر(ص) است. در سن عایشه هنگام ازدواج با پیامبر اختلاف است.[۱]الطبقات الکبری: ج۸ ص۵۸.) در نیمه دوم خلافت عثمان از او ناراضی شد[۴]، ولی پس از قتل عثمان خونخواه او شد و جنگ جمل را به بهانه آن بر پا کرد.[۱]

وی در سال ۵۸ ق از دنیا رفت.[۲]

در سال ۵۷ یا ۵۹ وفات نمود.[۳]

عایشه دختر ابوبکر، همسر پیامبر بود که به دلیل همسری پیامبر ام المؤمنین خوانده میشود.(الطبقات الکبری، ج۸، ص۴۶.)[۴] وی در سال ۵۷ یا ۵۸ق در مدینه درگذشت و در قبرستان بقیع به خاک سپرده شد.[۵] محققان گفته اند مورخان و سیره نویسان غیرشیعی عمدتاً معتقدند: وی در زمان ازدواج، شش یا نه سال داشته است.[۶] اما برخی گزارش ها دلالت دارد که عایشه در سن ۱۷ تا ۲۰ سال با پیامبر ازدواج کرد.[۷] عایشه در مکه متولد شد. دختر ابوبکر. در سال ۵۷ یا ۵۸ هجری وفات کرد. (اسد الغابه، ج۵، ص۵۰۴.)[۸]

عایشه سومین همسر پیامبر اکرم )ص( می باشد که بعد از وفات حضرت خدیجه )س( و پس از ازدواج با سوده، در سن شش یا هفت سالگی در مکه به عقد پیامبر )ص( درآمد و پیامبر در سن نه سالگی یعنی در سال دوم هجرت، زمانی که از جنگ بدر بازگشت با او ازدواج کرد.[۹]

عایشه در سال ۵۷ق درگذشت و و. نماز بر او را ابوهریره خواند.[۱۰]

اختلاف با علی

پیامبر او را بیش از همه دوست داشت.[۱۱] عايشه پس از رسول خدا در زمان خلافت پدرش ابوبكر، و پس از وى در زمان حكومت رفيق و دوست صميمى او عمر، و حتى نيمۀ اول از خلافت عثمان، از طرفداران جدى و ثابت قدم حكومت وقت بشمار مى‌رفت.[۱۲] عايشه در جنگ جمل شكست خورد و سپاهيانش بسختى پراكنده شدند. امام امام على (ع) او را با احترام هب مدينه بازگردانيد. از اين تاريخ تا كشته شدن امام، ام‌المؤمنين در مدينه سكونت گزيد و پاى از آن بيرون ننهاد.[۱۳]

مهمترین نقطه عطف در حیات عایشه را مشارکت او در جنگ جمل بر ضد امام علی دانسته اند.[۱۴]

با این همه ، پس از جنگ، امام على علیه السلام با احترام کامل، او را به مدینه برگرداند . ج۴، ص۴۱۵.[۱۵]

همچنین او مانع خاک سپارى امام حسن علیه السلام در کنار جدّش پیامبر خدا گردید .[۱۶]

اهل سنت فضایل زیادی بر او نوشته اند در حالی که عالمان شیعه به دلیل مواضع تند عایشه در مقابل علی به ویژه نقشش در جنگ جمل او را نکوهش کرده اند.ص۴۴۹.[۱۷]

جایگاه حدیثی و فقهی

وی نه تنها در زمان حیات آن حضرت، حضوری چشمگیر داشته، بلکه بعد از رحلت آن بزرگوار نیز از چهره های فعال و در زمینه های مختلف سیاسی و کلامی و حدیثی و علمی از سرشناسان بوده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که عایشه بنت ابوبکر علاوه بر جایگاه اجتماعی و سیاسی ای که در عصر خود داشت، در حوزه ی دانش های متنوعی که به قرآن مربوط می شود نیز در قیاس با دیگر بانوان صدر اسلام حضوری قابل توجه دارد. وی روایات بسیاری از رسول اکرم (ص) نقل کرده و در شمار مکثرین حدیث قرار گرفته است؛ چنانکه در روایات متعدد آمده است بعد از رحلت پیامبر (ص) ایشان مرجع علمی مرد و زن و پیر و جوان و عالم و عموم شد، به طوری که اگر دیگران در مورد مسائل با مشکلی روبرو می شدند به وی مراجعه می کردند.[۱۸] خداوند متعال قوه فهم و حافظه ی نیرومندی به عایشه بخشیده بود.[۱۹] در حدیثی از عایشه نقل شده است که پیامبر به بقیع می رفت و برای مدفونان آن طلب استغار میکرد.[۲۰]

گروهی از اهل سنّت، شهرت، فضل و محبّت پیامبر(ص) به او را سرآمدِ دیگر همسران ایشان، معرّفی کرده اند و فقه و شعر را تخصّص او خوانده اند.[۷] (تهذیب الکمال: ج۳۵ ص۲۳۵ ش۷۸۸۵، سیر أعلام النبلاء: ج۲ ص۱۴۲ ش۱۹.) برخی او را مرجع صحابیان بزرگ در مسائل مشکل فرائض، معرّفی کرده اند.[۸] (تهذیب الکمال: ج۳۵ ص۲۳۴ ش۷۸۸۵، سیر أعلام النبلاء: ج۲ ص۱۸۲ ش۱۹.) دخالت در مسئله رهبری جامعه و موضع دوگانه در باره عثمان و مخالفت و شورش بر علی(ع) قضاوت های متفاوتی را در باره وی در پی داشته است.[۲۱] روایات عایشه، در همه صحاح اهل سنّت، ذکر شده اند. او پس از ابو هُرَیره و ابن عمر، بیشترین حجم روایات را از پیامبر(ص) نقل کرده است. شمار احادیث او را بیش از دو هزار حدیث دانسته اند.[۲۲] عایشه زنى سخنران و ادیب بود.[۲۳]

عایشه را عصبی مزاج و تیزهوش توصیف کرده اند.[۲۴]

مسجد تنعیم

مسجد تنعيم از مكانهايى است كه به عنوان ميقات عمره مفرده معين شده است. زمانى اين مسجد به نام مسجد عايشه هم شهرت يافت؛ زيرا رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم به او دستور داده بود تا از اين محل مُحْرِم شود. كتيبه‌اى برجاى‌مانده است كه بازسازى اين مسجد را در سال 310 توسط مقتدر عباسى نشان مى‌دهد. در اين كتيبه نام مسجد، مسجد عائشه آمده است.[۲۵]

حجره شریفه

طبق نظر مشهور، مدفن پيامبر ص در حجره عایشه (محل زندگی پیامبر با عایشه) در مسجدالنبی است. بعدها ابو بكر و عمر هم در همان‌جا دفن شدند.[۲۶]

استوانه عایشه

اين ستون از ستون‌هاي روضة النبي است كه از سوي منبر پيامبر(ص) و قبر شريف رسول خدا(ص) ستون سوم به شمار مي‌آيد.[۲۷] و كنار محراب فعلي قرار دارد. به ديگر سخن، استوانه عايشه وسط استوانه‌هاي اصلي قرار دارد و ميان آن تا منبر پيامبر(ص) دو ستون و ميان آن و قبر شريف نيز دو ستون و نيز ميان قبله تا محراب كنوني دو ستون فاصله است و از هر طرف سومين ستون به شمار مي‌آيد و در كنار ستون توبه و سَرير قرار دارد. در وجه نام‌گذاري آن اختلاف است. مشهور آن است كه چون عايشه درباره فضيلت نماز ‌گزاردن كنار آن روايتي از پيامبر(ص) گزارش كرده، به اين نام خوانده شده است. شايد هم به اين سبب باشد كه عايشه از آن خبر داده و مكانش را معين كرده است.[۲۸].[۲۹]

بقعه عایشه در بقیع

عایشه بنا به وصیت خود در بقیع و در کنار سایر زنان پیامبر دفن شد.[۳۰][۳۱] مقبره اش در نزدیکی مقبره مزار جابر بن عبدالله است.[۳۲] یکی از پادشاهان عثمانی به نام سلطان سلیمان خان بن سلیم شاه در سال ۹۵۰ق بقعه و مرقد عایشه را مرمت کرد و توسعه داد.ص۴۴۹.[۳۳] یکی از سیاحان ترک در دوره عثمانی که به بقیع سفر کرده به نام اولیا چلپی در سفرنامه خود گزارشی از بقعه عایشه آورده است.[۳۴]

پانویس

  1. شناخت نامه حدیث، محمدی ری‌شهری، محمد، قم، دار الحديث، ۱۳۹۷ش، ص۱۴۷.
  2. شناخت نامه حدیث، ص۱۴۸.
  3. نقش عايشه در تاریخ اسلام ج۱ صفحه ۴۶.
  4. «بازپژوهشی در سنّ عایشه هنگام ازدواج با پیامبر»، جلالی لیقوان، رضا ، میرسپاه، اکبر، تاریخ اسلام در آیینه پژوهش سال پانزدهم پاییز و زمستان 1397 شماره 2، ص۲۶.
  5. «بازپژوهشی در سنّ عایشه هنگام ازدواج با پیامبر»، ص۲۷.
  6. ص۲۵.
  7. «بازپژوهشی در سنّ عایشه هنگام ازدواج با پیامبر»، ص۳۷.
  8. تاریخ پیامبر اسلام محمد، آیتی، محمد ابراهیم، تجدیدنظر و اضافات: گرجی، ابوالقاسم، تهران، دانشگاه تهران، ۱۳۹۱ش، ص۵۸.
  9. «تبیین نقش و جایگاه علمی عایشه بنت ابوبکر در حوزه علوم قرآن و حدیث براساس روایات و منابع تاریخی»، ص۴۸.
  10. دانشنامه بقیع شریف، نوری، محمد، قم، صحیفه خرد، ۱۳۹۴ش، ص۴۴۹.
  11. بامداد اسلام، زرینکوب، عبدالحسین، تهران، امیرکبیر، ۱۳۹۲ش، ص۵۰.
  12. نقش عايشه در تاریخ اسلام، عسکری، مرتضی، مترجم: سردارنیا، عطاء محمد، مؤسسه علمی فرهنگی علامه عسکری، ۱۳۹۰ش،، جلد ۱ صفحه ۴۵
  13. نقش عايشه در تاریخ اسلام، جلد ۱ صفحه ۴۶.
  14. «بازپژوهشی در سنّ عایشه هنگام ازدواج با پیامبر»، ص۲۷.
  15. دانشنامه اميرالمؤمنين بر پايه قرآن، حديث و تاريخ،
  16. دانشنامه اميرالمؤمنين بر پايه قرآن، حديث و تاريخ، محمدی ری‌شهری، محمد، مترجم: مسعودى، عبدالهادى‌، قم، دار الحديث، ۱۳۸۹ش، ج۴، ص۴۱۵.
  17. دانشنامه بقیع شریف، نوری، محمد، قم، صحیفه خرد، ۱۳۹۴ش،
  18. «تبیین نقش و جایگاه علمی عایشه بنت ابوبکر در حوزه علوم قرآن و حدیث براساس روایات و منابع تاریخی»، افتخار قاسم زاده، فقه و تاریخ تمدّن، شماره ۲، ۱۴۰۱ش، ص۴۲.
  19. «تبیین نقش و جایگاه علمی عایشه بنت ابوبکر در حوزه علوم قرآن و حدیث براساس روایات و منابع تاریخی»، ص۴۸.
  20. آثار اسلامی مکه و مدینه، جعفریان، رسول، تهران، مشعر، ۱۳۹۰ش، ص۳۴۷.
  21. شناخت نامه حدیث، ص۱۴۸.
  22. شناخت نامه حدیث، ص۱۴۹.
  23. دانشنامه اميرالمؤمنين بر پايه قرآن، حديث و تاريخ، ج۴، ص۵۱۳.
  24. نقش عايشه در تاریخ اسلام ج۱، ص۴۷.
  25. آثار اسلامی مکه و مدینه، جعفریان، رسول، تهران، مشعر، ۱۳۹۰ش، ص۱۷۲.
  26. آثار اسلامی مکه و مدینه، جعفریان، رسول، تهران، مشعر، ۱۳۹۰ش، ص۲۷۸.
  27. دانشنامه حج و حرمین شریفین، ص۳۸۰.
  28. دانشنامه حج و حرمین شریفین جلد 2، سامانی، سید محمود، ص۳۸۱.
  29. آثار اسلامی مکه و مدینه، جعفریان، رسول، تهران، مشعر، ۱۳۹۰ش، ص۲۶۴.
  30. نقش عايشه در تاریخ اسلام ج۱ صفحه ۴۶.
  31. «خفتگان در بقیع (13) »، نوایی، علی اکبر، میقات حج بهار 1391 - شماره 79، ص۴۹.
  32. دانشنامه بقیع شریف، نوری، محمد، قم، صحیفه خرد، ۱۳۹۴ش، ص۱۵۴.
  33. دانشنامه بقیع شریف، ص۴۴۹.
  34. دانشنامه بقیع شریف، نوری، محمد، قم، صحیفه خرد، ۱۳۹۴ش، ص۱۵۴.

منابع