باب دارالقواریر

از ویکی حج
نسخهٔ تاریخ ‏۲۱ مهٔ ۲۰۱۸، ساعت ۱۳:۵۰ توسط M-mohammad (بحث | مشارکت‌ها) (صفحه‌ای تازه حاوی «{{جا:ویرایش}} باب دارالقواریر: از درهای دیوار شرقی مسجدالحرام می باشد. این ب...» ایجاد کرد)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

باب دارالقواریر: از درهای دیوار شرقی مسجدالحرام می باشد. این باب دومین در از درهای دیوار شرقی مسجدالحرام بود. این در چون در مقابل خانه عتبة بن ربیعة بن عبدشمس قرار داشت و در زمان هارون‌الرشید به دست حماد بربری، از کار‌گزاران عباسی بازسازی و درون آن با شیشه‌های زرد و سبز تزیین گشت و به ‌دارالقواریر مشهور شد. به این در، باب مدرسه قایتبای هم گفته‌اند. در منابع گذشته، از این باب یاد نشده است.

معرفی اجمالی

«قواریر» جمع «قاروره» به معنای شیشه است.[۱]باب دار القواریر با یک ورودی همراه طاقی به طول حدود پنج متر و عرض حدود 5/3 متر[۲]دومین در از درهای دیوار شرقی مسجدالحرام بود.

علت نام‌گذاری

در علت نام‌گذاری این در، گفته‌اند: [۳] در برابر خانه عتبة بن ربیعة بن عبدشمس قرار داشت[۴]که در دوران‌ هارون‌الرشید عباسی (حک: 170-193ق.) به دست حماد بربری، از کار‌گزاران عباسی (م. 197ق.) بازسازی و درون آن با شیشه‌های زرد و سبز تزیین گشت و به ‌دارالقواریر شهرت یافت.[۵]این در به میدانی که آهنگران در آن کار می‌کردند و در سوی دیگر آن، باب بنی‌شیبه قرار داشت، باز می‌شد.[۶]

به سال 883ق. سلطان قایتبای، از حکمرانان مملوکی مصر (حک: 826-901ق.) مدرسه و کاروانسرایی در محل دارالقواریر ساخت.[۷]از این‌رو، گاه به این در باب مدرسه قایتبای نیز می‌گفتند.[۸]در منابع پسین، از این باب یاد نشده است.

پانویس

  1. مجمع البحرین، ج3، ص484، «قرر.
  2. اخبار مکه، فاکهی، ج2، ص167؛ اخبار مکه، ازرقی، ج2، ص87.
  3. اخبار مکه، فاکهی، ج2، ص167؛ اخبار مکه، ازرقی، ج2، ص250.
  4. فتوح البلدان، ص60.
  5. اخبار مکه، فاکهی، ج2، ص154؛ تحصیل المرام، ج1، ص338.
  6. المناسک، ص236.
  7. تحصیل المرام، ج1، ص339.
  8. موسوعة مکة المکرمه، ج1، ص609.

منابع

محتوای این مقاله برگرفته شده از: دانشنامه حج و حرمین شریفین مدخل باب دارالقواریر.
  • اخبار مکه: الازرقی (م. 248ق.)، به کوشش رشدی الصالح، مکه، مکتبة الثقافه، 1415ق؛
  • اخبار مکه: الفاکهی (م. 279ق.)، به کوشش ابن دهیش، بیروت، دار خضر، 1414ق؛
  • تحصیل المرام: محمد بن احمد الصباغ (م. 1321ق.)، به کوشش ابن دهیش، مکه، 1424ق؛
  • فتوح البلدان: البلاذری (م. 279ق.)، بیروت، دار الهلال، 1988م؛
  • مجمع البحرین: الطریحی (م. 1085ق.)، به کوشش الحسینی، تهران، فرهنگ اسلامی، 1408ق؛
  • المناسک و اماکن طرق الحج: الحربی (م. 285ق.)، به کوشش حمد الجاسر، ریاض، دار الیمامه، 1401ق؛
  • موسوعة مکة المکرمة و المدینة المنوره: احمد زکی یمانی، مؤسسة الفرقان، 1429ق.