مزار محمد بن ابراهیم مجاب(ع)
 | |
| اطلاعات اوليه | |
|---|---|
| تأسیس | اواسط دوره صفویّه |
| کاربری | آرامگاه |
| مکان | ایران _ کرمان |
| مشخصات | |
| مساحت | حدود 5٠٠٠ متر مربع |
| امکانات | سه ایوان، گنبد، رواق، صحن و ضریح |
| معماری | |
| سبک | اسلامی |
مزار محمد بن ابراهیم مجاب(ع) در یک فرسخی شهر کرمان قرار دارد و مورد احترام اهالی این شهر است. محمد بن ابراهیم مجاب(ع) ملقب به حایری فرزند ابراهیم مجاب(ع) و نوه امام موسی کاظم(ع) است. ایشان پس از درخواست اهالی کرمان از او، به این شهر مهاجرت و در همین‌جا وفات کرد.
بنای مزار سیدمحمد بن ابراهیم متعلق به اواسط دوره صفویّه است و به‌صورت مستطیل ساخته شده و سه ایوان، گنبد، رواق، صحن و ضریح دارد.
معرفی اجمالی[ویرایش | ویرایش مبدأ]
محمد بن ابراهیم مجاب(ع) ملقب به «حایری»[۱] و مکنی به «ابوالحسن»[۲] و به «قشیر» یا «عشیر» معروف است.[۳] او از آن‌رو به حائری ملقب شد که در حائر (کربلا) زاده شد[۴] و سپس به همراه برادرانش از حائر به قصر ابن هبیره[۵] و از آنجا به ارجان (بهبهان)[۶] و سپس به سیرجان مهاجرت کرد[۷] و در کرمان از دنیا رفت.[۸]
مکان مزار[ویرایش | ویرایش مبدأ]
ملامحمد‌هاشم خراسانی، قبر او را در یک فرسخی شهر کرمان می‌داند که به جناب محمد بن موسی بن جعفر(ع) معروف است.[۹] بی‌شک، منظور او از این محمد، همان محمد بن ابراهیم مجاب است که از نسب وی، دو واسطه را از قلم‌انداخته است. مرقد این امامزاده جلیل القدر در یکی از کوچه‌های خیابان ١٧ شهریور شهر کرمان قرار دارد و وی مورد احترام اهالی این شهر است.
بنای بقعه[ویرایش | ویرایش مبدأ]
بنای مزار که متعلق به اواسط دوره صفویّه است، به‌صورت مستطیل و به ابعاد 25 * 22 متر ساخته شده و سه ایوان، گنبد، رواق، صحن و ضریح دارد.
درِ اصلی بقعه از جانب ایوان شرقی باز می‌شود که خود شامل فضایی به طول 5 و عرض 4 و ارتفاع 6 متر است که گچ‌بری و آئینه کاری‌های زیبایی دارد. پس از عبور از ایوان، به اتاقی می‌رسیم که مرقد امامزاده در آن قرار دارد. این اتاق چهار صفه بلند به ارتفاع ٨ متر دارد که در تلاقی ساقه گنبد عرقچینی و دیوار بقعه، چهار پنجره برای نورگیری تعبیه شده است. قطر گنبد از داخل، 5 متر و ارتفاع ساقه آن 2 متر است. گنبد از خارج به‌شکل شلجمی بلند و به ارتفاع بیش از ١٣ متر است که بسیار باشکوه و مجلل و عظیم و پر ابهت ساخته شده و دور تا دور ساقه آن، صلوات کبیره در کاشی‌های قهوه‌ای نقش بسته است. نمای تمام گنبد نیز با کاشی‌های معرق فیروزه‌ای تزیین شده و در نتیجه، نمای بسیار زیبایی به بقعه داده است.
درست زیر گنبد و وسط اتاق، مرقد امامزاده قرار دارد که ضریحی چوبی به ابعاد ٢* ٣ متر به صورت گهواره‌ای روی آن نصب شده است. در شمال مرقد، دری است که به شبستان بزرگ حرم می‌رسد که دو اتاق و یک ایوان و یک سالن بزرگ دارد. قرینه همین فضا در جنوب بقعه قرار دارد با این تفاوت که سر در آن زیبا و باشکوه است و با کاشی‌های لاجوردی منقش به گل و بوته و آیات قرآنی تزیین شده و شکوه خاصی دارد.
زمین زیارتگاه که حدود 5٠٠٠ متر مربع است، جدول‌بندی شده و درختان سرو و کاج بلند و گل‌های زیبا در آن کاشته شده که به فضای حرم طراوت بخشیده است. متاسفانه با وجود قدمت و شهرت مزار، به آن توجه و رسیدگی نمی‌شود.[۱۰]
جستارهای وابسته[ویرایش | ویرایش مبدأ]
پانویس[ویرایش | ویرایش مبدأ]
- ↑ عمدة الطالب، ص٢٠5؛ الفصول الفخریة، ص١٢٨؛ الاصیلی، ص١٨٢ و ١٨٣؛ تهذیب الانساب، ص١6٧.
- ↑ تحفة الازهار، ج٣، ص٢٩6.
- ↑ الشجرة المبارکة، ص١٠٣؛ الفخری، ص١6.
- ↑ موسوعة القاب السادة العلویین، ج١، ص١٨6.
- ↑ عمدة الطالب، ص٢45؛ المشجر الوافی، ج١، ص55٣.
- ↑ صحاح الاخبار، ص55؛ معالم انساب الطالبیین، ص١6١؛ انجاز العدات، ص١٢6 و ١٢٧.
- ↑ الشجرة المبارکة، ص١٠٣.
- ↑ مزارات کرمان، ج٢، ص١٨٨ و ١٨٩.
- ↑ منتخب التواریخ، ص٨٣٩.
- ↑ مزارات کرمان، ج١، ص٢٠٧- ٢٠٩؛ هزار مزار ایران، استان کرمان، ص١١٠- ١١4.
منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]
- المشجر الوافی، السید حسین ابوسعیدة الموسوی، بیروت، مؤسسة البلاغ، ٢٠١١م.
- عمدة الطالب فى انساب آل ابى‌طالب، جمال‌الدين احمدبن على بن الحسين بن على بن مهنا (ابن عنبه اصغرى داوودى حسينى)، لجنة احياء تراث، بيروت، منشورات دارالكتب الحياة، بى‌تا.
- معالم أنساب الطالبيين فى شرح سر الأنساب العلوية، ابونصر بخارى، تأليف عبدالجواد كليدار آل طعمه، تحقيق: سلمان سيدهادى آل طعمه، قم، كتابخانه آيت‌الله مرعشى، ١۴٢٢ه .ق.
- الشجرة المباركة فى انساب الطالبيه، امام فخر رازى، چاپ دوم، قم، كتابخانه آيت‌الله مرعشى، ١۴١٩ه .ق.
- تحفة الازهار و زلال الانهار، ضامن بن شدقم حسينى مدنى، تحقيق: كامل سلمان الجبورى، آيينه ميراث با همكارى كتابخانه تخصصى تاريخ اسلام و ايران، ١٣٧٨ه .ش.
- موسوعة القاب السادة العلويين، بحرالعلوم.
- مزارات کرمان، حسین کوهی.
- منتخب التواريخ، حاج ملاهاشم خراسانى، انتشارات اسلاميه، ١٣٣٠ه .ش.
- اللباب فی تهذیب الانساب، ابن اثیر علی بن محمد الجزری (درگذشت ۶۳۰ق)، بیروت، دار صادر، ۱۴۰۰ق.
- الاصيلى فى انساب الطالبين، صفى‌الدين محمد بن تاج‌الدين على(ابن طقطقى)، قم، كتابخانه آيت‌الله مرعشى، ١۴١٨ه .ق.
- الفصول الفخرية؛ جمال‌الدين احمد بن عنبه، به اهتمام ميرجلال‌الدين حسينى ارموى محدث، چاپ دانشگاه تهران، ارديبهشت ١٣۴٧ه .ش.
- هزار مزار ایران، استان کرمان، محمدمهدی فقیه بحرالعلوم و فخرالدين صابري.