پرش به محتوا

فهرست سلاطین مملوکی

از ویکی حج

فهرست سلاطین مملوکی شامل حاکمان بحری و برجی می‌باشد. ممالیک (مملوکیان) سلسله‌ای از حاکمان اقوام ترک و چـَرکَس، در مصر بودند. ایشان از 648 تا 923قمری، حدود سه قرن بر مصر حکومت کردند. سلسله ممالیک نقش برجسته‌ای در تاریخ سیاسی و مذهبی سرزمین‌های اسلامی، به‌ویژه حرمین شریفین ایفا کردند.

فرمانروایان ممالیک همچنین به عمران و آبادانی مکه و مدینه اهتمام ورزیدند. در دوران حکومت ممالیک، طرح‌های متعددی در بازسازی، مرمت و توسعه اماکن مقدس، به‌ویژه مسجدالحرام و مسجدالنبی، اجرا شد. این اقدامات، شامل ساخت بناهای آموزشی، رفاهی، مذهبی، تأمین امنیت راه‌ها برای زائرین و نیز احیای تأسیسات آبی و خدماتی در مسیرهای زیارتی بود. سلطان قایتبای، سلطان مملوکی مصر در قرن نهم هجری، از مهمترین فرمانروایان این سلسله شهرت بیشتری در عمران و آبادانی مکه و مدینه دارد.

ممالیک بحری[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  1. المنصور نورالدین، معز‌الدین آیبک (648-655)
  2. المنصور نورالدین علی (655-657)
  3. المظفر سیف‌الدین قطز (657-658)
  4. بیبرس البندقداری (658-676)
  5. ناصر الدین محمد برکه (676-678)
  6. بدرالدین سلامش (678)
  7. سیف الدین قلاوون (678-689)
  8. صلاح الدین خلیل (689-693)
  9. ناصر الدین محمد بن قلاوون (693-694)
  10. زین الدین کتبغا (694-696)
  11. حسام الدین لاجین (696-698)
  12. ناصر الدین محمد بن قلاوون (698-708)
  13. رکن‌الدین بیبرس الجاشنگیر (708-709)
  14. ناصر الدین محمد بن قلاوون (نوبت سوم) (709-741)
  15. سیف‌الدین ابوبکر (74-742)
  16. علاء الدین کجک (742)
  17. امیر احمد علی (742-743)
  18. ملک الصالح اسماعیل (743-746)
  19. ملک الکامل شعبان (746-747)
  20. زین‌الدین حاکی بن ناصر محمد (747-748)
  21. ابوالمحاسن حسن (748-752)
  22. صلاح ایدن محمد بن قلاوون (752-755)
  23. ابوالمحاسن حسن (بار دوم) (755-762)
  24. صلاح‌آدلین محمد بن سلطان حاجی (762-764)
  25. زین الدین شعبان بن حسین (764-778)
  26. علی بن شعبان (778-783)
  27. الامیر حاج (783-784)[۱]

ممالیک برجی[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  1. الظاهر سیف الدین برقوق (784-790)
  2. الظاهر سیف‌الدین برقوق (792-801)
  3. فرج بن برقوق (801-815)
  4. خلیفه مستعین بالله (815)
  5. المؤيد ابوالنصر شيخ المحمودي
  6. الملك‌المظفّر احمد بن مؤيد 824
  7. الملك‌الظاهر السلطان ططر (سه ماه) 824
  8. الملك‌الصالح السلطان محمد بن ططر 824-825
  9. الملك‌الأشرف برسباي 825-841
  10. الملك‌العزيز ابوالمحاسن يوسف 841-842
  11. الملك‌الظاهر السلطان جقمق 842-857
  12. الملك‌المنصور عثمان بن جقمق 857
  13. الملك‌الاشرف امير اينال‌العلايي 857-865
  14. الملك‌المؤيد احمد بن اينال 865
  15. الملك‌الظاهر خشقدم 865-872
  16. الملك‌الظاهر امير يلباي 872
  17. الملك‌الظاهر تمربغا 872
  18. الملك‌الأشرف سلطان قايتباي 872-901
  19. الملك‌الأشرف (الملك‌الناصر) محمد بن قايتباي (صاحب اللقبين) 901-904
  20. الملك‌الظاهر قانصوه الأشرفي 904-905
  21. الملك‌العادل طومان باي اول 906
  22. القانصوه الغوري 906-922
  23. الملك‌الأشرف طومان باي ثاني 923[۲]

جستارهای وابسته[ویرایش | ویرایش مبدأ]

پانویس[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  1. سلسله‌های اسلامی جدید، جلد1، ص158-160.
  2. سلسله‌های اسلامی جدید، جلد1، ص160.

منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  • سلسله‌های اسلامی جدید: راهنمای گاهشماری و تبارشناسی، کلیفورد ادموند باسورث، تهران، مرکز بازشناسی اسلام و ايران، 1381ش.