مسجد عسکر
مسجد عَسکر از مساجد تاریخی مدینه بوده که در شرق مدفن شهدای احد قرار داشت. وجه تسمیه آن به احتمال زیاد به دلیل نماز خواندن لشکر اسلام (عسکر) در آستانه جنگ احد در این مکان است. بر اساس گزارش‌ها، حضرت حمزه در محدوده این مسجد به شهادت رسید و پیامبر(ص) نیز در آنجا نماز خوانده و برای شهدا دعا کردند. این مسجد در طول تاریخ دچار تخریب و بازسازی‌های متعدد شد و نهایتاً در سال ۱۴۰۵ قمری (۱۹۸۵ میلادی) به طور کامل تخریب گردید و مسجد حمزه با ساختمانی جدید در مکان آن احداث شد.
 تصویر مربوط به حج سال 1413قمری | |
| وضعیت کنونی | تخریب شده |
|---|---|
| اطلاعات جغرافیایی | |
| مکان | در شمال مدینه و جنوب کوه احد و شرق مدفن شهدای احد |
| باورها و آیین‌ها | |
| ویژگی یاد شده در متون مذهبی | شهادت حضرت حمزه (ع) در این مکان |
نام و مکان ویرایش
مسجد عَسکر در شرق مدفن شهدای احد بوده و وجه تسمیه‌‌ای برای نام عسکر بر آن نقل نشده است.[۱] به گمان برخی محققین، نام عسکر(به فارسی: لشکر) به علت نماز خواندن لشکر اسلام در آستانه جنگ احد در این محدوده است.[۲] مسجد 409متر از کوه احد و 3.710متر با مسجد النبی فاصله داشته است.[۳]
پیشینه ویرایش
شهادت حضرت حمزه ویرایش
براساس برخی گزارش‌ها پس از ضربه خوردن حضرت حمزه در میانه جنگ احد، در محدوده این مسجد از اسب افتاد و شهید شد.[۱]
پیامبر(ص) در محدوده مسجد ویرایش
محققان معاصر بر پایه یک گزارش قدیمی، احتمال می‌دهند پیامبر اسلام(ص) در محدوده این مسجد به همراه لشکر اسلام در آستانه جنگ احد نماز خوانده است.[۴] بنابر برخی نقلها بعد از جنگ احد، پیامبر(ص) در مکان این مسجد برای حضرت حمزه و شهدای احد دعا کرد و هشت سال بعد به جهت زنده نگه‌داشتن یاد آنها در این نقطه بر حمزه نماز خواند.[۵]
تاریخچه ویرایش
در قرن دهم قمری بیشتر ساختمان مسجد تخریب شده بود و در بقایای آن سنگ‌های حکاکی شده هم‌شکل، قابل مشاهده بوده است.[۶] مسجد در دوران حکومت عثمانی(حکومت تا 1327ق./1909م.) دارای بنای نیکویی بوده.[۷]
در حدود 1344قمری مسجد حمزه که بر روی مقبره شهدای احد (در غرب مسجد عسکر) قرار داشت، توسط وهابیان تخریب شد[۸]، در سال 1385قمری اقدام به ساخت مناره و بازسازی مسجد کردند.[۹] در سال 1405قمری/1985میلادی مسجد عسکر را به صورت کامل تخریب کردند[۱۰] و مسجد حمزه را با ساختمانی جدید در مکان مسجد عسکر بنا کردند.[۱۱]
نگارخانه ویرایش
-
تصویر قدیمی مسجدحمزه بر روی قبر حمزه، پیش از تخریب سال 1344قمری. بخشی از مسجد عسکر در سمت راست تصویر مشخص است. -
تصویر مسجد عسکر که مورد توسعه قرار گرفت.
جستارهای وابسته ویرایش
پانویس ویرایش
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ وفاء الوفاء باخبار دارالمصطفی، ج3، ص207و208.؛ المدینه بین الماضی و الحاضر، ص536.
- ↑ وفاء الوفاء باخبار دارالمصطفی، ج3، ص206.
- ↑ معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، جزء۴، مجلد۲، ص372.
- ↑ معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، جزء۴، مجلد۲، ص368؛ وفاء الوفاء باخبار دارالمصطفی، ج3، ص206.
- ↑ معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، جزء۴، مجلد۲، ص369و370؛ باخبار دارالمصطفی، ج3، ص206.
- ↑ وفاء الوفاء باخبار دارالمصطفی، ج3، ص207.
- ↑ المدینه بین الماضی و الحاضر، ص536.
- ↑ كشف الارتياب في أتباع محمد بن عبد الوهاب، ص55.
- ↑ معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، جزء۴، مجلد۲، ص373.
- ↑ معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، جزء۴، مجلد۲، ص376.
- ↑ معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، جزء۴، مجلد۲، ص368.
منابع ویرایش
- معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، عبدالعزیز کعکی، مدینه، ناشر:مولف، ۲۰۱۱م.
- وفاء الوفاء باخبار دارالمصطفی، علی بن عبدالله السمهودی، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۲۰۰۶م.
- كشف الارتياب في أتباع محمد بن عبد الوهاب، سید محسن امین، قم، مکتبة الحرمین، بی‌تا
- المدینة بین الماضی و الحاضر، السید ابراهیم العیاشی، مدینه، مکتبة العلمیه، 1972.