مفرحة الاَنام فی تاسیس بیت الله الحرام (کتاب)
 | |
| پدید آورندگان | |
|---|---|
| نویسنده | زین العابدین بن نورالدین حسینی کاشانی |
| به کوشش |
عمار عبودی نصار حیدری لفتة مال الله |
| محتوا | |
| موضوع | زیارتگاه های اسلامی - مسجد الحرام |
| زبان | عربی |
| نشر | |
| ناشر | نشر مشعر |
| محل نشر | تهران |
کتاب «مُفَرِّحَةُ الأنام فی تأسیس بَیْت‌ِالله الحرام» اثر سید زین‌العابدین کاشانی، به بررسی تجدید بنای کعبه پس از سیل ویرانگر سال ۱۰۳۹ قمری می‌پردازد. نویسنده که خود شاهد این رویداد بود، مشاهدات دقیق خود را از تخریب و بازسازی کعبه و مسجدالحرام به‌تفصیل بیان کرده است. این اثر علاوه بر توصیف معماری کعبه، به اهمیت زیارت اماکن مقدسه مکه نیز اشاره می‌کند.
کتاب مفرحة الأنام به زبان عربی بوده و توسط انتشارات نشر مشعر، در سال 1428 قمری چاپ شده است.
نویسنده[ویرایش | ویرایش مبدأ]
کتاب «مفرحة الأنام فی تأسیس بیت‌الله الحرام» نوشته سید زین‌العابدین بن نورالدین حسینی کاشانی، یکی از آثار ارزشمند به زبان عربی است که به موضوع بازسازی کعبه معظمه پس از سیل ویرانگر سال ۱۰۳۹ قمری می‌پردازد. نویسنده، از علمای شیعه کاشانی در دوره صفوی است و خود شاهد این رویداد بوده و در سال ۱۰۴۰ قمری نگارش این رساله را آغاز کرد. او در این اثر، جزئیات دقیقی از تخریب و بازسازی کعبه و مسجدالحرام ارائه داده است.
ساختار کتاب[ویرایش | ویرایش مبدأ]
این کتاب شامل یک مقدمه از محققان (عمار عبودی نصار و حیدر لفتة مال الله)، مقدمه‌ای از نویسنده، سه فصل و یک خاتمه است. در فصل‌های اول و دوم، نویسنده به وقوع سیل در مکه، تخریب کعبه و مراحل بازسازی آن پرداخته است. همچنین، او به علت بنای کعبه بر روی زمین، آغاز طواف به دور آن، و توصیف دقیق ابعاد، سقف، ستون‌ها، دیوارها و درهای کعبه می‌پردازد. در فصل سوم، مسجدالحرام و ویژگی‌های آن بررسی شده و در خاتمه، نویسنده اماکن مقدسه مکه را توصیف و بر ضرورت زیارت این مکان‌ها تأکید می‌کند.
این کتاب شامل پاورقی‌های مفید از محققان و فهرست‌های جامعی از منابع، آیات، احادیث، اشعار، اماکن، کتاب‌ها و موضوعات مرتبط است. این ویژگی‌ها، دسترسی به اطلاعات را برای خوانندگان آسان‌تر می‌کند.
محتوای کتاب[ویرایش | ویرایش مبدأ]
نویسنده در این نوشته کوتاه اما پربار، در ضمن توصیف سیل مخرب مسجدالحرام، گزارش می‌دهد که در ظهر روز چهارشنبه ۱۹ شعبان ۱۰۳۹ قمری، سیل عظیمی به مکه وارد شد و آب به داخل مسجدالحرام نفوذ کرد. این حادثه جان حدود ۴۴۲ نفر، از جمله یک معلم و سی دانش‌آموز او را گرفت. نویسنده که خود در روز بعد وارد مسجد شد، شاهد ویرانی‌های ناشی از سیل بود و حتی مجبور شد در میان آب طواف کند و نماز طواف را بر روی منبر بخواند.
او سپس به شرح دقیق مراحل بازسازی کعبه و مسجدالحرام می‌پردازد و توصیفات مفصلی از معماری و ویژگی‌های این مکان‌ها ارائه می‌دهد. این رساله نه‌تنها یک گزارش تاریخی دقیق است، بلکه نشان‌دهنده مشارکت فعال شیعیان در بازسازی کعبه و افتخار آن‌ها به این اقدام بزرگ است.
احادیث و فضائل[ویرایش | ویرایش مبدأ]
نویسنده در تدوین این اثر، از روش محدثان پیروی کرده و از احادیث و منابع معتبر بهره برده است. این رویکرد، اعتبار علمی کتاب را افزایش داده و آن را به منبعی قابل اعتماد برای پژوهش‌های تاریخی و دینی تبدیل کرده است.
مشاهدات میدانی و دقیق[ویرایش | ویرایش مبدأ]
اهمیت این رساله در این است که نویسنده خود یکی از مشارکت‌کنندگان در بازسازی کعبه بوده و مشاهدات خود را به‌صورت روزشمار و با دقت فراوان ثبت کرده است. توصیفات او از جزئیات معماری کعبه و مسجدالحرام، این اثر را به منبعی بی‌نظیر برای مطالعه تاریخ مکه و کعبه تبدیل کرده است. این کتاب به‌عنوان گواهی زنده از یک رویداد تاریخی مهم، جایگاه ویژه‌ای در ادبیات اسلامی و تاریخ مکه دارد.
اطلاعات نشر[ویرایش | ویرایش مبدأ]
این کتاب، توسط انتشارات نشر مشعر تهران، در سال 1428ق.، به زبان عربی چاپ شده است.
پانویس[ویرایش | ویرایش مبدأ]
منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]
- سایت کتابخانه تاریخ اسلام، 1389/1/18.
- میقات حج سال دوم شماره پنجم پاییز 1372.
- قاضى عسکر، سیدعلى، میقات حج - سال پنجم - شماره هجدهم - زمستان 1375.
- مقدمه محققان.
- متن کتاب.
- کتابشناسی زیارت، رضا باقریان موحد، قم، نشر مشعر، 1387ش.