پرش به محتوا

دفن‌شدگان در آستان کاظمی و محدوده آن: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۹۱: خط ۹۱:
==سیدمرتضی ==
==سیدمرتضی ==
ابوالقاسم علی بن ابواحمد حسین بن موسی بن محمد بن موسی بن ابراهیم بن امام موسی کاظم(ع)، مشهور به سیدمرتضی یا شریف مرتضی، برادر بزرگ‌تر سیدرضی و از علمای مشهور شیعه است.
ابوالقاسم علی بن ابواحمد حسین بن موسی بن محمد بن موسی بن ابراهیم بن امام موسی کاظم(ع)، مشهور به سیدمرتضی یا شریف مرتضی، برادر بزرگ‌تر سیدرضی و از علمای مشهور شیعه است.
سید مرتضی در سال 355ه. ق، به دنیا آمد. <ref>تاریخ بغداد، ج13، ص345؛ وفیات الاعیان، ج3، ص316.</ref> وی بزرگ‌ترین عالم شیعه در زمان خود به شمار می‌آید که در فنون و رشته‌های دینی زمان خود به‌ویژه اصول فقه و کلام، صاحب‌نظر بوده است و تعدادی از علما و فقهای بزرگ شیعه در آن زمان نیز در محضر سید مرتضی، درس خوانده‌اند.
سیدمرتضی در سال 355ه. ق، به دنیا آمد. <ref>تاریخ بغداد، ج13، ص345؛ وفیات الاعیان، ج3، ص316.</ref> وی بزرگ‌ترین عالم شیعه در زمان خود به شمار می‌آید که در فنون و رشته‌های دینی زمان خود به‌ویژه اصول فقه و کلام، صاحب‌نظر بوده است و تعدادی از علما و فقهای بزرگ شیعه در آن زمان نیز در محضر سیدمرتضی، درس خوانده‌اند.
(تصویر شماره 208)
(تصویر شماره 208)
   
   
براساس منابع تاریخی معتبر، سید مرتضی در روز یکشنبه، 25 ربیع‌الاول سال 436ه. ق، در بغداد درگذشت و در خانه‌اش، به خاک سپرده شد. <ref>تاریخ بغداد، ج13، ص345؛ وفیات الاعیان، ج3، ص31 6.</ref> اما ابن‌عنبه، نسب‌شناس مشهور، همان‌گونه که درباره سیدرضی ادعا نموده، درباره سیدمرتضی نیز گفته است که تابوت او پس از دفن اولیه در بغداد، به حرم امام حسین(ع) انتقال یافت و نزد پدر و برادرش به خاک سپرده شد و قبور آنان، آشکار و معروف بوده است. <ref>عمدة الطالب، ص250.</ref> اما هیچ توضیحی نداده است که چگونه و در چه زمانی، این اتفاق رخ داده است. با این حال، قول ابن‌عنبه به سایر منابع شیعه راه یافته و مورد پذیرش علما و نویسندگان شیعه در قرون اخیر، واقع شده است. <ref>برای نمونه، ر. ک: مناهل الضرب، ص427؛ تاریخ المشهد الکاظمی، ص212؛ الفوائد الرجالیة، السید محمد مهدی بحرالعلوم، ج3، ص111.</ref>
براساس منابع تاریخی معتبر، سیدمرتضی در روز یکشنبه، 25 ربیع‌الاول سال 436ه. ق، در بغداد درگذشت و در خانه‌اش، به خاک سپرده شد. <ref>تاریخ بغداد، ج13، ص345؛ وفیات الاعیان، ج3، ص31 6.</ref> اما ابن‌عنبه، نسب‌شناس مشهور، همان‌گونه که درباره سیدرضی ادعا نموده، درباره سیدمرتضی نیز گفته است که تابوت او پس از دفن اولیه در بغداد، به [[حرم امام حسین(ع)]] انتقال یافت و نزد پدر و برادرش به خاک سپرده شد و قبور آنان، آشکار و معروف بوده است. <ref>عمدة الطالب، ص250.</ref> اما هیچ توضیحی نداده است که چگونه و در چه زمانی، این اتفاق رخ داده است. با این حال، قول ابن‌عنبه به سایر منابع شیعه راه یافته و مورد پذیرش علما و نویسندگان شیعه در قرون اخیر، واقع شده است. <ref>برای نمونه، ر. ک: مناهل الضرب، ص427؛ تاریخ المشهد الکاظمی، ص212؛ الفوائد الرجالیة، السید محمد مهدی بحرالعلوم، ج3، ص111.</ref>
 
همان‌گونه که درباره قبر سید نیز گفتیم، ادعای انتقال جنازه سید مرتضی به کربلا، از نظر تاریخی پذیرفتنی نیست. با این حال، امروزه قبر و زیارتگاهی منسوب به وی، نزدیک آستان کاظمین(ع) و در فاصله کمی از زیارتگاه منسوب به سید رضی وجود دارد.
اما ادعای انتقال جنازه سید مرتضی به کربلا، از نظر تاریخی پذیرفتنی نیست. با این حال، امروزه قبر و زیارتگاهی منسوب به وی، نزدیک آستان کاظمین(ع) و در فاصله کمی از زیارتگاه منسوب به سیدرضی وجود دارد.


برخی وجود این دو زیارتگاه را چنین توجیه کرده‌اند که محل دفن اولیه سید رضی و مرتضی، در بغداد بوده است. اما همان‌گونه که بیان شد، با توجه به تصریح منابع تاریخی کهن و معتبر مبنی بر دفن هریک از سید رضی و مرتضی در خانه آنها، این ادعا را نیز نمی‌توان پذیرفت.
برخی وجود این دو زیارتگاه را چنین توجیه کرده‌اند که محل دفن اولیه سیدرضی و مرتضی، در بغداد بوده است. اما همان‌گونه که بیان شد، با توجه به تصریح منابع تاریخی کهن و معتبر مبنی بر دفن هریک از سیدرضی و مرتضی در خانه آنها، این ادعا را نیز نمی‌توان پذیرفت.
   
   
سیدجعفر اعرجی (متوفای 1332ه. ق) و محمدحسن آل‌یاسین معتقدند قبری که امروزه مردم، به عنوان قبر سید مرتضی علم‌الهدی بیرون آستان کاظمین(ع) زیارت می‌کنند، در واقع قبر ابراهیمِ مرتضی، فرزند امام موسی کاظم(ع) است. <ref>مناهل الضرب، ص427؛ تاریخ المشهد الکاظمی، ص212.</ref>
سیدجعفر اعرجی (متوفای 1332ه. ق) و محمدحسن آل‌یاسین معتقدند قبری که امروزه مردم، به عنوان قبر سیدمرتضی علم‌الهدی بیرون آستان کاظمین(ع) زیارت می‌کنند، در واقع قبر ابراهیمِ مرتضی، فرزند امام موسی کاظم(ع) است. <ref>مناهل الضرب، ص427؛ تاریخ المشهد الکاظمی، ص212.</ref>
   
   
(تصویر شماره 209)
(تصویر شماره 209)
==شیخ کاظم ازری==
==شیخ کاظم ازری==
شیخ کاظم بن محمد بن مراد ازری بغدادی از شاعران بزرگ شیعه در سده دوازدهم هجری، در ماه جمادی‌الاولی سال 1143ه. ق، در بغداد به دنیا آمد. <ref>تکملة امل الآمل، ج4، ص264؛ اعیان الشیعة، ج9، ص11.</ref> خانه پدری وی، در محله «راس القریه» در بغداد قرار داشت. او تا هفت سالگی، زمینگیر بود و پس از آن، راه رفتن را آموخت. در آغاز به فراگرفتن علوم عربی و فقه و اصول، نزد بزرگان زمان خود اهتمام ورزید. اما علاقه‌اش به شعر و ادب باعث شد که دروس دیگر را ادامه ندهد و در کمتر از بیست سالگی، سرودن شعر را آغاز کرد. می‌توان شیخ کاظم ازری را از شاعران بزرگ شیعه عرب در زمان خود، به شمار آورد.
شیخ کاظم بن محمد بن مراد ازری بغدادی از شاعران بزرگ شیعه در سده دوازدهم هجری، در ماه جمادی‌الاولی سال 1143ه. ق، در بغداد به دنیا آمد. <ref>تکملة امل الآمل، ج4، ص264؛ اعیان الشیعة، ج9، ص11.</ref> خانه پدری وی، در محله «راس القریه» در بغداد قرار داشت. او تا هفت سالگی، زمینگیر بود و پس از آن، راه رفتن را آموخت. در آغاز به فراگرفتن علوم عربی و فقه و اصول، نزد بزرگان زمان خود اهتمام ورزید. اما علاقه‌اش به شعر و ادب باعث شد که دروس دیگر را ادامه ندهد و در کمتر از بیست سالگی، سرودن شعر را آغاز کرد. می‌توان شیخ کاظم ازری را از شاعران بزرگ شیعه عرب در زمان خود، به شمار آورد.
۲٬۵۶۶

ویرایش