|
|
| خط ۱: |
خط ۱: |
| {{در دست ویرایش|ماه=[[بهمن]]|روز=[[۲۲]]|سال=[[۱۳۹۷]]|کاربر=A sharefat }}
| | #تغییر_مسیر [[مسجد ثنیة الوداع]] |
| {{جعبه اطلاعات بنای مذهبی
| |
| | عنوان =مسجد ثنیة الوداع
| |
| | تصویر =مسجد ثنیة الوداع.jpg
| |
| | اندازه تصویر =350px
| |
| | بنيانگذار =
| |
| | تأسیس =
| |
| | کاربری =مسجد
| |
| | مکان =[[عربستان]] * [[مدینه]] * مدخل ورودی شهر از سمت [[شام]] و در میان جاده احد
| |
| | نام‌های دیگر =
| |
| | وقایع مرتبط =استقبال مردم مدینه از [[پیامبر اسلام(ص)]] * تجهیز سپاه اسلام توسط پیامبر در [[جنگ تبوک]]
| |
| | ظرفیت =
| |
| | وضعیت =فعال
| |
| | مساحت =
| |
| | امکانات =
| |
| | شماره ثبت =
| |
| | معمار =
| |
| | سبک =
| |
| | بازسازی =
| |
| | وبگاه =
| |
| }}
| |
| '''مسجد ثَنیَّه‌الوداع'''، در مدخل ورودی [[شهر مدینه]] از سمت شام و در میان جاده احد و طریق ابوبکر قرار دارد. این مسجد، بر تپه‌اى بنا شده كه از سمت جنوب مشرف به شهر مدينه و از سمت شمال مشرف بر دشت قناة است.
| |
| | |
| ثنية الوداع در حقیقت گردنه و تنگه‌ای بوده است جهت بدرقه یا استقبال مسافران از مدینه به مکه یا شام و
| |
| رسول خدا(ص) در همین منطقه، سپاه خود را برای حرکت به سوی تبوک تجهیز نمودند و مورد استقبال جوانان شهر مدینه قرار گرفتند.
| |
| ==موقعیت جغرافیایی==
| |
| [[پرونده:عکس قدیمی مسجد ثنیة الوداع.jpg|بندانگشتی|عکس قدیمی مسجد ثنیة الوداع]]
| |
| ثنیّةالوداع به مدخل و تنگه ورودی شهر گفته می‌شود؛ جایی که مسافران بدرقه و استقبال می‌شوند. [[مدینه]] دارای دو ثنیّه یا تنگه ورودی به شهر بوده است، یکی به سمت [[مکه|مکّه]] و دیگری به سوی [[شام]].
| |
| | |
| آنچه اکنون باقی مانده و جای آن مشخص است، مدخل شام است که در میان جاده احد و طریق ابوبکر قرار دارد. در این مسیر، در قسمت غرب آن، کوه‌های [[کوه سلع|سَلْع]] و [[کوه ذباب|ذُباب]] و در سمت راست آن مسجد ثنیةالوداع قرار دارد.
| |
| | |
| این مسجد، بر تپه‌اى بنا شده كه از سمت جنوب مشرف به [[شهر مدينه]] و از سمت شمال مشرف بر دشت قناة است. هنگام عبور از مدينه به سوى دشت شمالى كه به [[كوه احد]] منتهى مى‌شود، و كوه سلع و ذباب در غرب آن قرار گرفته، مسجد ثنيةالوداع را در سمت راست مسير خود مى‌بينيم كه با طى پلكانى تا قسمت فوقانى تپه، به مسجد مى‌رسيم.
| |
| ==وجه تسمیه==
| |
| در وجه تسمیه این محل اختلاف است؛ ظاهرا این مکان به دلیل شعرى كه در استقبال پیامبر(ص) سروده شده، به این نام مشهور شده است.
| |
| | |
| بنا به نوشته برخی از مورّخان، جوانان شهر در مراسم استقبال از سپاه اسلام در بازگشت از [[جنگ تبوک|تبوک]] این شعر را می‌خواندند:
| |
| | |
| "طَلَعَ الْبَدْرُ عَلَیْنا *** مِنْ ثَنِیّاتِ الْوِداع"
| |
| | |
| "وَجَبَ الشُّکْرُ عَلَینا *** ما دَعی للهِ‌ِ داع"
| |
| | |
| "اَیُّهَا الْمَبْعُوثُ فِینا *** جِئْتَ بِالاَْمْرِ اْلمُطاع"
| |
| | |
| "جِئْتَ شَرَّفْتَ الْمَدِینَة *** مَرْحَباً یا خَیْرَ داع"
| |
| | |
| «ماهِ تمام، از سر کوهک ثنیة الوداع بر ما طلوع کرد.»
| |
| | |
| «تا آنگاه که دعوتگری به خدا می‌خواند، شکر بر ما واجب شده است.»
| |
| | |
| «ای کسی که در میان ما برانگیخته شدی، با فرمان مطاع آمده‌ای.»
| |
| | |
| «آمدی و مدینه را قرین شرف نمودی، خوش آمدی، ای بهترین دعوت کننده.»
| |
| | |
| در روایتی دیگر آمده است که این شعر در ابتدای ورود رسول خدا(ص) به محله بنی‌النجّار، در آغاز هجرت، سروده شد.
| |
| ==گزارشات تاریخی==
| |
| از آن‌جا که ثنیّة الوداع محل استقبال و بدرقه بوده، اخبار چندی از آن در منابع تاریخی مانده است؛ از جمله آن‌که [[رسول خدا(ص)]] در کنار همین کوه، سپاه خود را برای حرکت به سوی تبوک تجهیز کرد.
| |
| | |
| یکی از یادگارهای نزدیک آن، مقبره [[نفس زکیه]] محمد بن عبدالله است که در سال 145 در مدینه بر ضدّ عباسیان قیام کرد و کشته شد. در حال حاضر، آثار قبر وی از میان رفته است. محل ثنیّة الوداع را میان کوه ذباب و مدفن نفس زکیه دانسته‌اند. <ref>تاریخ المعالم المدینة المنوره، احمد الخیّاری، ص٢١٧.</ref>
| |
| ==وضعیت فعلی کوه ثنیه==
| |
| استاد کعکی نوشته است که کوه ثنیّة الوداع، در سال 1406 ق به طور کامل از میان رفت و محل آن زاویه شارع عثمان طریق عیون قبلی و شارع ابوبکر (شارع سلطانه) است. جنوب آن مشرف بر شارع مناخه و در شمال، بناهای مسکونی است. <ref>معالم المدینة المنوره، ج١، ص٢٨4.</ref>
| |
| ==پانویس==
| |
| {{پانویس}}
| |
| ==منابع ==
| |
| {{منابع}}
| |
| | |
| {{برگرفتگی
| |
| |پیش از لینک = کتاب
| |
| |منبع = آثار اسلامی مکه و مدينه، رسول جعفریان.
| |
| |پس از لینک = بخش «مسجد ثنیة الوداع»، ج1، ص364،
| |
| | لینک = http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1077
| |
| }}
| |
| *'''المجموعة المصورة لاشهر المعالم المدینة المنورة'''، عبدالعزیز الکعکی، مدینه، ١٩٩٩ م.
| |
| *'''تاریخ المعالم المدینة المنورة قدیما و حدیثا'''، الخیاری، تصحیح محمد امین کردی، مدینه، دارالعلم، 1410.
| |
| {{پایان}}
| |
| {{مساجد}}
| |
| | |
| [[رده:مقاله‌های در دست ویرایش]]
| |
| [[رده:مکان‌های تاریخی عربستان]]
| |
| [[رده:مکان‌های مذهبی عربستان]]
| |
| [[رده:مسجد‌های مدینه]]
| |
