آستان مقدس امام علی(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۴۷: خط ۴۷:
[[پرونده:03.jpg|بندانگشتی|باقی مانده از برج و باروی شهر نجف]]
[[پرونده:03.jpg|بندانگشتی|باقی مانده از برج و باروی شهر نجف]]


==محل قبر و نحوه آشکار شدن==
==محل قبر امام علی(ع)==
 
حضرت امیرمؤمنان(ع) در شب ١٩ ماه رمضان سال 4٠ه. ق، با شمشیر زهرآلود ابن‌ملجم مرادی در محراب مسجد کوفه ضربت خورد و بر اثر این ضربت در کمتر از دو روز یعنی روز ٢١ ماه رمضان به شهادت رسید. فرزندان امام(ع) برای مخفی نگاه‌داشتن قبر حضرت(ع)، جنازه ایشان را شبانه و به‌طور مخفیانه به ناحیه نجف انتقال دادند و در آنجا به خاک سپردند.
حضرت امیرمؤمنان(ع) در شب ١٩ ماه رمضان سال 4٠ه. ق، با شمشیر زهرآلود ابن‌ملجم مرادی در محراب مسجد کوفه ضربت خورد و بر اثر این ضربت در کمتر از دو روز یعنی روز ٢١ ماه رمضان به شهادت رسید. فرزندان امام(ع) برای مخفی نگاه‌داشتن قبر حضرت(ع)، جنازه ایشان را شبانه و به‌طور مخفیانه به ناحیه نجف انتقال دادند و در آنجا به خاک سپردند.
[[پرونده:04.jpg|بندانگشتی|نمای داخلی و خارجی صحن مطهر]]
[[پرونده:04.jpg|بندانگشتی|نمای داخلی و خارجی صحن مطهر]]
درباره علت دفن مخفیانه امام علی(ع)، بیم امام حسن(ع) و امام حسین(ع) از [[نبش قبر]] آن حضرت  به دست دشمنان ایشان از جمله [[بنی‌امیه]]، [[خوارج]] و [[نواصب]] و امثال آنها با امیرمؤمنان(ع) دشمنی داشته‌اند و در صورت آگاهی از مکان قبر ایشان ممکن بود به اقدام کنند، ائمه (علیهم‌السّلام) در ابتدا محل قبر شریف را مخفی نگه داشتند. اما با سقوط بنی‌امیه و رفع خطر خوارج، امام صادق(ع) برخی از شیعیان را از محل قبر امیرمؤمنان(ع) آگاه ساختند و حتی به همراه برخی از یاران خود به زیارت قبر ایشان می‌رفتند. تا اینکه در دوره‌ هارون‌الرشید محل قبر آن حضرت، آشکار گردید و‌ هارون، گنبدی بر روی قبر شریف بنا کرد.
درباره علت دفن مخفیانه امام علی(ع)، بیم امام حسن(ع) و امام حسین(ع) از [[نبش قبر]] آن حضرت  به دست دشمنان ایشان از جمله [[بنی‌امیه]]، [[خوارج]] و [[نواصب]] و امثال آنها را ذکر کرده اند. با سقوط بنی‌امیه و رفع خطر خوارج، امام صادق(ع) برخی از شیعیان را از محل قبر امیرمؤمنان(ع) آگاه ساختند و حتی به همراه برخی از یاران خود به زیارت قبر ایشان می‌رفتند. تا اینکه در دوره‌ هارون‌الرشید محل قبر آن حضرت، آشکار گردید و‌ هارون، گنبدی بر روی قبر شریف بنا کرد.
 
در منابع اهل سنت، اقوال دیگری درباره محل دفن امیرمؤمنان(ع) ذکر شده است؛ از جمله گفته‌اند جنازه شریف ایشان در قصرالاماره کوفه یا در رحبه (نزدیک کوفه) یا در بقیع مدینه، به خاک سپرده شده است. <ref>فرحة الغَری فی تعیین قبر امیرالمؤمنین علی(ع)، ص٩٣-٩4.</ref>
 
بر این اساس، برخی از اعلام اهل‌سنت، وجود قبر ایشان را در نجف، انکار کرده و به زیارتگاه نجف به دیده تردید نگریسته و حتی برخی از آنان مدعی شده‌اند که مدفن امام علی(ع) ناشناخته است و کسی از محل دقیق آن خبر ندارد.
 
اما در منابع شیعه، روایات متعددی از ائمه معصوم (علیهم‌السّلام) ذکر شده است که وجود قبر امیرمؤمنان(ع) را در نجف تایید می‌کند. براساس تعدادی از این روایات، برخی از ائمه (علیهم‌السّلام)، از جمله [[امام زین‌العابدین(ع)]] و امام جعفر صادق(ع)، مخفیانه به زیارت قبر جد بزرگوارشان امام علی(ع) در نجف آمده یا محل قبر را به برخی از خواص اصحاب خود، نشان داده‌اند؛ تا اینکه در زمان‌ [[هارون‌الرشید]]، قبر مطهر آن حضرت آشکار شد و‌ هارون، گنبدی روی قبر بنا کرد.


در پاره‌ای از منابع اهل سنت، اقوال دیگری درباره محل دفن امیرمؤمنان(ع) ذکر شده است؛ از جمله گفته‌اند پیکر امام در قصرالاماره کوفه یا در رحبه (نزدیک کوفه) یا در بقیع مدینه، به خاک سپرده شده است. <ref>فرحة الغَری فی تعیین قبر امیرالمؤمنین علی(ع)، ص٩٣-٩4.</ref>


===روایات و احادیث===
===روایات امامان(ع)===
در منابع شیعه، روایات متعددی از امامان درباره وجود قبر امیرمؤمنان(ع) در نجف نقل شده است. برخی از ائمه، از جمله [[امام زین‌العابدین(ع)]] و امام جعفر صادق(ع)، مخفیانه به زیارت قبر جد بزرگوارشان امام علی(ع) در نجف آمده یا محل قبر را به برخی از خواص اصحاب خود، نشان داده‌اند؛ تا اینکه در زمان‌ [[هارون‌الرشید]]، قبر مطهر آن حضرت آشکار شد و‌ هارون، گنبدی روی قبر بنا کرد.


[[سیدعبدالکریم بن طاووس]] (م6٩٣ه. ق)، روایات بسیاری را از ائمه (علیهم‌السّلام) درباره وجود مدفن شریف امیرمؤمنان(ع) در نجف و نیز اینکه ائمه (علیهم‌السّلام) قبر شریف آن حضرت را در آنجا زیارت کرده‌اند، در کتاب خود با عنوان «[[فرحة الغری|فرحة الغَری]]»، گردآوری کرده است. البته بیشتر این روایات، به‌طور پراکنده در منابع روایی اصیل و قدیمی‌تر شیعه، از قبیل «[[کامل‌الزیارات|کامل‌الزیارات]]» اثر [[ابن‌قولویه]] نقل شده است که در اینجا به برخی از این‌گونه روایات اشاره می‌کنیم:
[[سیدعبدالکریم بن طاووس]] (م6٩٣ه. ق)، پاره‌ای از روایات رباره وجود مکان دفن امیرمؤمنان(ع) در نجف و زیارت این قبر توسط امامان(ع)، در کتاب خود «[[فرحة الغری|فرحة الغَری]]» گردآوری کرده است. بیشتر این روایات، به‌طور پراکنده در منابع قدیم‌تر شیعه، از قبیل «[[کامل‌الزیارات|کامل‌الزیارات]]» اثر [[ابن‌قولویه]] نقل شده است. در اینجا به برخی از این‌گونه روایات اشاره می‌کنیم:


الف) [[حسین خلال|حسین خلاّل]] از جدش نقل کرده است که گفت: «از [[حسین بن علی(ع)]] پرسیدم که امیرمؤمنان(ع) را در کجا دفن نمودید؟» فرمود: «پیکر ایشان را شبانه بیرون بردیم تا به مسجد اشعث رسیدیم. سپس از آنجا به پشت (کوفه)، در ناحیه غَری انتقال دادیم». <ref>کامل الزیارات، ص٣٠؛ ترجمه کامل الزیارات، ص٩4-٩5.</ref>
الف) [[حسین خلال|حسین خلاّل]] از جدش نقل کرده است که گفت: «از [[حسین بن علی(ع)]] پرسیدم که امیرمؤمنان(ع) را در کجا دفن نمودید؟» فرمود: «پیکر ایشان را شبانه بیرون بردیم تا به مسجد اشعث رسیدیم. سپس از آنجا به پشت (کوفه)، در ناحیه غَری انتقال دادیم». <ref>کامل الزیارات، ص٣٠؛ ترجمه کامل الزیارات، ص٩4-٩5.</ref>