ابواء: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''اَبواء'''، قریه‌ای در راه [[مدینه]] به [[مکه]]، مدفن [[حضرت آمنه]]، مادر [[پیامبر اسلام(ص)]]. ابواء بعد از [[نخله]] بزرگ‌ترین وادی میان مکه و مدینه است. این منطقه منطقه‌ای کم‌آب و خشک است. وقایع زیادی در ابواء رخ داده است. برخی از آنها عبارتند از [[غزوه ابواء]]، نزول [[آیه تیمم]]، نزول [[آیه فدیه]] و [[ولادت امام کاظم(ع)]]. قریه قدیمی ابواء امروزه از بین رفته است؛ اما قریه جدید آن حدود ۷۰۰۰ نفر جمعیت دارد. بیشتر ساکنان ابواء از قبیله حرب هستند. | |||
'''اَبواء'''، قریه‌ای در راه [[مدینه]] به [[مکه]]، مدفن [[حضرت آمنه]]، مادر [[پیامبر اسلام(ص)]]. | |||
==موقعیت جغرافیایی= | ==موقعیت جغرافیایی= | ||
| خط ۱۳: | خط ۱۱: | ||
به نقلی دیگر، بر اثر تجمع و منزل‌یافتن مردم در آن ناحیه، این نام را به آن داده‌اند.<ref>الروض المعطار، ج۱، ص۶.</ref> یاقوت حموی<ref>معجم البلدان، ج۱، ص۷۹-۸۰.</ref> أخذ آن از «تبوّء» را ترجیح داده و دیگران<ref>امتاع الاسماع، ج۸، ص۳۳۲؛ سبل الهدی، ج۴، ص۱۴؛ تاج العروس، ج۱۹، ص۱۳۱، «ابی»، ۲۳۰، «بوا».</ref> نیز نظر او را پذیرفته‌اند؛ زیرا این قریه محل تلاقی و جمع شدن سیلاب دره‌های منشعب از وادی ابواء و بسیاری از وادی‌های دیگر<ref>معجم البلدان، ج۱، ص۷۹؛ ج۴، ص۱۲۱.</ref> از جمله دو وادی گسترده فَرع و قاحه بوده است.<ref>المعالم الجغرافیه، ص۱۴.</ref> | به نقلی دیگر، بر اثر تجمع و منزل‌یافتن مردم در آن ناحیه، این نام را به آن داده‌اند.<ref>الروض المعطار، ج۱، ص۶.</ref> یاقوت حموی<ref>معجم البلدان، ج۱، ص۷۹-۸۰.</ref> أخذ آن از «تبوّء» را ترجیح داده و دیگران<ref>امتاع الاسماع، ج۸، ص۳۳۲؛ سبل الهدی، ج۴، ص۱۴؛ تاج العروس، ج۱۹، ص۱۳۱، «ابی»، ۲۳۰، «بوا».</ref> نیز نظر او را پذیرفته‌اند؛ زیرا این قریه محل تلاقی و جمع شدن سیلاب دره‌های منشعب از وادی ابواء و بسیاری از وادی‌های دیگر<ref>معجم البلدان، ج۱، ص۷۹؛ ج۴، ص۱۲۱.</ref> از جمله دو وادی گسترده فَرع و قاحه بوده است.<ref>المعالم الجغرافیه، ص۱۴.</ref> | ||
==وسعت== | ==وسعت== | ||
وادی ابواء پس از وادی [[نخله]] بزرگ‌ترین | وادی ابواء پس از وادی [[نخله]] بزرگ‌ترین وادی میان مکه و مدینه است. این وادی از محل قریه ابواء تا ودان در سمت غرب آن، ابواء نام دارد و از آنجا تا دریا ودان خوانده می‌شود. نیز این وادی از سمت راست و از شمال قریه ودان عبور کرده و از نزدیک شهر مستوره کنونی به سوی دریای سرخ ادامه یافته است. سرشاخه‌های آن از سمت جنوب و شمال، قاحه و فرع نام دارند که با طی مسافتی طولانی در محل بئر مُبَیرِیک به ابواء ملحق می‌شوند. این وادی از آغاز تا [[دریای سرخ]]، مسیری بسیار طولانی دارد و دره‌های کوچک‌تر فراوان از آن انشعاب یافته و آبادی‌های بسیار در مسیر آن ایجاد شده‌اند. <ref>نک: معجم المعالم الجغرافیه، ص۱۴؛ المعالم الاثیره، ص۱۶؛ سایت‌های اینترنتی الابواء، الرحلات، مجالس الحرب و الصحراء به نشانی: http://www.alsahra.com؛http://www.alrahlat.com؛ http://www.majalesharb.com.</ref> | ||
==آب و هوا== | ==آب و هوا== | ||
ابواء مانند سایر نقاط [[حجاز]] منطقه‌ای کم‌آب، گرم و خشک و با آب و هوایی بیابانی و حتی خشکی و بی‌آبی آن از مناطق مجاور شدیدتر است. مهم‌ترین منبع تأمین آب در ابواء چاه است و این سرزمین به داشتن چاه‌های فراوان شهرت دارد.<ref>المسالک و الممالک، ابن خرداذبه، ص۱۳۰؛ نزهة المشتاق، ج۱، ص۱۴۲.</ref> در بی‌آبی چنان مشهور بود که پیامبر اسلام(ص) در پاسخ [[عمار یاسر]]، تیمم را به جای [[غسل|غسلِ]] واجب، در صورت حضور فرد در ابواء جایز دانست.<ref>سبل الهدی، ج۹، ص۲۳۱.</ref> | ابواء مانند سایر نقاط [[حجاز]] منطقه‌ای کم‌آب، گرم و خشک و با آب و هوایی بیابانی و حتی خشکی و بی‌آبی آن از مناطق مجاور شدیدتر است. مهم‌ترین منبع تأمین آب در ابواء چاه است و این سرزمین به داشتن چاه‌های فراوان شهرت دارد.<ref>المسالک و الممالک، ابن خرداذبه، ص۱۳۰؛ نزهة المشتاق، ج۱، ص۱۴۲.</ref> در بی‌آبی چنان مشهور بود که پیامبر اسلام(ص) در پاسخ [[عمار یاسر]]، تیمم را به جای [[غسل|غسلِ]] واجب، در صورت حضور فرد در ابواء جایز دانست.<ref>سبل الهدی، ج۹، ص۲۳۱.</ref> | ||
| خط ۶۴: | خط ۶۲: | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
*آثار البلاد: زکریا بن محمد القزوینی (م.۶۸۲ق.)، ترجمه: میرزا جهانگیر، تهران، امیر کبیر، ۱۳۷۳ش؛ *الاستبصار: الطوسی (م ۴۶۰ق.)، به کوشش موسوی الخرسان، تهران،دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۶۳ش؛ *الاعلام: الزرکلی (م.۱۳۹۶ق.)، بیروت،دار العلم للملایین، ۱۹۹۷م؛ | *آثار البلاد: زکریا بن محمد القزوینی (م.۶۸۲ق.)، ترجمه: میرزا جهانگیر، تهران، امیر کبیر، ۱۳۷۳ش؛ | ||
*امتاع الاسماع: المقریزی (م.۸۴۵ق.)، به کوشش محمد عبدالحمید، بیروت،دار الکتب العلمیه، ۱۴۲۰ق؛ *انساب الاشراف: البلاذری (م.۲۷۹ق.)، به کوشش زکار، بیروت،دار الفکر، ۱۴۱۷ق؛ | *الاستبصار: الطوسی (م ۴۶۰ق.)، به کوشش موسوی الخرسان، تهران،دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۶۳ش؛ | ||
*الاعلام: الزرکلی (م.۱۳۹۶ق.)، بیروت،دار العلم للملایین، ۱۹۹۷م؛ | |||
*امتاع الاسماع: المقریزی (م.۸۴۵ق.)، به کوشش محمد عبدالحمید، بیروت،دار الکتب العلمیه، ۱۴۲۰ق؛ | |||
*انساب الاشراف: البلاذری (م.۲۷۹ق.)، به کوشش زکار، بیروت،دار الفکر، ۱۴۱۷ق؛ | |||
*البدایة و النهایه: ابن‌کثیر (م.۷۷۴ق.)، بیروت، مکتبة المعارف؛ | *البدایة و النهایه: ابن‌کثیر (م.۷۷۴ق.)، بیروت، مکتبة المعارف؛ | ||
*بصائر الدرجات: الصفار (م.۲۹۰ق.)، به کوشش کوچه باغی، تهران، اعلمی، ۱۴۰۴ق؛ | *بصائر الدرجات: الصفار (م.۲۹۰ق.)، به کوشش کوچه باغی، تهران، اعلمی، ۱۴۰۴ق؛ | ||
| خط ۷۹: | خط ۸۰: | ||
*سبل الهدی: محمد بن یوسف الصالحی (م.۹۴۲ق.)، به کوشش عادل احمد و علی محمد، بیروت،دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۴ق؛ | *سبل الهدی: محمد بن یوسف الصالحی (م.۹۴۲ق.)، به کوشش عادل احمد و علی محمد، بیروت،دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۴ق؛ | ||
*شرح السیر الکبیر: السرخسی (م.۴۸۳ق.)، به کوشش صلاح الدین، مصر، ۱۹۶۰م؛ | *شرح السیر الکبیر: السرخسی (م.۴۸۳ق.)، به کوشش صلاح الدین، مصر، ۱۹۶۰م؛ | ||
*الطبقات الکبری: ابن سعد (م.۲۳۰ق.)، به کوشش محمد عبدالقادر، بیروت،دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۸ق؛ *العقد الفرید: احمد ابن عبد ربه (م.۳۲۸ق.)، به کوشش مفید قمیحه، بیروت،دار الکتب العلمیه، ۱۴۰۴ق؛ *الفائق فی غریب الحدیث: الزمخشری (م.۵۳۸ق.)، بیروت،دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۷ق؛ | *الطبقات الکبری: ابن سعد (م.۲۳۰ق.)، به کوشش محمد عبدالقادر، بیروت،دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۸ق؛ | ||
*العقد الفرید: احمد ابن عبد ربه (م.۳۲۸ق.)، به کوشش مفید قمیحه، بیروت،دار الکتب العلمیه، ۱۴۰۴ق؛ | |||
*الفائق فی غریب الحدیث: الزمخشری (م.۵۳۸ق.)، بیروت،دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۷ق؛ | |||
*الفتوح: ابن اعثم الکوفی (م.۳۱۴ق.)، به کوشش علی شیری، بیروت،دار الاضواء، ۱۴۱۱ق؛ | *الفتوح: ابن اعثم الکوفی (م.۳۱۴ق.)، به کوشش علی شیری، بیروت،دار الاضواء، ۱۴۱۱ق؛ | ||
*الکافی: الکلینی (م.۳۲۹ق.)، به کوشش غفاری، تهران،دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۷۵ش؛ | *الکافی: الکلینی (م.۳۲۹ق.)، به کوشش غفاری، تهران،دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۷۵ش؛ | ||
| خط ۸۸: | خط ۹۱: | ||
*المسالک و الممالک: ابراهیم الفارسی الاصطخری (م.۳۴۶ق.)، به کوشش محمد جابر، مصر، وزارة الثقافة و الارشاد القومی، ۱۳۸۱ق؛ | *المسالک و الممالک: ابراهیم الفارسی الاصطخری (م.۳۴۶ق.)، به کوشش محمد جابر، مصر، وزارة الثقافة و الارشاد القومی، ۱۳۸۱ق؛ | ||
*المسالک و الممالک: عبیدالله بن خرداذبه (م.۳۰۰ق.)، به کوشش المخزوم، بیروت،دار احیاء التراث العربی، ۱۴۰۸ق؛ | *المسالک و الممالک: عبیدالله بن خرداذبه (م.۳۰۰ق.)، به کوشش المخزوم، بیروت،دار احیاء التراث العربی، ۱۴۰۸ق؛ | ||
*مسند ابی‌یعلی: احمد بن علی بن المثنی (م.۳۰۷ق.)، به کوشش حسین سلیم، بیروت،دار المأمون للتراث؛ *مسند احمد: احمد بن حنبل (م.۲۴۱ق.)، بیروت،دار صادر؛ | *مسند ابی‌یعلی: احمد بن علی بن المثنی (م.۳۰۷ق.)، به کوشش حسین سلیم، بیروت،دار المأمون للتراث؛ | ||
*مسند احمد: احمد بن حنبل (م.۲۴۱ق.)، بیروت،دار صادر؛ | |||
*المعارف: ابن قتیبه (م.۲۷۶ق.)، به کوشش ثروت عکاشه، قم، شریف رضی، ۱۳۷۳ش؛ | *المعارف: ابن قتیبه (م.۲۷۶ق.)، به کوشش ثروت عکاشه، قم، شریف رضی، ۱۳۷۳ش؛ | ||
*المعالم الاثیره: محمد محمد حسن شراب، بیروت،دار القلم، ۱۴۱۱ق؛ | *المعالم الاثیره: محمد محمد حسن شراب، بیروت،دار القلم، ۱۴۱۱ق؛ | ||
| خط ۹۵: | خط ۹۹: | ||
*المعجم الکبیر: الطبرانی (م.۳۶۰ق.)، به کوشش حمدی عبدالمجید،دار احیاء التراث العربی، ۱۴۰۵ق؛ | *المعجم الکبیر: الطبرانی (م.۳۶۰ق.)، به کوشش حمدی عبدالمجید،دار احیاء التراث العربی، ۱۴۰۵ق؛ | ||
*معجم المعالم الجغرافیه: عاتق بن غیث البلادی، مکه،دار مکه، ۱۴۰۲ق؛ | *معجم المعالم الجغرافیه: عاتق بن غیث البلادی، مکه،دار مکه، ۱۴۰۲ق؛ | ||
*معجم ما استعجم: عبدالله البکری (م.۴۸۷ق.)، به کوشش مصطفی السقا، بیروت، عالم الکتاب، ۱۴۰۳ق؛ *المغازی: الواقدی (م.۲۰۷ق.)، به کوشش مارسدن جونس، بیروت، اعلمی، ۱۴۰۹ق؛ | *معجم ما استعجم: عبدالله البکری (م.۴۸۷ق.)، به کوشش مصطفی السقا، بیروت، عالم الکتاب، ۱۴۰۳ق؛ | ||
*المغازی: الواقدی (م.۲۰۷ق.)، به کوشش مارسدن جونس، بیروت، اعلمی، ۱۴۰۹ق؛ | |||
*نزهة المشتاق: شریف الادریسی (م.۵۶۰ق.)، بیروت، عالم الکتاب، ۱۴۰۹ق؛ | *نزهة المشتاق: شریف الادریسی (م.۵۶۰ق.)، بیروت، عالم الکتاب، ۱۴۰۹ق؛ | ||
*وسائل الشیعه: الحر العاملی (م.۱۱۰۴ق.)، قم، آل البیت:، ۱۴۱۲ق. | *وسائل الشیعه: الحر العاملی (م.۱۱۰۴ق.)، قم، آل البیت:، ۱۴۱۲ق. | ||