۵٬۱۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - ' <ref>' به '<ref>'
جز (جایگزینی متن - ' </ref>' به '</ref>') |
جز (جایگزینی متن - ' <ref>' به '<ref>') |
||
| خط ۵۰: | خط ۵۰: | ||
'''ابوضمره''' یا ابوضمیره، صحابی ایرانی و آزاد شده پیامبر(ص) بود که در [[مدینه]] سکونت داشت. برخی منابع او را اسیر یکی از نبردهای صدر اسلام دانسته‌اند، و پیامبر(ص) او را که از سهم غنائم بود، آزاد کرد و برخی نیز وی را غلام خریداری شده «[[ام‌سلمه]]» برای رسول‌خدا(ص) و آزاد شده آن حضرت دانسته‌اند. | '''ابوضمره''' یا ابوضمیره، صحابی ایرانی و آزاد شده پیامبر(ص) بود که در [[مدینه]] سکونت داشت. برخی منابع او را اسیر یکی از نبردهای صدر اسلام دانسته‌اند، و پیامبر(ص) او را که از سهم غنائم بود، آزاد کرد و برخی نیز وی را غلام خریداری شده «[[ام‌سلمه]]» برای رسول‌خدا(ص) و آزاد شده آن حضرت دانسته‌اند. | ||
==معرفی اجمالی== | ==معرفی اجمالی== | ||
منابع نام او را «سعد» یا «روح» ثبت کرده‌اند. گویا او از بحرین به عنوان اسیر آورده شده بود. <ref>مکاتیب الرسول، ج٣، ص٢54.</ref> برخی ابوضمره را غلام خریداری شده «[[ام‌سلمه]]» برای [[رسول‌خدا(ص)]] و آزاد شده آن حضرت دانسته‌اند. <ref>المناقب، ابن شهرآشوب، ج١، ص١4٨.</ref> | منابع نام او را «سعد» یا «روح» ثبت کرده‌اند. گویا او از بحرین به عنوان اسیر آورده شده بود.<ref>مکاتیب الرسول، ج٣، ص٢54.</ref> برخی ابوضمره را غلام خریداری شده «[[ام‌سلمه]]» برای [[رسول‌خدا(ص)]] و آزاد شده آن حضرت دانسته‌اند.<ref>المناقب، ابن شهرآشوب، ج١، ص١4٨.</ref> | ||
==نسب‌شناسی== | ==نسب‌شناسی== | ||
وی جد «[[حسین بن ضمیرة]] بن عبداللّه بن ابی‌ضمیره» بود و نقل است که او خود را به «سندر» (زیبا) یا «شیرزاد» از اعقاب «[[گشتاسب]]» (از پادشاهان باستانی ایران) منسوب می‌کرد.<ref>ر. ک: الاستیعاب، ج4، ص٢5٨؛ اسد الغابه، ج6، ص١٧4؛ الکامل، ج٢، ص٢١٢؛ مناقب، ج١، ص١4٨؛ بحارالانوار، ج٢٢، ص٢56؛ تاریخ طبری، ج٣، ص١٧٢.</ref> | وی جد «[[حسین بن ضمیرة]] بن عبداللّه بن ابی‌ضمیره» بود و نقل است که او خود را به «سندر» (زیبا) یا «شیرزاد» از اعقاب «[[گشتاسب]]» (از پادشاهان باستانی ایران) منسوب می‌کرد.<ref>ر. ک: الاستیعاب، ج4، ص٢5٨؛ اسد الغابه، ج6، ص١٧4؛ الکامل، ج٢، ص٢١٢؛ مناقب، ج١، ص١4٨؛ بحارالانوار، ج٢٢، ص٢56؛ تاریخ طبری، ج٣، ص١٧٢.</ref> | ||
==آزاد شده پیامبر== | ==آزاد شده پیامبر== | ||
بنابر قولی «ابوضمره» در یکی از نبردها اسیر شد و پیامبر(ص) او را که از سهم غنائم بود، آزاد کرد و برای وی و خاندانش نامه‌ای به خط «[[ابی بن کعب]]» ([[صحابی]] و قاری برجسته) نوشت و در آن آزادی او را یادآور شد. این سند نزد فرزندان و ذریه این صحابی نگهداری می‌شد. «حسین بن عبدالله» از نوادگان «ابوضمره» آن را نزد «[[مهدی عباسی]]» (١56 - ١6٩ه. ق) آورد و او آن را بوسید و به آورنده صله داد. <ref>ر. ک: تاریخ طبری، ج٣، ص١٧٢؛ امتاع الاسماع، ج6، ص٣٣4؛ مکاتیب الرسول، ج٣، صص٢54 و ٢55.</ref> | بنابر قولی «ابوضمره» در یکی از نبردها اسیر شد و پیامبر(ص) او را که از سهم غنائم بود، آزاد کرد و برای وی و خاندانش نامه‌ای به خط «[[ابی بن کعب]]» ([[صحابی]] و قاری برجسته) نوشت و در آن آزادی او را یادآور شد. این سند نزد فرزندان و ذریه این صحابی نگهداری می‌شد. «حسین بن عبدالله» از نوادگان «ابوضمره» آن را نزد «[[مهدی عباسی]]» (١56 - ١6٩ه. ق) آورد و او آن را بوسید و به آورنده صله داد.<ref>ر. ک: تاریخ طبری، ج٣، ص١٧٢؛ امتاع الاسماع، ج6، ص٣٣4؛ مکاتیب الرسول، ج٣، صص٢54 و ٢55.</ref> | ||
به نظر می‌رسد که ابوضمیره در بحرین اسیر شده باشد؛ چنان‌که از «[[ابواسید انصاری]]» نقل شده است: «اسیرانی از [[بحرین]] آوردند و رسول‌خدا(ص) فرزند زنی را که در فراغ فرزندش می‌گریست، به وی برگرداند». | به نظر می‌رسد که ابوضمیره در بحرین اسیر شده باشد؛ چنان‌که از «[[ابواسید انصاری]]» نقل شده است: «اسیرانی از [[بحرین]] آوردند و رسول‌خدا(ص) فرزند زنی را که در فراغ فرزندش می‌گریست، به وی برگرداند». | ||
در خبر دیگری از خود ضمیره نقل شده است: پیامبر(ص) مادرم «ام‌ضمیره» را گریان دید و چون از سبب آن پرسید. گفت: «میان من و فرزندم جدایی‌انداخته‌اند». رسول خدا(ص) ضمن نکوهش این اقدام، شخصی را نزد صاحب ضمیره فرستاد و وی را به بچه شتری خرید. <ref>صحیح بخاری، ج٢، ص٣٨٩؛ اسدالغابه، ج5، ص٢٩٣٩.</ref> | در خبر دیگری از خود ضمیره نقل شده است: پیامبر(ص) مادرم «ام‌ضمیره» را گریان دید و چون از سبب آن پرسید. گفت: «میان من و فرزندم جدایی‌انداخته‌اند». رسول خدا(ص) ضمن نکوهش این اقدام، شخصی را نزد صاحب ضمیره فرستاد و وی را به بچه شتری خرید.<ref>صحیح بخاری، ج٢، ص٣٨٩؛ اسدالغابه، ج5، ص٢٩٣٩.</ref> | ||
==محل سکونت== | ==محل سکونت== | ||
به روایتی، منزل ابوضمیره در [[عقیق مدینه]] بود. <ref>الاصابه، ابن‌حجر، ج٧، ص١٩٠.</ref> | به روایتی، منزل ابوضمیره در [[عقیق مدینه]] بود.<ref>الاصابه، ابن‌حجر، ج٧، ص١٩٠.</ref> | ||
==ایرانی بودن== | ==ایرانی بودن== | ||
برخی عرب بودن وی را مشهور و برخی احتمال فارس بودن او را داده‌اند، اما بر اساس روایات مختلفی که او را به پادشاهان باستانی ایران، منسوب می‌کند، [[آیت‌الله احمدی میانجی]]، ایرانی بودن ابوضمیره را احتمال داده است. <ref>ر. ک: مکاتیب الرسول، ج٣، صص ٢54 و ٢55.</ref> | برخی عرب بودن وی را مشهور و برخی احتمال فارس بودن او را داده‌اند، اما بر اساس روایات مختلفی که او را به پادشاهان باستانی ایران، منسوب می‌کند، [[آیت‌الله احمدی میانجی]]، ایرانی بودن ابوضمیره را احتمال داده است.<ref>ر. ک: مکاتیب الرسول، ج٣، صص ٢54 و ٢55.</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||