|
|
| خط ۴۴: |
خط ۴۴: |
| [[ پرونده:مقام ابراهیم 2.jpg|بندانگشتی|نماز طواف پشت مقام ابراهیم]] | | [[ پرونده:مقام ابراهیم 2.jpg|بندانگشتی|نماز طواف پشت مقام ابراهیم]] |
|
| |
|
| ==علّت نامگذاری مقام==
| |
|
| |
| در بیان علّت نامگذاری آن سنگ، به «مقام ابراهیم» سه گفته وجود دارد:
| |
|
| |
| ===دیدگاه اول===
| |
|
| |
| عده‌ای گفته‌اند:
| |
|
| |
| آن زمان که ابراهیم برای دیدار فرزندش اسماعیل آمد و او را نیافت، همسر اسماعیل به‌عنوان ادای احترام، از ابراهیم خواست اجازه دهد تا سر او را بشوید. او نیز اجازه داد و در حالی که سوار بر مرکب بود، سنگی زیر پای راست او قرار داد و نیمۀ سر او را شست، با فروریختن آب بر روی سنگ، پای ابراهیم در آن فرو رفت، سپس سنگ را زیر پای چپ او گذاشت و نیمۀ دیگر سرش را شستشو داد، پای چپ او نیز در سنگ فرو رفت و در نتیجه جای هر دو پای ابراهیم در سنگ باقی ماند. و از این رو آن سنگ را «مقام ابراهیم» نامیدند.<ref>سیرۀ حلبی، ج١، ص١5٧؛ تفسیر قرطبی، ج٢، ص١6٩.</ref>
| |
|
| |
| [[ابن کثیر]] و [[قرطبی]] پس از بیان گفتۀ اوّل، آن را ضعیف و نادرست دانسته‌اند.
| |
|
| |
| ===دیدگاه دوم===
| |
|
| |
| بعضی نیز گفته‌اند:
| |
|
| |
| ابراهیم خلیل الرحمن به هنگام ساختن بنای [[کعبه]] بر روی این سنگ که سپس «مقام ابراهیم» نامبردار گردید می‌ایستاد و دیوار کعبه را بالا می‌برد آنگاه به قدرت خداوند، سنگ خشن و سخت چونان گل، نرم شده پاهای ابراهیم(ع) را در خود فرو برد و از آن زمان تاکنون جای پای ابراهیم، به‌عنوان نمونه‌ای از اعجاز و قدرت‌نمایی خداوند باقی مانده و حاجیان خانۀ خدا از نزدیک آن را مشاهده می‌کنند.<ref>ازرقی، اخبار مکه، ج٢، ص٣٢؛ صحیح بخاری، کتاب الانبیاء، ج6، ص٣٩٨.</ref>
| |
|
| |
| به‌نظر می‌رسد قول دوّم صحیح بوده، در تفاسیر و کتب روایی و تاریخی نیز شواهد و قرائن زیاد و قابل توجهی وجود دارد.
| |
|
| |
| ===دیدگاه سوم===
| |
|
| |
| هنگامی که ساختن خانۀ کعبه توسط ابراهیم(ع) پایان یافت، [[جبرئیل]] فرود آمد و [[مناسک حج]] را به او آموخت، آنگاه ابراهیم بر سنگی (که همان مقام ابراهیم کنونی است) برآمد و فرمود: ای مردم، پروردگارتان را پاسخ گویید.<ref>صحیح بخاری، ج6، ص٣٩٨.</ref>
| |
|
| |
| ابن عباس افزوده است: ابراهیم پس از فراز آمدن بر این سنگ گفت: ای مردم، [[حج]] بر شما واجب شد، پس هر کس که در پشت مردان و رحم زنان بود این گفته را شنید و آن کس که ایمان داشت پاسخ مثبت داد و هر کس که در علم خداوند حج‌گزاریش تا [[روز قیامت]] مشخص و تعیین شده بود پاسخ گفت: «لبّیک اللّهمّ لبّیک...».<ref>فاکهی، اخبار مکه، ج١، ص446؛ ازرقی، اخبار مکه، ج١، ص6٧ و ج٢، ص٣٠.</ref>
| |
|
| |
| البته می‌توان گفته‌های دوّم و سوّم را نیز با یکدیگر جمع کرده بگوییم: سنگی که ابراهیم خلیل(ع) بر آن می‌ایستاد و خانۀ کعبه را می‌ساخت، همان سنگی است که پس از پایان یافتن ساختمان کعبه ابراهیم(ع) بر آن برآمد و مردم را به حج فراخواند.
| |
| ==فرورفتگی روی سنگ مقام== | | ==فرورفتگی روی سنگ مقام== |
| از آن زمان که پاهای ابراهیم به‌قدرت خداوند در سنگ فرو رفت بیش از پنج هزار سال می‌گذرد و میلیونها انسان در طول این دوران، و پیش از آن‌که سنگ در مقصوره‌ای طلایی‌رنگ قرار داده شود، آن را از نزدیک [[زیارت]] کرده، با دست کشیدن به آن، [[تبرّک]] جسته‌اند همین امر موجب شد تا رفته رفته نشان فرورفتگی پاها از حالت اصلی خارج و بصورت دو حفره درآید و اثر انگشتان از بین برود. البته تا زمان [[رسول خدا(ص)]] تا حدودی آثار انگشتان مشخص بوده است. | | از آن زمان که پاهای ابراهیم به‌قدرت خداوند در سنگ فرو رفت بیش از پنج هزار سال می‌گذرد و میلیونها انسان در طول این دوران، و پیش از آن‌که سنگ در مقصوره‌ای طلایی‌رنگ قرار داده شود، آن را از نزدیک [[زیارت]] کرده، با دست کشیدن به آن، [[تبرّک]] جسته‌اند همین امر موجب شد تا رفته رفته نشان فرورفتگی پاها از حالت اصلی خارج و بصورت دو حفره درآید و اثر انگشتان از بین برود. البته تا زمان [[رسول خدا(ص)]] تا حدودی آثار انگشتان مشخص بوده است. |
