←جلد نخست
| خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
سپس پیش از پرداختن به نتیجه این پژوهش، مباحثی را به عنوان درآمد و چشم‌انداز مطرح نموده و در چهار محور بیان می‌کند: | سپس پیش از پرداختن به نتیجه این پژوهش، مباحثی را به عنوان درآمد و چشم‌انداز مطرح نموده و در چهار محور بیان می‌کند: | ||
# دانشنامه امام حسین(ع) در یک نگاه؛ | #دانشنامه امام حسین(ع) در یک نگاه؛ | ||
# ویژگیهای دانشنامه؛ | #ویژگیهای دانشنامه؛ | ||
# کتابشناسی تاریخ عاشورا و عزاداری؛ | #کتابشناسی تاریخ عاشورا و عزاداری؛ | ||
# مراحل تحقیق و تدوین دانشنامه. | #مراحل تحقیق و تدوین دانشنامه. | ||
در محور نخست گفته شده که این دانشنامه از ۱۵ بخش و ۱۳۸ فصل تشکیل شده‌است. | در محور نخست گفته شده که این دانشنامه از ۱۵ بخش و ۱۳۸ فصل تشکیل شده‌است. | ||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
در محور دوم برخی از | در محور دوم برخی از ویژگیهای این دانشنامه را چنین آورده‌است: | ||
# بازنگری تاریخ زندگی امام حسین(ع). | #بازنگری تاریخ زندگی امام حسین(ع). | ||
# استناد به منابع کهن و قابل استناد. | #استناد به منابع کهن و قابل استناد. | ||
# بهره‌گیری از منابع شیعه و اهل سنت. | #بهره‌گیری از منابع شیعه و اهل سنت. | ||
# جامعیت همراه با گزیده نگاری. | #جامعیت همراه با گزیده نگاری. | ||
# نقد مطالب نادرست منابع معتبر. | #نقد مطالب نادرست منابع معتبر. | ||
در محور سوم نسبت به کتابشناسی تاریخ عاشورا و عزاداری امام حسین(ع) از چند | در محور سوم نسبت به کتابشناسی تاریخ عاشورا و عزاداری امام حسین(ع) از چند | ||
| خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
الحسین(ع)، روضة الشهداء و ناسخ التواریخ که جمعاً ۱۰ کتاب را نام برده‌است. | الحسین(ع)، روضة الشهداء و ناسخ التواریخ که جمعاً ۱۰ کتاب را نام برده‌است. | ||
ج. منابع معاصر پس از قرن نهم و دهم که فراوانند و نمی‌توان به همه | ج. منابع معاصر پس از قرن نهم و دهم که فراوانند و نمی‌توان به همه آنها پرداخت؛ اما در | ||
کوتاه سخن باید گفت: اعتبار تمام | کوتاه سخن باید گفت: اعتبار تمام آنها یا عدم اعتبار آنها، یا تفصیل نسبت به مطالب و | ||
موضوعات | موضوعات آنها بستگی به منابع و مصادری دارد که کهن‌تر و معتبرتر باشند یا نباشند و | ||
اینکه در نقل مطالب نیز تا چه حد امانتداری و دقت بیشتری رعایت شده باشد. از این | اینکه در نقل مطالب نیز تا چه حد امانتداری و دقت بیشتری رعایت شده باشد. از این | ||
| خط ۷۳: | خط ۷۳: | ||
رو، کتاب بحارالانوار و نفس المهموم از اعتبار بیشتری برخوردار است؛ زیرا بسیاری از | رو، کتاب بحارالانوار و نفس المهموم از اعتبار بیشتری برخوردار است؛ زیرا بسیاری از | ||
گزارشهای | گزارشهای آنها قابل قبول و مستند به کتب کهن و معتبرند. | ||
د. منابع مفقود. فهرست نگاران و رجالیان، مؤلفان بسیاری را نام برده‌اند که دست کم یک | د. منابع مفقود. فهرست نگاران و رجالیان، مؤلفان بسیاری را نام برده‌اند که دست کم یک | ||
| خط ۸۱: | خط ۸۱: | ||
به دست ما رسیده‌است. بیشتر این مؤلفان در پنج قرن نخست میزیسته‌اند و دسترسی ما | به دست ما رسیده‌است. بیشتر این مؤلفان در پنج قرن نخست میزیسته‌اند و دسترسی ما | ||
به | به آنها از طریق منابع معاصر یا نزدیک به آنهاست. | ||
آنگاه به ترتیب قرن، نگارش‌ها را نام برده‌است. برای نمونه: مقتل الحسین(ع) جابر بن یزید | آنگاه به ترتیب قرن، نگارش‌ها را نام برده‌است. برای نمونه: مقتل الحسین(ع) جابر بن یزید | ||
| خط ۹۵: | خط ۹۵: | ||
<br /> | <br /> | ||
=== جلد نخست === | ===جلد نخست=== | ||
این جلد، به دو بخش از ۱۵ بخش این مجموعه پرداخته‌است. | این جلد، به دو بخش از ۱۵ بخش این مجموعه پرداخته‌است. | ||
| خط ۱۳۲: | خط ۱۳۲: | ||
تو قرار می‌گیرد. | تو قرار می‌گیرد. | ||
'''بخش دوم'''، با نام «فضیلتها و | '''بخش دوم'''، با نام «فضیلتها و ویژگیهای امام حسین و اهل بیت: » نیز در ۶ فصل تدوین | ||
شده‌است: | شده‌است: | ||
| خط ۱۴۰: | خط ۱۴۰: | ||
مشترک با برادر؛ فصل سوم، فضیلتهای ویژه امام حسین(ع)؛ فصل چهارم، شایستگیهای | مشترک با برادر؛ فصل سوم، فضیلتهای ویژه امام حسین(ع)؛ فصل چهارم، شایستگیهای | ||
اخ اقی امام حسین(ع)؛ فصل پنجم، | اخ اقی امام حسین(ع)؛ فصل پنجم، ویژگیهای عبادی امام حسین(ع)؛ فصل ششم، برخی ل | ||
کرامتهای امام حسین(ع). هریک از این فصل‌ها نیز زیرمجموعه‌هایی دارد که دو فصل از | کرامتهای امام حسین(ع). هریک از این فصل‌ها نیز زیرمجموعه‌هایی دارد که دو فصل از | ||
آنها در این جلد و بقیه در جلد بعدی آمده‌است. | |||
=== جلد دوم === | ===جلد دوم=== | ||
این جلد، در ۴۶۹ صفحه تنظیم شده که در ادامه جلد پیش، سه بخش دیگر از کتاب | این جلد، در ۴۶۹ صفحه تنظیم شده که در ادامه جلد پیش، سه بخش دیگر از کتاب | ||
| خط ۱۵۳: | خط ۱۵۳: | ||
'''بخش سوم'''، با نام «دلایل امامت امام حسین(ع) و فرزندانش » دارای چهار فصل است: | '''بخش سوم'''، با نام «دلایل امامت امام حسین(ع) و فرزندانش » دارای چهار فصل است: | ||
* فصل نخست، احادیث قدسی درباره امامت آن حضرت و فرزندانش؛ | *فصل نخست، احادیث قدسی درباره امامت آن حضرت و فرزندانش؛ | ||
* فصل دوم، تصریح پیامبر(ص) به امامت آن حضرت و فرزندانش؛ | *فصل دوم، تصریح پیامبر(ص) به امامت آن حضرت و فرزندانش؛ | ||
* فصل سوم، تصریح امامان: به امامت امام حسین(ع)؛ | *فصل سوم، تصریح امامان: به امامت امام حسین(ع)؛ | ||
* فصل چهارم، وصیت‌های امام(ع) | *فصل چهارم، وصیت‌های امام(ع) | ||
هریک از این فصل‌ها نیز زیرمجموعه‌هایی دارد. | هریک از این فصل‌ها نیز زیرمجموعه‌هایی دارد. | ||
| خط ۱۶۲: | خط ۱۶۲: | ||
'''بخش چهارم''' با نام «امام(ع) پس از پیامبر(ص) تا شهادت پدر» نیز در چهار فصل آمده‌است: | '''بخش چهارم''' با نام «امام(ع) پس از پیامبر(ص) تا شهادت پدر» نیز در چهار فصل آمده‌است: | ||
* فصل نخست، امام(ع) در روزگار ابوبکر؛ | *فصل نخست، امام(ع) در روزگار ابوبکر؛ | ||
* فصل دوم، امام(ع) در روزگار عمر بن خطاب؛ | *فصل دوم، امام(ع) در روزگار عمر بن خطاب؛ | ||
* فصل سوم، امام(ع) در روزگار عثمان؛ | *فصل سوم، امام(ع) در روزگار عثمان؛ | ||
* فصل چهارم، امام(ع) در روزگار خ افت پدر. | *فصل چهارم، امام(ع) در روزگار خ افت پدر. | ||
هریک از این فصل‌ها نیز زیرمجموعه‌هایی دارد. | هریک از این فصل‌ها نیز زیرمجموعه‌هایی دارد. | ||
| خط ۱۷۱: | خط ۱۷۱: | ||
'''بخش پنجم''' با نام «امام حسین(ع) پس از شهات پدر تا قیام عاشورا» سه فصل دارد: | '''بخش پنجم''' با نام «امام حسین(ع) پس از شهات پدر تا قیام عاشورا» سه فصل دارد: | ||
* فصل نخست، امام حسین(ع) در روزگار امامت برادر؛ | *فصل نخست، امام حسین(ع) در روزگار امامت برادر؛ | ||
* فصل دوم، موضع امام(ع) در رویارویی با معاویه؛ | *فصل دوم، موضع امام(ع) در رویارویی با معاویه؛ | ||
* فصل سوم، جانشین کردن یزید. | *فصل سوم، جانشین کردن یزید. | ||
این فصل‌ها نیز زیر مجموعه‌هایی دارد. برای نمونه در فصل نخست این بخش، از این موضوعات بحث شده‌است: | این فصل‌ها نیز زیر مجموعه‌هایی دارد. برای نمونه در فصل نخست این بخش، از این موضوعات بحث شده‌است: احترام به امام زمان خویش؛ تأیید صلح برادرش امام حسن(ع)؛ بیعت امام حسین(ع) با معاویه. | ||
===جلد سوم=== | |||
=== جلد سوم === | |||
این جلد، در ۴۵۶ صفحه تنظیم شده و در آغاز، فصل دوم و سوم از بخش پنجم را که ادامه جلد پیش است، آورده و سپس بخش ششم و هفتم را بدین ترتیب آورده‌است: | این جلد، در ۴۵۶ صفحه تنظیم شده و در آغاز، فصل دوم و سوم از بخش پنجم را که ادامه جلد پیش است، آورده و سپس بخش ششم و هفتم را بدین ترتیب آورده‌است: | ||
'''بخش ششم''' با عنوان «پیشگویی شهادت امام حسین(ع)» دارای چهار فصل است: | '''بخش ششم''' با عنوان «پیشگویی شهادت امام حسین(ع)» دارای چهار فصل است: | ||
* فصل نخست، خبر دادن خدای سبحان از شهادت امام حسین(ع)؛ | *فصل نخست، خبر دادن خدای سبحان از شهادت امام حسین(ع)؛ | ||
* فصل دوم، پیشگویی پیامبر(ص) از شهادت امام(ع)؛ | *فصل دوم، پیشگویی پیامبر(ص) از شهادت امام(ع)؛ | ||
* فصل سوم، پیشگویی امیرمؤمنان درباره شهادت امام(ع)؛ | *فصل سوم، پیشگویی امیرمؤمنان درباره شهادت امام(ع)؛ | ||
* فصل چهارم، پیشگویی‌های دیگر درباره شهادت امام حسین(ع). | *فصل چهارم، پیشگویی‌های دیگر درباره شهادت امام حسین(ع). | ||
این فصل‌ها، زیرمجموعه‌ها و عنوان‌های گوناگونی دارد. برای نمونه، در یکی از عنوان‌های فصل نخست، روایتی را نقل نموده که در ضمن آن خداوند، امام حسین(ع) را سرور شهیدان از آغاز تاریخ تا پایان آن و سرور جوانان بهشت از میان همه مردم معرفی کرده است. | این فصل‌ها، زیرمجموعه‌ها و عنوان‌های گوناگونی دارد. برای نمونه، در یکی از عنوان‌های فصل نخست، روایتی را نقل نموده که در ضمن آن خداوند، امام حسین(ع) را سرور شهیدان از آغاز تاریخ تا پایان آن و سرور جوانان بهشت از میان همه مردم معرفی کرده است. | ||
| خط ۱۹۵: | خط ۱۹۱: | ||
'''بخش هفتم''' با عنوان «خروج امام حسین(ع) از مدینه تا ورود به کربلا» هفت فصل را دربر دارد: | '''بخش هفتم''' با عنوان «خروج امام حسین(ع) از مدینه تا ورود به کربلا» هفت فصل را دربر دارد: | ||
* فصل نخست، خودداری امام حسین(ع) از بیعت با یزید؛ | *فصل نخست، خودداری امام حسین(ع) از بیعت با یزید؛ | ||
* فصل دوم، از مدینه تا مکه؛ | *فصل دوم، از مدینه تا مکه؛ | ||
* فصل سوم، فعالیتهای امام حسین(ع) در مکه؛ | *فصل سوم، فعالیتهای امام حسین(ع) در مکه؛ | ||
* فصل چهارم، بیرون آمدن نماینده امام(ع) از مکه تا شهادتش در کوفه؛ | *فصل چهارم، بیرون آمدن نماینده امام(ع) از مکه تا شهادتش در کوفه؛ | ||
* فصل پنجم، شهادت گروهی از یاران امام(ع) در کوفه و زندانی شدن گروهی دیگر؛ | *فصل پنجم، شهادت گروهی از یاران امام(ع) در کوفه و زندانی شدن گروهی دیگر؛ | ||
* فصل ششم، مخالفان رفتن امام(ع) به سمت عراق؛ | *فصل ششم، مخالفان رفتن امام(ع) به سمت عراق؛ | ||
* فصل هفتم، از مکه تا کربلا | *فصل هفتم، از مکه تا کربلا | ||
از این فصل‌ها، دو فصل در این جلد و دیگر فصل‌ها در جلد بعد آمده‌است. | از این فصل‌ها، دو فصل در این جلد و دیگر فصل‌ها در جلد بعد آمده‌است. | ||
=== جلد چهارم === | ===جلد چهارم=== | ||
این جلد، در ۴۵۴ صفحه نظم یافته که شامل ادامه بخش هفتم، از فصل سوم تا فصل ششم است. عنوان فصل‌ها، در معرفی جلد سوم گذشت. یکی از نکته‌های فصل چهارم که پیرامون حضور مسلم بن عقیل در کوفه بحث کرده، مشاوره یزید با سرجون، غلام معاویه درباره اوضاع کوفه است.{{یادداشت|در این قسمت به این مطلب اشاره می‌کند که چون نامه‌های بسیاری در فاصله دور روز به دست یزید رسید، وی «سِرجون » غلام معاویه را خواست و از او پرسید: به درستی که حسین، قصد کربلا کرده و مسلم بن عقیل در کوفه برایش بیعت می‌گیرد. از ناتوانی نعمان و سخنان ناروای او نیز گزارشهایی به من رسیده‌است. رأی تو چیست؟ چه کسی را به کوفه بگمارم؟ البته یزید، همیشه عبیدالله بن زیاد را سرزنش می‌کرد. سِرجون گفت: اگر معاویه اینک زنده شود، آیا به نظر او تن می‌دهی؟ یزید گفت: آری. سِرجون نامه معاویه درباره حکومت عبیدالله بر کوفه را بیرون آورد و گفت: این نظر معاویه است. یزید آن رأی را پذیرفت و بصره و کوفه را به عبیدالله واگذار کرد و حکم زمامداری کوفه را برایش فرستاد.}} | این جلد، در ۴۵۴ صفحه نظم یافته که شامل ادامه بخش هفتم، از فصل سوم تا فصل ششم است. عنوان فصل‌ها، در معرفی جلد سوم گذشت. یکی از نکته‌های فصل چهارم که پیرامون حضور مسلم بن عقیل در کوفه بحث کرده، مشاوره یزید با سرجون، غلام معاویه درباره اوضاع کوفه است.{{یادداشت|در این قسمت به این مطلب اشاره می‌کند که چون نامه‌های بسیاری در فاصله دور روز به دست یزید رسید، وی «سِرجون » غلام معاویه را خواست و از او پرسید: به درستی که حسین، قصد کربلا کرده و مسلم بن عقیل در کوفه برایش بیعت می‌گیرد. از ناتوانی نعمان و سخنان ناروای او نیز گزارشهایی به من رسیده‌است. رأی تو چیست؟ چه کسی را به کوفه بگمارم؟ البته یزید، همیشه عبیدالله بن زیاد را سرزنش می‌کرد. سِرجون گفت: اگر معاویه اینک زنده شود، آیا به نظر او تن می‌دهی؟ یزید گفت: آری. سِرجون نامه معاویه درباره حکومت عبیدالله بر کوفه را بیرون آورد و گفت: این نظر معاویه است. یزید آن رأی را پذیرفت و بصره و کوفه را به عبیدالله واگذار کرد و حکم زمامداری کوفه را برایش فرستاد.}} | ||
در فصل ششم مخالفان رفتن امام حسین(ع) به سمت عراق را برمی‌شمرد؛ از جمله از ام سلمه نام می‌برد و می‌گوید: چون حسین(ع) آهنگ عراق کرد، ام سلمه به امام عرض کرد: به عراق نرو که از پیامبر(ص) شنیدم که فرمود: فرزندم حسین(ع) در سرزمین عراق کشته خواهد شد. در نزد من، خاکی است که پیامبر(ص) آن را در تنگی شیشه‌ای به من داد. حسین(ع) فرمود: البته به خدا سوگند که من کشته می‌شوم! اگر به سوی عراق هم نروم، باز هم مرا می‌کشند. | در فصل ششم مخالفان رفتن امام حسین(ع) به سمت عراق را برمی‌شمرد؛ از جمله از ام سلمه نام می‌برد و می‌گوید: چون حسین(ع) آهنگ عراق کرد، ام سلمه به امام عرض کرد: به عراق نرو که از پیامبر(ص) شنیدم که فرمود: فرزندم حسین(ع) در سرزمین عراق کشته خواهد شد. در نزد من، خاکی است که پیامبر(ص) آن را در تنگی شیشه‌ای به من داد. حسین(ع) فرمود: البته به خدا سوگند که من کشته می‌شوم! اگر به سوی عراق هم نروم، باز هم مرا می‌کشند. | ||
=== جلد پنجم === | ===جلد پنجم=== | ||
این جلد، در ۴۵۲ صفحه تنظیم شده که شامل فصل هفتم از بخش هفتم است. | این جلد، در ۴۵۲ صفحه تنظیم شده که شامل فصل هفتم از بخش هفتم است. | ||
سپس '''بخش هشتم''' را با نام «از ورود امام حسین(ع) به کربلا تا شهادت» آورده که دارای نه فصل به قرار زیر است: | سپس '''بخش هشتم''' را با نام «از ورود امام حسین(ع) به کربلا تا شهادت» آورده که دارای نه فصل به قرار زیر است: | ||
* فصل نخست، امام(ع) در محاصره دشمن؛ | *فصل نخست، امام(ع) در محاصره دشمن؛ | ||
* فصل دوم، نگاهی به میدان نبرد؛ | *فصل دوم، نگاهی به میدان نبرد؛ | ||
* فصل سوم، شهادت یاران امام حسین(ع)؛ | *فصل سوم، شهادت یاران امام حسین(ع)؛ | ||
* فصل چهارم، شهادت فرزندان امام حسین(ع)؛ | *فصل چهارم، شهادت فرزندان امام حسین(ع)؛ | ||
* فصل پنجم، شهادت فرزندان | *فصل پنجم، شهادت فرزندان امام علی(ع)؛ | ||
* فصل ششم، شهادت فرزندان امام حسن(ع)؛ | *فصل ششم، شهادت فرزندان امام حسن(ع)؛ | ||
* فصل هفتم، شهادت فرزندان عبدالله بن جعفر؛ | *فصل هفتم، شهادت فرزندان عبدالله بن جعفر؛ | ||
* فصل هشتم، شهادت فرزندان عقیل؛ | *فصل هشتم، شهادت فرزندان عقیل؛ | ||
* فصل نهم، شهادت سید الشهداء(ع). | *فصل نهم، شهادت سید الشهداء(ع). | ||
از این فصل‌ها، یک فصل در این جلد و فصل‌های دیگر در جلد ششم آمده‌است. | از این فصل‌ها، یک فصل در این جلد و فصل‌های دیگر در جلد ششم آمده‌است. | ||
یکی از مطالبی که در این جلد مورد بحث قرار گرفته، موضوع ارزیابی سفر امام(ع) به عراق و نهضت کوفه است. نخستین بحث در این موضوع، دلایل انتخاب کوفه به عنوان پایگاه قیام از جانب او است و هفت دلیل برای آن آورده که | یکی از مطالبی که در این جلد مورد بحث قرار گرفته، موضوع ارزیابی سفر امام(ع) به عراق و نهضت کوفه است. نخستین بحث در این موضوع، دلایل انتخاب کوفه به عنوان پایگاه قیام از جانب او است و هفت دلیل برای آن آورده که عبارتند از: موقعیت سیاسی نظامی؛ موقعیت جغرافیایی؛ موقعیت فرهنگی؛ کانون مبارزه با حکومت شام؛ حضور هواداران اهل بیت(ع)؛ دعوت کوفیان از امام(ع)؛ جلوگیری حکومت اموی از رفتن امام(ع) به کوفه. | ||
===جلد ششم=== | |||
این جلد، در ۴۴۴ صفحه نظم یافته که شامل ادامه فصل نخست از بخش هشتم و نیز فصل دوم و سوم آن است و مباحث گوناگونی را دربردارد؛ مانند ویژگیهای عمومی | |||
یاران امام(ع)، ویژگیهای شخصی کسانی مانند بُریر بن خضیر که قرآنشناس، دارای بصیرت، پارسا، سخنور و خوش‌خلق بود؛ به گونهای که حتی در صبح روز عاشورا نیز خندهرو بود. | |||
=== جلد هفتم === | |||
این جلد، در ۴۴۵ صفحه تنظیم گشته که شامل فصل چهارم تا نهم از بخش گذشته‌است و '''بخش نهم''' را با نام «پس از شهادت» در ضمن هشت فصل بیان کرده‌است: | |||
* فصل نخست، نهایت سنگدلی؛ | |||
* فصل دوم، نشانه‌های آشکار شده؛ | |||
* فصل سوم، به خاکسپاری شهیدان؛ | |||
* فصل چهارم، ماجرای سرهای شهیدان؛ | |||
* فصل پنجم، کرامتهای دیده شده از سر سیدالشهدا(ع)؛ | |||
* فصل ششم، از کربلا تا کوفه؛ | |||
* فصل هفتم، از کوفه تا شام؛ | |||
* فصل هشتم، از شام تا مدینه. | |||
در بخش هشتم و در فصل‌های مربوط به شهیدان، دو فرزند از امام حسین(ع)، شش فرزند از امام علی(ع)، سه فرزند از امام حسن(ع)، دو فرزند از عبدالله بن جعفر، و هشت فرزند از عقیل را نام برده‌است. در فصل دوم از بخش نهم، پیرامون نشانه‌های آشکار شده پس از شهادت، از نشانه‌هایی مانند: رؤیای ام سلمه، خونین شدن تربت، رؤیای ابن عباس، خورشید گرفتگی، فریاد جبرئیل نام برده‌است. | |||
=== جلد هشتم === | |||
این جلد، در ۴۳۶ صفحه نظم یافته که ادامه بخش نهم، از فصل چهارم تا فصل هشتم بوده، به تناسب فصل‌ها مطالبی را یادآوری و تحلیل کرده‌است. یکی از فرازهای | |||
یا انکار بازگشت اهل بیت سیدالشهداء به کربلا، به گونهای که محدث نوری، ل | فصل هشتم بحث از بازگشت اهل بیت امام(ع) به کربلا و ملاقات آنها با جابر بن عبدالله در روز اربعین است. در این زمینه سخن استاد شهید مرتضی مطهری را در کتاب «حماسه حسینی » و نظر مرحوم محدث نوری در کتاب «لؤلؤ و مرجان » و نظر مرحوم محدث قمی را در «منتهی الآمال » پیرامون افکار و بعید شمردن حضور و آمدن اهل بیت از شام به کربلا مطرح نموده و در ادامه، احتمال بازگشت اهل بیت به کربلا در غیر اربعین یا اربعین سال بعد را یادآوری نموده و در پایان با اشاره به احتمال ملاقات اهل بیت امام(ع) با جابر در کربلا آمده‌است: تنها سؤالی که در اینباره بیپاسخ می‌ماند، این است که اگر چنین امری وقوع یافته، چرا در منابع شیعه تا قرن هفتم به آن اشارهای نشده و گزارشی از اهل بیت(ع) در این باره در منابع متقدم و معتبر وجود ندارد؟ البته در منابع متأخر، مطالب فراوانی در این باره آمده که قابل استناد نیستند. به هر حال بعید شمردن یا انکار بازگشت اهل بیت(ع) سیدالشهداء به کربلا، به گونهای که محدث نوری، ل | ||
شیخ عباس قمی و استاد مطهری گفتهاند، صحیح به نظر نمی‌رسد. | شیخ عباس قمی و استاد مطهری گفتهاند، صحیح به نظر نمی‌رسد. | ||
جلد نهم از دانشنامه در ۴۵۷ صفحه تنظیم شده و شامل بخ | جلد نهم از دانشنامه در ۴۵۷ صفحه تنظیم شده و شامل بخ ش دهم و یازدهم به | ||
قرار زیر است: | قرار زیر است: | ||
| خط ۳۴۶: | خط ۲۸۳: | ||
دو فصل نخست، در این جلد و دو فصل دیگر در جلد دهم آمده‌است. | دو فصل نخست، در این جلد و دو فصل دیگر در جلد دهم آمده‌است. | ||
در آغاز این مجلد، از تأثیر حادثه عاشورا بر چهار جنب | در آغاز این مجلد، از تأثیر حادثه عاشورا بر چهار جنب ش یاد کرده که به | ||
این ترتیب است: | این ترتیب است: | ||
| خط ۴۶۴: | خط ۴۰۱: | ||
و در پاسخ به سؤال دوم می‌گوید: | و در پاسخ به سؤال دوم می‌گوید: | ||
پی | پی ش از توضیح این روایات، توجه به چند نکته لازم است: نکته نخست، اینکه | ||
اینگونه ارزشگذاری در روایات اهل بیت: اختصاص به زیارت امام | اینگونه ارزشگذاری در روایات اهل بیت: اختصاص به زیارت امام | ||
| خط ۴۸۵: | خط ۴۲۲: | ||
جلد دوازدهم دانشنامه در ۴۶۷ صفحه و شامل فصل دهم تا فصل شانزدهم، در ادامه بخش | جلد دوازدهم دانشنامه در ۴۶۷ صفحه و شامل فصل دهم تا فصل شانزدهم، در ادامه بخش | ||
سیزدهم است. سپس بخش چهاردهم و فصل‌ها آن را آورده که عناوین | سیزدهم است. سپس بخش چهاردهم و فصل‌ها آن را آورده که عناوین آنها از این قرار است: | ||
فصل دهم، تسبیح و نماز نزد قبر امام حسین(ع)؛ | فصل دهم، تسبیح و نماز نزد قبر امام حسین(ع)؛ | ||
| خط ۵۵۴: | خط ۴۹۱: | ||
جلد چهاردهم دانشنامه که آخرین جلد آن است در ۵۲۳ صفحه، شامل ۶ باب از بخش | جلد چهاردهم دانشنامه که آخرین جلد آن است در ۵۲۳ صفحه، شامل ۶ باب از بخش | ||
پانزدهم، همراه با فصل‌ها مربوط به | پانزدهم، همراه با فصل‌ها مربوط به آنهاست. عناوین آن بابها از این قرار است: | ||
باب پنجم: حکمتهای اخ اقی و عملی که در ده فصل با عناوین گوناگون و زی ر مجموعه‌های ل | باب پنجم: حکمتهای اخ اقی و عملی که در ده فصل با عناوین گوناگون و زی ر مجموعه‌های ل | ||
| خط ۵۹۴: | خط ۵۳۱: | ||
۳۷۵ | ۳۷۵ | ||
== ویژگی‌ها == | ==ویژگی‌ها== | ||
*بازنگری تاریخ زندگی امام حسین(ع). | *بازنگری تاریخ زندگی امام حسین(ع). | ||
* استناد به منابع کهن و قابل استناد. | *استناد به منابع کهن و قابل استناد. | ||
* بهره‌گیری از منابع شیعه و اهل سنت. | *بهره‌گیری از منابع شیعه و اهل سنت. | ||
* جامعیت همراه با گزیده نگاری. | *جامعیت همراه با گزیده نگاری. | ||
* نقد مطالب نادرست منابع معتبر. | *نقد مطالب نادرست منابع معتبر. | ||
==ترجمه== | ==ترجمه== | ||