پرش به محتوا

مسجد رأس الحسین(ع) (کربلا): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳: خط ۳:


[[رده:مقاله‌های در دست ویرایش]]
[[رده:مقاله‌های در دست ویرایش]]
مسجد «رأس‌الحسين» از قديمى‌ترين مساجد باستانى كربلاست كه از سمت درب «سدر» چسبيده به صحن حرم امام حسين (ع) بود.<ref>مسجد راس الحسين(ع)، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره۱۲، ص162.</ref>
مسجد «رأس‌الحسين» از قديمى‌ترين مساجد باستانى كربلاست <ref name=":0">مسجد راس الحسين(ع)، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره۱۲، ص162.</ref>


اين مسجد از قديمى‌ترين مساجد كربلا به شمار مى‌رود. در ميان آن، مقام رأس‌الحسين وجود دارد و به همين دليل به اين نام معروف شده است؛ ولى به دليل ساخت خيابان دايره‌شكلى در اطراف حرم امام حسين (ع) تخريب شد.<ref>تاریخ الحرکة العلمیة فی کربلاء، ص ٢٩٣.</ref>
وقتى خيابان مدوّر در اطراف حرم مطهّر در تاريخ ١٩۴٨ ميلادى (مصادف با ١٣۶٨ قمرى) ساخته شد، اين مسجد تخريب جزو خيابانى به نام حائر حسينى گشت.<ref name=":1">مسجد راس الحسين(ع)، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره۱۲، ص۱۶۳.</ref>
مسجدى تاريخى به نام رأس‌الحسين(ع) قرار داشت<ref name=":2">'''زیارتگاه‌های عراق، ص۱۸۵.'''</ref>
== موقعیت ==
در سمت چپ خیابان سدره، با فاصله سی و پنج متر از باب سدره از سمت شمال، 
مسجد جامع رأس الحسین (ع)، مسجدی تاریخی و بزرگ بود و در وسط این مسجد بزرگ، از قدیم، مقامی (باستانی یا قدیمی) به عنوان یادبود قرار داشت. چون رأس مطهر در این محل قرار گرفته بود قبل از آن که به کوفه ببرند. و همه شیعیان علاقه قلبی زیادی به این مسجد داشتند و آن، نزد آن‌ها از مقدسات دینی به شمار می آمد. 
كه از سمت درب «سدر» چسبيده به صحن حرم امام حسين (ع) بود.<ref name=":0" /> 
مسجد جامع و مقام رأس الحسين (ع)
ابتداى خيابان سدره، نزديك آستان امام حسين(ع)،<ref name=":2" />
== علت نامگذاری ==
مسجد جامع رأس الحسين (ع): كه از روز اول در وسط اين جامع بزرگ و تاريخى، مقام خاطره‌انگيز و ماندگارى برپا شد. زيرا سر مطهر امام حسين(ع) قبل از حركت به سوى كوفه در اين محل قرار داشته است و همۀ شيعيان براى اين مسجد جامع و اين مقام رأس الحسين (ع) كه نزد آنان در شمار مقدسات دينى است، اهميّت فراوانى قائل بودند.<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/846 ترجمه تاریخ کربلا و حائر حسینی(ع)، ص۳۷۰]'''.'''</ref>
مسجد جامع رأس الحسين (ع): كه از روز اول در وسط اين جامع بزرگ و تاريخى، مقام خاطره‌انگيز و ماندگارى برپا شد. زيرا سر مطهر امام حسين(ع) قبل از حركت به سوى كوفه در اين محل قرار داشته است و همۀ شيعيان براى اين مسجد جامع و اين مقام رأس الحسين (ع) كه نزد آنان در شمار مقدسات دينى است، اهميّت فراوانى قائل بودند.<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/846 ترجمه تاریخ کربلا و حائر حسینی(ع)، ص۳۷۰]'''.'''</ref>




اين مسجد از قديمى‌ترين مساجد كربلا به شمار مى‌رود. در ميان آن، مقام رأس‌الحسين وجود دارد و به همين دليل به اين نام معروف شده است؛ ولى به دليل ساخت خيابان دايره‌شكلى در اطراف حرم امام حسين (ع) تخريب شد.<ref>تاریخ الحرکة العلمیة فی کربلاء، ص ٢٩٣.</ref>
و ميان آن، مقامى وجود داشت كه محل قرار گرفتن سر بريده امام(ع)، پيش از انتقال آن به كوفه، به شمار مى‌آمد.<ref name=":2" />
 


مسجدی بود که به مسجد رأس الحسین شناخته می‌شد و گفته می شد که آن‌ها رأس شریف را در این مکان گذاشتند قبل از این که به سمت کوفه حرکت کنند.


مسجد رأس‌الحسين حياطى نسبتاً بزرگ و نمازخانه‌اى وسيع و چاه آب و حوض بزرگى داشته است) . كهن‌سالانى كه اين مسجد را ديده‌اند، در توصيف آن مى‌گويند: مساحت اين مسجد تقريباً ٣٠٠ متر مربع بود و در وسط بنا ستون بزرگى تعبيه شده بود) . وارد كه مى‌شديد، ديوار سمت راست‌تان پنجره‌اى رو به بيرون داشت) . سر مقدس امام حسين (ع) شب يازدهم محرم قبل از اين‌كه كاروان حسينى به سمت كوفه حركت كند، در اين محل پنهان شده بود) . در ديوار سمت صحن نيز محرابى ساخته بودند) .
پیروان مکتب اهل بیت(ع) این مکان را مقدس دانسته و بر آن مسجدی ساختند که به مسجد رأس الحسین شناخته می شد یا معروف شد.<ref name=":3" />


اين مسجد را هيئتى مذهبى به نام «هيئت امام حسين (ع)» مديريت مى‌كرد و در ده شب اول محرم هر سال، مجالس عزا برگزار مى‌كردند و در عاشورا دسته‌اى بزرگ و باعظمت از مسجد بيرون آمده و به طرف حرم امام حسين (ع) حركت مى‌كرد. در اين مسجد، نشست‌هاى دينى و معرفت‌شناسى نيز برگزار مى‌شد و در مناسبت‌هاى دينى مختلف، از سخنرانى بزرگان نيز استفاده مى‌كردند.
== ساخت ==
در سال ۳۶۹ق. وقتی عضد الدوله به ساخت و بازسازی  مکان‌های حرمین حسینی و عباسی در کربلا اقدام کرد نزد مسجد رأس الحسین این مدرسه را بنا کرد برخی این مدرسه را نخستین مدرسه دانسته‌اند که در کربلا بنا شده است. که به مدرسه عضد الدول الاولی شناخته شد و بنا کرد این مسجد را.<ref name=":3" />


وقتى خيابان مدوّر در اطراف حرم مطهّر در تاريخ ١٩۴٨ ميلادى (مصادف با ١٣۶٨ قمرى) ساخته شد، اين مسجد تخريب جزو خيابانى به نام حائر حسينى گشت.<ref>مسجد راس الحسين(ع)، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره۱۲، ص۱۶۳.</ref>
مسجد باقی ماند تا سال ۱۳۶۵ق  که به دست طاهر قیسی تخریب شد. <ref name=":3" />  


در سال ۱۳۶۸ق. این مسجد در دو طبقه زیرزمین و همکف ساخته شد. <ref name=":3" /> 


مسجد جامع و مقام رأس الحسين (ع)
آخرین وضعیت ساختمان مسجد پیش از تخریب نهایی اینگونه بوده است: مسجد رأس‌الحسين حياطى نسبتاً بزرگ و نمازخانه‌اى وسيع و چاه آب و حوض بزرگى داشته است. كهن‌سالانى كه اين مسجد را ديده‌اند، در توصيف آن مى‌گويند: مساحت اين مسجد تقريباً ٣٠٠ متر مربع بود و در وسط بنا ستون بزرگى تعبيه شده بود) . وارد كه مى‌شديد، ديوار سمت راست‌تان پنجره‌اى رو به بيرون داشت. در ديوار سمت صحن نيز محرابى ساخته بودند.<ref name=":1" /> 


ابتداى خيابان سدره، نزديك آستان امام حسين(ع)، مسجدى تاريخى به نام رأس‌الحسين(ع) قرار داشت و ميان آن، مقامى وجود داشت كه محل قرار گرفتن سر بريده امام(ع)، پيش از انتقال آن به كوفه، به شمار مى‌آمد. متأسفانه اين مسجد و مقام، به بهانه احداث خيابان پيرامون آستان حسينى، به دستور طاهر القيسى، شهردار كربلا، خراب گرديد و از بين رفت.<ref>'''زیارتگاه‌های عراق، ص۱۸۵.'''</ref>
== تخریب ==
مسجد باقی ماند تا سال ۱۳۶۵ق تا این که طاهر قیسی، بخش بزرگی از آن را برای باز کردن خیابان دایره‌ای دور صحن حسینی شریف ویران کرد. سپس خیابان سدره را باز کرد، مقام رأس الحسین در وسط مسجدی بود که عضد الدوله بنا کرده بود. و مدرسه در کنار مسجد از جهت غرب بود. عالمان به خاطر تخریب این مسجد و دیگر بناها در آن زمان اعتراض کردند.


در سال ۱۳۶۸ق. این مسجد در دو طبقه زیرزمین و همکف ساخته شد. <ref name=":3" />


در سمت چپ خیابان سدره، با فاصله سی و پنج متر از باب سدره از سمت شمال، مسجدی بود که به مسجد رأس الحسین شناخته می‌شد و گفته می شد که آن‌ها رأس شریف را در این مکان گذاشتند قبل از این که به سمت کوفه حرکت کنند.  
در سال ۱۴۰۷ق. این مسجد کاملا تخریب شد برای طرح توسعه بین الحرمین و امروزه هیچ اثری از مسجد و مقام نیست.


پیروان مکتب اهل بیت(ع) این مکان را مقدس دانسته و بر آن مسجدی ساختند که به مسجد رأس الحسین شناخته می شد یا معروف شد.  
== کاربرد ==
زیارت مقام امام حسین(ع) در این مسجد،      در وسط این مسجد بزرگ، از قدیم، مقامی (باستانی یا قدیمی) به عنوان یادبود قرار داشت. چون رأس مطهر در این محل قرار گرفته بود قبل از آن که به کوفه ببرند. و همه شیعیان علاقه قلبی زیادی به این مسجد داشتند و آن، نزد آن‌ها از مقدسات دینی به شمار می آمد.<ref name=":3" />


مسجد جامع رأس الحسین (ع)، مسجدی تاریخی و بزرگ بود و در وسط این مسجد بزرگ، از قدیم، مقامی (باستانی یا قدیمی) به عنوان یادبود قرار داشت. چون رأس مطهر در این محل قرار گرفته بود قبل از آن که به کوفه ببرند. و همه شیعیان علاقه قلبی زیادی به این مسجد داشتند و آن، نزد آن‌ها از مقدسات دینی به شمار می آمد.  
در سال های اخیر قبل از تخریب، اين مسجد را هيئتى مذهبى به نام «هيئت امام حسين (ع)» مديريت مى‌كرد و در ده شب اول محرم هر سال، مجالس عزا برگزار مى‌كردند و در عاشورا دسته‌اى بزرگ و باعظمت از مسجد بيرون آمده و به طرف حرم امام حسين (ع) حركت مى‌كرد. در اين مسجد، نشست‌هاى دينى و معرفت‌شناسى نيز برگزار مى‌شد و در مناسبت‌هاى دينى مختلف، از سخنرانى بزرگان نيز استفاده مى‌كردند.<ref name=":1" />


== تاریخچه ==
پس مقام رأس الحسین در کربلا این سیر تاریخی را سپری کرده است:
پس مقام رأس الحسین در کربلا این سیر تاریخی را سپری کرده است:


خط ۴۱: خط ۷۰:
در سال ۱۳۶۸ق. این مسجد در دو طبقه زیرزمین و همکف ساخته شد. طبقه زیرزمین به عرض یک متر و طول هفت متر بود و از زمین خیابان به مقدار تقریبا یک متر بالاتر بود. اما طبقه دوم عرض آن نزدیک به دو متر ..
در سال ۱۳۶۸ق. این مسجد در دو طبقه زیرزمین و همکف ساخته شد. طبقه زیرزمین به عرض یک متر و طول هفت متر بود و از زمین خیابان به مقدار تقریبا یک متر بالاتر بود. اما طبقه دوم عرض آن نزدیک به دو متر ..


در سال ۱۴۰۷ق. این مسجد کاملا تخریب شد برای طرح توسعه بین الحرمین و امروزه هیچ اثری از مسجد و مقام نیست.<ref>دائرة المعارف الحسینیة، تاریخ المراقد، الحسین و اهل بیته و انصاره، ج۶، ص۸۴.</ref>
در سال ۱۴۰۷ق. این مسجد کاملا تخریب شد برای طرح توسعه بین الحرمین و امروزه هیچ اثری از مسجد و مقام نیست.<ref name=":3">دائرة المعارف الحسینیة، تاریخ المراقد، الحسین و اهل بیته و انصاره، ج۶، ص۸۴.</ref>


== اعتبار ==
برخی بر این باورند که نصی تاریخی برای تایید این مقام در این مکان یافت نشده است. اگر چه امکان درست بودن آن را نیز وارد دانسته‌اند چون غیر معقول است سر امام را برای آماده شدن برای حرکت به سمت کوفه .... این مقام از نظر موقعیت جفرافیایی، احتمال صحت آن زیاد است که سر در همین مکان قرار گرفته شده باشد.<ref>دائرة المعارف الحسینیة، تاریخ المراقد، الحسین و اهل بیته و انصاره، ج۶، ص۸۵.</ref> <br />
برخی بر این باورند که نصی تاریخی برای تایید این مقام در این مکان یافت نشده است. اگر چه امکان درست بودن آن را نیز وارد دانسته‌اند چون غیر معقول است سر امام را برای آماده شدن برای حرکت به سمت کوفه .... این مقام از نظر موقعیت جفرافیایی، احتمال صحت آن زیاد است که سر در همین مکان قرار گرفته شده باشد.<ref>دائرة المعارف الحسینیة، تاریخ المراقد، الحسین و اهل بیته و انصاره، ج۶، ص۸۵.</ref> <br />
==پانوشت==
==پانوشت==
۱۵٬۶۱۴

ویرایش