پرش به محتوا

مسجد رأس الحسین(ع) (کربلا): تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۷: خط ۷:
مسجد تاریخی رأس الحسین(ع)، که از قدیمی‌ترین مسجد‌های کربلا به شمار می‌رفت<ref>تاریخ الحرکة العلمیة فی کربلاء، ص ٢٩٣؛ مسجد راس الحسين(ع)، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره۱۲، ص۱۶۲؛ '''زیارتگاه‌های عراق، ص۱۸۵.'''</ref> در ابتدا و سمت چپ خیابان سدره قرار داشته،<ref name=":4" /> دیوار به دیوار صحن حرم امام حسین(ع)<ref name=":0">مسجد راس الحسين(ع)، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره۱۲، ص162.</ref> بوده و از باب سدره ۳۵ متر به سمت شمال فاصله داشت.<ref name=":4" />
مسجد تاریخی رأس الحسین(ع)، که از قدیمی‌ترین مسجد‌های کربلا به شمار می‌رفت<ref>تاریخ الحرکة العلمیة فی کربلاء، ص ٢٩٣؛ مسجد راس الحسين(ع)، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره۱۲، ص۱۶۲؛ '''زیارتگاه‌های عراق، ص۱۸۵.'''</ref> در ابتدا و سمت چپ خیابان سدره قرار داشته،<ref name=":4" /> دیوار به دیوار صحن حرم امام حسین(ع)<ref name=":0">مسجد راس الحسين(ع)، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره۱۲، ص162.</ref> بوده و از باب سدره ۳۵ متر به سمت شمال فاصله داشت.<ref name=":4" />
==علت نامگذاری==
==علت نامگذاری==
در وسط این مسجد بزرگ، از قدیم، مقامی به عنوان یادبود، با نام مقام رأس الحسین قرار داشت. این مقام جایی بود که رأس امام حسین(ع)، پیش از این که به سمت کوفه حرکت کنند، در آن محل قرار گرفته بود.<ref name=":2">'''زیارتگاه‌های عراق، ص۱۸۵؛ [http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/846 ترجمه تاریخ کربلا و حائر حسینی(ع)، ص۳۷۰]؛ تاریخ الحرکة العلمیة فی کربلاء، ص ٢٩٣.'''</ref> وجود همین مقام باعث شده بود که شیعیان بر آن مسجدی بسازند.<ref name=":3" /> علت شهرت این مسجد به رأس الحسین وجود همین مقام بود.<ref name=":5">تاریخ الحرکة العلمیة فی کربلاء، ص ٢٩٣.</ref> به این مسجد به دلیل بزرگ بودنش، مسجد جامع رأس الحسین نیز گفته می‌شد.<ref name=":2" />
در وسط این مسجد بزرگ، از قدیم، مقامی به عنوان یادبود، با نام مقام رأس الحسین قرار داشت. این مقام جایی بود که رأس امام حسین(ع)، پیش از این که سرها و اهل بیت(ع) را به سمت کوفه حرکت دهند، در آن محل قرار گرفته بود.<ref name=":2">'''زیارتگاه‌های عراق، ص۱۸۵؛ [http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/846 ترجمه تاریخ کربلا و حائر حسینی(ع)، ص۳۷۰]؛ تاریخ الحرکة العلمیة فی کربلاء، ص ٢٩٣.'''</ref> وجود همین مقام باعث شده بود که شیعیان در آن محل مسجدی بسازند.<ref name=":3" /> علت شهرت این مسجد به رأس الحسین وجود همین مقام بود.<ref name=":5">تاریخ الحرکة العلمیة فی کربلاء، ص ٢٩٣.</ref> به این مسجد به دلیل بزرگ بودنش، مسجد جامع رأس الحسین نیز گفته می‌شد.<ref name=":2" />
==ساخت==
==ساخت==
وقتی عضد الدوله در سال ۳۶۹ق. به ساخت و بازسازی مکان‌های حرم امام حسین(ع) و حضرت عباس(ع) در کربلا اقدام کرد، مدرسه‌ای ساخت که به نام مدرسه «عضد الدول الاولی» معروف شد.{{یادداشت|برخی این مدرسه را نخستین مدرسه‌ای دانسته‌اند که در کربلا بنا شده است.}} وی کنار همین مدرسه، مسجد رأس الحسین را بنا کرد. این مسجد، تا سال ۱۳۶۵ق. باقی ماند، تا این‌ که به دست طاهر قیسی تخریب شد. در سال ۱۳۶۸ق. این مسجد در دو طبقه ساخته شده و تا سال ۱۴۰۷ق. باقی بود، تا این که دوباره تخریب شد.<ref name=":3" />
این مسجد دو بار ساخته شد. بار نخست در سال ۳۶۹ق. به دست عضد الدوله و بار دیگر سه سال پس از تخریب آن، در سال ۱۳۶۸ق. ساخته شد.  


آخرین وضعیت ساختمان مسجد پیش از تخریب نهایی (۱۴۰۷ق) اینگونه معرفی شده است: مسجد رأس‌الحسين، حياطى نسبتاً بزرگ، نمازخانه‌اى وسيع، چاه آب و حوض بزرگى داشت. مساحت این مسجد، تقريباً ٣٠٠ متر مربع بوده و در وسط ساختمان ستون بزرگى تعبيه شده بود. هنگام ورود به مسجد، ديوار سمت راست پنجره‌اى رو به بيرون داشت و در ديوار سمت صحن محرابى قرار داشت.<ref name=":1">مسجد راس الحسين(ع)، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره۱۲، ص۱۶۳.</ref>   
هنگامی که عضد الدوله، در سال ۳۶۹ق. به ساخت و بازسازی مکان‌های حرم امام حسین(ع) و حضرت عباس(ع) در کربلا پرداخت، مدرسه‌ای ساخت که به نام مدرسه «عضد الدول الاولی» معروف شد.{{یادداشت|برخی این مدرسه را نخستین مدرسه‌ای دانسته‌اند که در کربلا بنا شده است.}} وی کنار همین مدرسه، مسجد رأس الحسین را بنا کرد. این مسجد، تا سال ۱۳۶۵ق. باقی ماند، تا این‌ که به دست طاهر قیسی تخریب شد. این مسجد، بار دیگر در سال ۱۳۶۸ق. در دو طبقه ساخته شد و تا سال ۱۴۰۷ق. باقی بود، تا این که دوباره تخریب شد.<ref name=":3" />
 
آخرین وضعیت ساختمان مسجد پیش از تخریب نهایی (۱۴۰۷ق) اینگونه معرفی شده است: مسجد رأس‌الحسين، حياطى نسبتاً بزرگ، نمازخانه‌اى وسيع، چاه آب و حوض بزرگى داشت. مساحت این مسجد، تقريباً ٣٠٠ متر مربع بوده و در وسط ساختمان ستون بزرگى تعبيه شده بود. هنگام ورود به مسجد، ديوار سمت راست پنجره‌اى رو به بيرون داشت و در ديوار سمت صحن، محرابى قرار داشت.<ref name=":1">مسجد راس الحسين(ع)، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره۱۲، ص۱۶۳.</ref>   


==تخریب==
==تخریب==
سال ۱۳۶۵ق تا این که طاهر قیسی، بخش بزرگی از آن را برای باز کردن خیابان دایره‌ای دور صحن حسینی شریف ویران کرد. سپس خیابان سدره را باز کرد، مقام رأس الحسین در وسط مسجدی بود که عضد الدوله بنا کرده بود. و مدرسه در کنار مسجد از جهت غرب بود. عالمان به خاطر تخریب این مسجد و دیگر بناها در آن زمان اعتراض کردند.<ref name=":3" />
این مسجد دو بار تخریب شد. بار نخست، طاهر قیسی، در سال ۱۳۶۵ق، بخش بزرگی از آن را برای باز کردن خیابان دایره‌ای دور صحن حسینی شریف تخریب و خیابان سدره را باز کرد.<ref name=":3" /> این مسجد بخشی از خیابانی به نام حائر حسینی شد.<ref name=":1" /> عالمان به خاطر تخریب این مسجد و دیگر بناها اعتراض کردند.<ref name=":3" />
 
 
وقتى خيابان مدوّر در اطراف حرم مطهّر در تاريخ ١٩۴٨ ميلادى (مصادف با ١٣۶٨ قمرى) ساخته شد، اين مسجد تخريب جزو خيابانى به نام حائر حسينى گشت.<ref name=":1" />


در سال ۱۳۶۸ق. این مسجد در دو طبقه زیرزمین و همکف ساخته شد. <ref name=":3" />
در سال ۱۳۶۸ق. این مسجد در دو طبقه زیرزمین و همکف ساخته شد. <ref name=":3" />
۱۵٬۶۱۴

ویرایش