پرش به محتوا

مسجد شیخ انصاری (نجف): تفاوت میان نسخه‌ها

جز (ویرایش به‌وسیلهٔ ابرابزار:)
خط ۷: خط ۷:
}}
}}
[[پرونده:مسجد شیخ انصاری (نجف)۲.jpg|بندانگشتی|[[امام خمینی]] در مسجد شیخ انصاری.]]
[[پرونده:مسجد شیخ انصاری (نجف)۲.jpg|بندانگشتی|[[امام خمینی]] در مسجد شیخ انصاری.]]
[[پرونده:مسجد شیخ انصاری (نجف)۳.jpg|بندانگشتی|نماد درونی مسجد شیخ انصاری.]]
[[پرونده:مسجد شیخ انصاری (نجف)۳.jpg|بندانگشتی|نمای درونی مسجد شیخ انصاری.|جایگزین=]]


== موقعیت ==
==موقعیت==
معروف به مسجد شیخ و مسجد ترک‌ها<ref name=":0"/> در قسمت جنوبی حرم امیرالمؤمنین × و تقریباً در انتهای بازار حُوَیش قرار دارد.<ref name=":1">ماضی النجف و حاضرها، ج 1، ص 116.</ref>
مسجد شیخ انصاری، معروف به مسجد شیخ<ref name=":0" /> در قسمت جنوبی [[آستان مقدس امام علی(ع)|حرم امام علی(ع)]] و تقریباً در انتهای بازار حُوَیش قرار دارد.<ref name=":1">ماضی النجف و حاضرها، ج 1، ص 116.</ref> این مسجد،‌به «مسجد ترک‌ها» نیز شهرت دارد؛ زیرا بیش از یک سده است که محل عزاداری آذربایجانی‌های مقیم نجف است.<ref name=":0" /> برخی گفته‌اند چون فرد بانی که پول به شیخ داد، از اهالی آذربایجان بوده و بعدها نیز هزینه‌های آن توسط آذربایجانی‌ها تأمین می‌شد، به آن مسجد ترک‌ها گفته شده است.<ref>خاطرات شیخ محمد سمامی، ص 99.</ref>


== نام ==
==ساخت==
این مسجد را
این مسجد، به دستور [[شیخ مرتضی انصاری]] و با نظارت حاج حسن معمار ساخته شد.<ref name=":1" /> ماجرای ساخت این مسجد را اینگونه گفته‌اند: مرتضی انصاری، فقیه سرشناس شیعه، خانه از خود نداشت و اجاره‌نشین بود. روزی که شماری از بازاریان و ثروتمندان [[نجف]]، نزد شیخ انصاری می‌روند، یکی از آن‌ها از وی درباره اجاره‌نشینی او، با وجود پول زیادی که به دست او می‌رسد می‌پرسد. شیخ توضیح می‌‌دهد این پول‌ها از بیت‌المال است. در این میان، یکی از آن‌ها مبلغی را از اموال شخصی خود به شیخ می‌دهد تا با آن خانه‌ای بخرد. آن شخص، به سفر حج رفته پس از دو یا سه ماه بازگشته، به نزد شیخ می‌رود و از خرید خانه می‌پرسد. شیخ به او خبر می‌دهد خانه را خریده است. او را به بازار حُوَیش برده و مسجدی که با پول آن فرد ساخته را نشان می‌دهد و می‌گوید:‌ «این، خانه من است».<ref name=":0">خاطرات شیخ محمد فاضل استرآبادی، ص۱۸۸.</ref>


بیشتر به نام «مسجد شیخ» می‌نامند و چون بیش از یک قرن است که محل عزاداری
==بنا==
مسجد شیخ انصاری از دو بخش شبستان و صحن تشکیل شده است. شبستان، به مساحت ۴۰ متر در ۲۵ متر مربع بوده و در دیوار جنوبی آن محرابی ساده و آجری قرار دارد. صحن، در ضلع شمالی مسجد واقع است. اطراف صحن مسجد نیز حجره‌ها و قسمت اداری مسجد قرار گرفته است.<ref name=":2">خاطرات شیخ محمد فاضل استرآبادی، ص 148.</ref>


آذربایجانی‌های مقیم نجف است، به «مسجد ترک‌ها» نیز شهرت دارد.<ref name=":0"/> در نقل دیگری
==اهمیت==
 
مسجد شیخ انصاری از آغاز ساخت، مورد توجه بزرگان حوزه بوده، بسیاری از آنان در این مکان به اقامه نماز جماعت و تدریس
آمده است: چون فرد بانی که پول به شیخ داد، از اهالی آذربایجان بوده و بعدها نیز
 
هزینه‌های آن توسط آذربایجانی‌ها تأمین می‌شد، به آن مسجد ترک‌ها می‌گویند.<ref>خاطرات شیخ محمد سمامی، ص 99.</ref>
 
== ساخت ==
این مسجد که به دستور شیخ انصاری و با نظارت حاج حسن معمار ساخته شده،<ref name=":1"/>
 
اما منزل مسکونی از خود نداشت
 
و مثل سایر طلاب و فضلا اجاره نشین بود. روزی عده ای از بازاریان و متمولین نجف
 
خدمت شیخ می‌رسند و عرض می‌کنند: آقا! شما چرا برای خود خانه ای تهیه نمی‌کنید
 
تا از اجاره نشینی خلاص شوید، با این که این همه پول به دستتان می‌رسد؟! ایشان
 
جواب می‌دهند: این پول‌ها مربوط به بیت المال است و جزو اموال شخصی من نیست.
 
در این میان یکی از آنها مبالغی از اموال شخصی خود به شیخ می‌دهد و می‌گوید: آقا!
 
این پول از اموال شخصی بنده است و وجوه شرعی نیست. از این پول برای خودتان
 
منزلی تهیه فرمایید. مرحوم شیخ انصاری پول را رد نمی‌کند و می‌گیرد. آن شخص
 
عازم سفر حج می‌شود و بعد از دو یا سه ماه که بازمی‌گردد، خدمت شیخ می‌رسد و
 
سؤال می‌کند: آقا! خرید منزل به کجا انجامید؟ مرحوم شیخ می‌فرماید: خانه خریداری
 
شد؛ اگر مایل هستی ببینی، با هم برویم نشانت بدهم. شیخ دست او را گرفت و به
«بازار حُوَیش» آورد و مسجدی را که با پول آن فرد ساخته بود، به او نشان می‌دهد و
 
می‌فرماید: این خانه من است.<ref name=":0">خاطرات شیخ محمد فاضل استرآبادی، ص۱۸۸.</ref>
 
== بنا ==
مسجد شیخ انصاری از دو بخش عمده تشکیل شده است: بخش اول شامل شبستانی
 
به مساحت ۴۰ متر در ۲۵ متر مربع می‌باشد که در دیوار جنوبی آن محرابی ساده و آجری قرار دارد. بخش دوم آن، صحن مسجد است که در ضلع شمالی مسجد واقع است.
 
اطراف صحن مسجد نیز حجره‌ها و قسمت اداری مسجد را در برمی گیرد.<ref name=":2">خاطرات شیخ محمد فاضل استرآبادی، ص 148.</ref>
 
== اهمیت ==
مسجد شیخ انصاری از همان ابتدای بنا، مورد توجه و عنایت علما، بزرگان و مراجع
 
وقت بوده است. بسیاری از آنان در این مکان مقدس به اقامه نماز جماعت و تدریس


فقه و اصول م یپرداختند. مرحوم آقا س ید کاظم‌ی زدی) صاحب عروة الوثقی(مرحوم
فقه و اصول م یپرداختند. مرحوم آقا س ید کاظم‌ی زدی) صاحب عروة الوثقی(مرحوم
خط ۷۳: خط ۳۱:
آن برگزار می‌کرد و مرحوم آقا س ید محمدتقی بحرالعلوم نیز نماز ظهر و عصر را در آن
آن برگزار می‌کرد و مرحوم آقا س ید محمدتقی بحرالعلوم نیز نماز ظهر و عصر را در آن


اقامه م ینمود. هر دوی ایشان از خاندان‌های ریش هدار و معروف نجف به شمار می‌آمدند.<ref name=":2"/>
اقامه م ینمود. هر دوی ایشان از خاندان‌های ریش هدار و معروف نجف به شمار می‌آمدند.<ref name=":2" />


مدتی نیز شهید سید اسدالله مدنی امامت این مسجد را بر عهده داشت.<ref>خاطرات آیةالله شیخ علی آل اسحاق، ص 168.</ref>
مدتی نیز شهید سید اسدالله مدنی امامت این مسجد را بر عهده داشت.<ref>خاطرات آیةالله شیخ علی آل اسحاق، ص 168.</ref>


== امام خمینی در مسجد شیخ ==
==امام خمینی در مسجد شیخ==
حضرت امام خمین ی که در آبان ماه ۱۳۴۴ ش برابر با جماد یالثانی ۱۳۸۵ وارد
حضرت امام خمین ی که در آبان ماه ۱۳۴۴ ش برابر با جماد یالثانی ۱۳۸۵ وارد


خط ۱۴۷: خط ۱۰۵:
همین مسجد اصول فقه تدریس م یکرد.<ref>اقیلم خاطرات، ص186 و 390.</ref>
همین مسجد اصول فقه تدریس م یکرد.<ref>اقیلم خاطرات، ص186 و 390.</ref>


== اکنون ==
==اکنون==
این مسجد امروز نیز رونق و محوریت خود را حفظ کرده است. در بهمن ماه ۱۳۸۸ که
این مسجد امروز نیز رونق و محوریت خود را حفظ کرده است. در بهمن ماه ۱۳۸۸ که


خط ۱۵۸: خط ۱۱۶:
مرعشی و نماز مغرب و عشاء به امامت سید مهدی خرسان اقامه م یشد.<ref>مسجد شیخ اعظم در نجف، فصلنامه زیارت، شماره ۷، ص۱۰۷.</ref> وی پس از ورود به مسجد، پیش از تدریس، چند دقیقه‌ای می‌نشست؛ پس از درس نیز که از منبر پاییین می‌آمد، چند دقیقه‌ای می‌نشست و سپس به خانه می‌رفت.<ref>. رک: خاطرات حجةالاسلام سید مهدی طاهری خر مآبادی، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.</ref>
مرعشی و نماز مغرب و عشاء به امامت سید مهدی خرسان اقامه م یشد.<ref>مسجد شیخ اعظم در نجف، فصلنامه زیارت، شماره ۷، ص۱۰۷.</ref> وی پس از ورود به مسجد، پیش از تدریس، چند دقیقه‌ای می‌نشست؛ پس از درس نیز که از منبر پاییین می‌آمد، چند دقیقه‌ای می‌نشست و سپس به خانه می‌رفت.<ref>. رک: خاطرات حجةالاسلام سید مهدی طاهری خر مآبادی، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.</ref>


== مدرسه‌ای دیگر ==
==مدرسه‌ای دیگر==
در ضلع شمالی مسجد شیخ، مدرسهای وجود دارد که آن هم به نام شیخ انصاری
در ضلع شمالی مسجد شیخ، مدرسهای وجود دارد که آن هم به نام شیخ انصاری


خط ۱۶۹: خط ۱۲۷:
بازسازی و امکانات در پی عنایت ویژه مقام معظم رهبری حضرت آیةالله خامن‌های انجام
بازسازی و امکانات در پی عنایت ویژه مقام معظم رهبری حضرت آیةالله خامن‌های انجام


گرفته است.<ref name=":3"/>
گرفته است.<ref name=":3" />


== پانویس ==
==پانویس==
{{پانویس}}
{{پانویس}}


== منابع ==
==منابع==
{{برگرفتگی
{{برگرفتگی
| پیش از لینک = مقاله
| پیش از لینک = مقاله
خط ۱۸۱: خط ۱۳۹:
| لینک =
| لینک =
}}
}}
* '''اقلیم خاطرات'''، فاطمه طباطبایی، نشر عروج وابسته به مؤسسه تنظیم و نشر آثار حضرت امام خمینی،
 
* '''خاطرات حجت الاسلام والمسلمین حاج شیخ محمد فاضل استرآبادی'''، محمد فاضل استرآبادی، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، تهران، ۱۳۸۷ش.
*'''اقلیم خاطرات'''، فاطمه طباطبایی، نشر عروج وابسته به مؤسسه تنظیم و نشر آثار حضرت امام خمینی،
* '''ماضی النجف و حاضرها'''، آل باقر محبوبه، دارالاضواء، بیروت، ۱۴۰۶ق.
*'''خاطرات حجت الاسلام والمسلمین حاج شیخ محمد فاضل استرآبادی'''، محمد فاضل استرآبادی، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، تهران، ۱۳۸۷ش.
* '''خاطرات شیخ محمد سمامی'''، مرکز اسناد انقلاب اسلامی،
*'''ماضی النجف و حاضرها'''، آل باقر محبوبه، دارالاضواء، بیروت، ۱۴۰۶ق.
* '''خاطرات آیةالله شیخ علی آل اسحاق'''،
*'''خاطرات شیخ محمد سمامی'''، مرکز اسناد انقلاب اسلامی،
*'''خاطرات آیةالله شیخ علی آل اسحاق'''،


{{پایان}}
{{پایان}}
۱۵٬۶۱۴

ویرایش