پرش به محتوا

آتش‌سوزی در آستان عسکریین(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

اصلاح نویسه‌های عربی، اصلاح فاصلهٔ مجازی، اصلاح ارقام
(اصلاح نویسه‌های عربی، اصلاح فاصلهٔ مجازی، اصلاح ارقام)
خط ۱: خط ۱:
[[رده:مقاله‌های در دست ویرایش]]
'''آتش‌سوزی آستان عسکریین(ع)'''، چندین بار در طول تاریخ گزارش شده، که برخی از آن‌ها سال‌های ۶۴۰ و ۱۱۰۶ق. بوده است. آتش‌سوزی در سال ۱۱۰۶ق. به علت بی‌مبالاتی برخی از خادمان [[آستان مقدس امامین عسکریین(ع)|آن حرم]]، که از رومی‌ها و گروهی از اعراب بودند گزارش شده است. این آتش‌سوزی، باعث ایجاد سستی در باور برخی از [[شیعه|شیعیان]] و سرزنش برخی از مخالفان شیعه، شده است. [[محمدباقر مجلسی]]، در بحارالانوار به اشکالاتی که وارد شده پاسخ گفته است.
'''آتش‌سوزی آستان عسکریین(ع)'''، چندین بار در طول تاریخ گزارش شده، که برخی از آن‌ها سال‌های ۶۴۰ و ۱۱۰۶ق. بوده است. آتش‌سوزی در سال ۱۱۰۶ق. به علت بی‌مبالاتی برخی از خادمان [[آستان مقدس امامین عسکریین(ع)|آن حرم]]، که از رومی‌ها و گروهی از اعراب بودند گزارش شده است. این آتش‌سوزی، باعث ایجاد سستی در باور برخی از [[شیعه|شیعیان]] و سرزنش برخی از مخالفان شیعه، شده است. [[محمدباقر مجلسی]]، در بحارالانوار به اشکالاتی که وارد شده پاسخ گفته است.


خط ۱۹: خط ۱۸:


===حاشیه===
===حاشیه===
این رویداد، حاشيه هايى را در جامعه به وجود آورد كه شعاع آن، به باورها نیز رسید. [[محمدباقر مجلسی]]، اين آتش‌سوزى را موجب سستى عقيده برخی از [[شيعه|شيعيانِ]] ضعيف الاعتقاد و مستمسكى براى دشمنان امامان(ع) دانسته،{{یادداشت|آنان توقع داشتند، آتش‌سوزی با معجزه یا کرامت، خاموش شود. این توقع، باعث ایجاد سستی در برخی موافقان، و سرزنش در برخی مخالفان شده بود.}} و در کتاب بحارالانوار، به این حاشیه پاسخ گفته است. وی این پيش‌آمدها را موجب زيان به مقام امامان(ع) ندانسته و آن‌ها را «خشم خدا بر مردم» معرفی کرده است. به باور او، ضرورتى ندارد كه خدا پيوسته معجزه‌ کند؛ زيرا اعجاز، تابع مصالح كلّى و اسرار بسيار ريز و مهمى است كه ما نمي‌توانيم پى به موقعيت و يا عدم موقعيت آن ببريم. وی، خود این را، نوعى امتحان و آزمايش براى مردم دانسته است. سپس رویدادهایی شبیه آتش‌سوزی سامرا را در دیگر اماکن مقدس مانند بارگاه حضرت محمد(ع) و کعبه برشمرده و به آن پرداخته است:  
این رویداد، حاشیه‌هایی را در جامعه به وجود آورد که شعاع آن، به باورها نیز رسید. [[محمدباقر مجلسی]]، این آتش‌سوزی را موجب سستی عقیده برخی از [[شیعه|شیعیانِ]] ضعیف الاعتقاد و مستمسکی برای دشمنان امامان(ع) دانسته،{{یادداشت|آنان توقع داشتند، آتش‌سوزی با معجزه یا کرامت، خاموش شود. این توقع، باعث ایجاد سستی در برخی موافقان، و سرزنش در برخی مخالفان شده بود.}} و در کتاب بحارالانوار، به این حاشیه پاسخ گفته است. وی این پیش‌آمدها را موجب زیان به مقام امامان(ع) ندانسته و آن‌ها را «خشم خدا بر مردم» معرفی کرده است. به باور او، ضرورتی ندارد که خدا پیوسته معجزه کند؛ زیرا اعجاز، تابع مصالح کلّی و اسرار بسیار ریز و مهمی است که ما نمی‌توانیم پی به موقعیت یا عدم موقعیت آن ببریم. وی، خود این را، نوعی امتحان و آزمایش برای مردم دانسته است. سپس رویدادهایی شبیه آتش‌سوزی سامرا را در دیگر اماکن مقدس مانند بارگاه حضرت محمد(ع) و کعبه برشمرده و به آن پرداخته است:


*يحيى بن سعيد، در كتاب خود جامع الشرائع، در رمضان ۶۵۴ق، از آتش گرفتن سقف‌های [[مسجدالنبی(ص)]] و منبر [[حضرت محمد(ص)|پیامبر(ص)]] خبر داده است. نویسنده کتاب عيون التواريخ، كه از عالمان اهل سنت است، دلیل این آتش‌سوزی را شمعدانی دانسته، که یکی از خادمان در خزانه آویزان کرده و شعله آن به سقف رسیده است. تلاش مردم برای خاموش کردن آن سودی نداشته؛ در نتیجه، تمام سقف‌هاى مسجد سوخته، برخی از پايه‌ها خراب شده و گچ‌‌هاى ديوار ريخته است. سقف حجره پيامبر(ص) نيز سوخته و هرچه باقی بوده روى زمين ريخته است.
*یحیی بن سعید، در کتاب خود جامع الشرائع، در رمضان ۶۵۴ق، از آتش گرفتن سقف‌های [[مسجدالنبی(ص)]] و منبر [[حضرت محمد(ص)|پیامبر(ص)]] خبر داده است. نویسنده کتاب عیون التواریخ، که از عالمان اهل سنت است، دلیل این آتش‌سوزی را شمعدانی دانسته، که یکی از خادمان در خزانه آویزان کرده و شعله آن به سقف رسیده است. تلاش مردم برای خاموش کردن آن سودی نداشته؛ در نتیجه، تمام سقف‌های مسجد سوخته، برخی از پایه‌ها خراب شده و گچ‌های دیوار ریخته است. سقف حجره پیامبر(ص) نیز سوخته و هرچه باقی بوده روی زمین ریخته است.


*قرامطه، [[كعبه]] را ويران كردند و [[حجر الأسود]] را از آنجا برداشته و در [[مسجد كوفه]] نصب كردند.
*قرامطه، [[کعبه]] را ویران کردند و [[حجر الأسود]] را از آنجا برداشته و در [[مسجد کوفه]] نصب کردند.


مجلسی، پس از برشمردن این موارد، تاکید کرده معجزه‌اى که با قدرت غير عادى از رویدادهای پیش‌گفته، پيش‌گيرى کند دیده نشده است؛ البته او معتقد است معمولاً در چنين رخدادهایی، آثار خشم خدا بر مخالفين در آن نواحى، با فاصلۀ زمانی کمی آشكار شده است؛ چنانچه در آتش‌سوزى سامرا نیز خشم خدا بر اين گروه، آشكارا ديده شده است.<ref name=":0" />
مجلسی، پس از برشمردن این موارد، تاکید کرده معجزه‌ای که با قدرت غیر عادی از رویدادهای پیش‌گفته، پیش‌گیری کند دیده نشده است؛ البته او معتقد است معمولاً در چنین رخدادهایی، آثار خشم خدا بر مخالفین در آن نواحی، با فاصلهٔ زمانی کمی آشکار شده است؛ چنانچه در آتش‌سوزی سامرا نیز خشم خدا بر این گروه، آشکارا دیده شده است.<ref name=":0" />


===بازسازی===
===بازسازی===
وقتی خبر آتش‌سوزى سامرا به سلطان حسين صفوى رسيد، دستور داد ویرانی‌ها را با هزینه آن دولت، بازسازی کنند. چهار [[صندوق]] مجلّل و [[ضریح|ضريحى]] مشبك که آن را چون آسمان زيبا و درخشان توصیف کرده‌اند،<ref name=":0" /> در [[ايران|ایران]] ساخته شد و به دست چند تن از عالمان و مشاهیر، به سامرا ارسال شده و در مراسم باشکوهی بر قبور دو امام(ع)، نصب گردید.<ref>مآثر الکبراء فی تاریخ سامراء، ج1، ص374 و 380.</ref>
وقتی خبر آتش‌سوزی سامرا به سلطان حسین صفوی رسید، دستور داد ویرانی‌ها را با هزینه آن دولت، بازسازی کنند. چهار [[صندوق]] مجلّل و [[ضریح|ضریحی]] مشبک که آن را چون آسمان زیبا و درخشان توصیف کرده‌اند،<ref name=":0" /> در [[ایران|ایران]] ساخته شد و به دست چند تن از عالمان و مشاهیر، به سامرا ارسال شده و در مراسم باشکوهی بر قبور دو امام(ع)، نصب گردید.<ref>مآثر الکبراء فی تاریخ سامراء، ج1، ص374 و 380.</ref>


==پانوشت==
==پانوشت==
خط ۳۶: خط ۳۵:
{{برگرفتگی
{{برگرفتگی
| پیش از لینک = مقاله
| پیش از لینک = مقاله
| منبع = حاشيه هاى «آتش سوزى سامرا»
| منبع = حاشیه‌های «آتش سوزی سامرا»
| پس از لینک = محمد باقر پور امينى، فصلنامه فرهنگ زیارت، ‌شماره اول، زمستان 88، ص57
| پس از لینک = محمد باقر پور امینی، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره اول، زمستان ۸۸، ص۵۷
| لینک = http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/929/1/51
| لینک = http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/929/1/51
}}
}}


*'''بحار الأنوار'''، تحقیق و تصحیح جمعى از محققان، دار إحياء التراث العربي‏، بيروت‏، 1403ق‏.
*'''بحار الأنوار'''، تحقیق و تصحیح جمعی از محققان، دار إحیاء التراث العربی‏، بیروت‏، ۱۴۰۳ق‏.
*'''البداية والنهاية'''، ابوالفداء اسماعيل بن كثير الدمشقي (ابن كثيرتحقيق علي شيري، دار احياء التراث العربي، يروت، ١۴٠٨ق. (١٩٨٨م).
*'''البدایة والنهایة'''، ابوالفداء اسماعیل بن کثیر الدمشقی (ابن کثیرتحقیق علی شیری، دار احیاء التراث العربی، یروت، ۱۴۰۸ق. (۱۹۸۸م).
*'''الحوادث الجامعة والتجارب النافعة في المائة السابعة'''، عبدالرزاق بن احمد (ابن الفوطي البغدادي)، دار الفكر الحديث، بيروت، ١۴٠٧ق.
*'''الحوادث الجامعة والتجارب النافعة فی المائة السابعة'''، عبدالرزاق بن احمد (ابن الفوطی البغدادی)، دار الفکر الحدیث، بیروت، ۱۴۰۷ق.
*'''مآثر الكبراء في تاريخ سامرا'''، ذبيح الله المحلاتي، المكتبة الحيدرية، ١۴٢۶ق.
*'''مآثر الکبراء فی تاریخ سامرا'''، ذبیح الله المحلاتی، المکتبة الحیدریة، ۱۴۲۶ق.
{{پایان}}
{{پایان}}
[[رده:مقاله‌های در دست ویرایش]]
۱۵٬۶۱۴

ویرایش