←مدرسه بزرگان
(←بزرگان) |
|||
| خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
این مدرسه، در سال ۱۱۸۰ق. (۱۷۶۶م)، توسط سردار حسن‌خان ساخته شد<ref name=":0" /> و آخرین متولی آن، پیش از تخریب، سید عباس طباطبایی بود.<ref name=":3" /> | این مدرسه، در سال ۱۱۸۰ق. (۱۷۶۶م)، توسط سردار حسن‌خان ساخته شد<ref name=":0" /> و آخرین متولی آن، پیش از تخریب، سید عباس طباطبایی بود.<ref name=":3" /> | ||
مدرسه حسن‌خان، مدرسه وسیعی بوده، دارای ۷۰ اتاق<ref name=":0" /> و چند سالن بود.<ref name=":3">دائرة المعارف الحسینیة، ج۲، ص۲۳۶.</ref> زیباترین بخش این مدرسه، دیوارهای پوشیده از تزیینات هندسی نفیس، با شکل‌های هنرمندانه بود. بالای آن، کتیبه‌هایی از آیات قرآن وجود داشته و نقش‌های ماهرانه‌ای داشت.<ref name=":0" /> | مدرسه حسن‌خان، مدرسه وسیعی بوده، دارای ۷۰ اتاق<ref name=":0" /> و چند سالن بود.<ref name=":3">دائرة المعارف الحسینیة، ج۲، ص۲۳۶.</ref> زیباترین بخش این مدرسه، دیوارهای پوشیده از تزیینات هندسی نفیس، با شکل‌های هنرمندانه بود. بالای آن، کتیبه‌هایی از آیات قرآن وجود داشته و نقش‌های ماهرانه‌ای داشت.<ref name=":0" /> | ||
==مدرسه بزرگان== | ==مدرسه بزرگان== | ||
این مدرسه، بزرگترین مؤسسه دینی در [[کربلا]] بوده، کمتر مدرسه‌ای در [[عتبات عالیات]] مانند آن یافت می‌شد. در این مدرسه، عالمان سرشناسی مانند سید جمال‌الدین اسدآبادی | این مدرسه، بزرگترین مؤسسه دینی در [[کربلا]] بوده، کمتر مدرسه‌ای در [[عتبات عالیات]] مانند آن یافت می‌شد. در این مدرسه، عالمان سرشناسی مانند [[سید جمال‌الدین اسدآبادی]] و [[محمدشریف مازندرانی|شریف العلماء مازندرانی]] درس خوانده‌اند<ref name=":0" /> و عالمانی مانند آغابزرگ شهرستانی، [[فاضل دربندی]]، علامه اردکانی و اسماعیل یزدی حائری در آن تدریس کرده‌اند.<ref name=":4">مدینة الحسین(ع)، ج۴، ص۱۳.</ref> | ||
[[سید حسین طباطبایی قمی]] از مدرسه حسن‌خان وارد صحن مى‌شد و در بخش شرقى صحن، نماز جماعت را اقامه مى‌كرد.<ref name=":1" /> سید سلمان هادی آل طعمه (ت.۱۳۵۳ق)،<ref>زندگی‌نامه سید سلمان هادی آل طعمه، صحیفه اهل بیت(ع)، شماره ۱، ص۱۵۵.</ref> به یاد دارد که سید حسین طباطبایی قمی، معروف به حاج آقا حسين قمى، در صحن نماز مى‌خواند، و [[ميرزا مهدى شيرازى]]، وی را همراهى می‌کرد. آن دو از طاق زغفرانيه به مدرسه حسن خان آمده و مدتى در مدرسه مى‌نشستند.<ref name=":2">گفت و گو با نويسنده سخت كوش استاد سيد سلمان هادى آل طعمه، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۳ و ۴، ص۵۳.</ref> | |||
==تخریب== | ==تخریب== | ||
| خط ۴۰: | خط ۳۷: | ||
در بازسازی‌ها بخش وسيعى از مدرسه ويران شد.<ref>راهنمای اماکن زیارتی و سیاحتی در عراق، ص۲۰۳.</ref> | در بازسازی‌ها بخش وسيعى از مدرسه ويران شد.<ref>راهنمای اماکن زیارتی و سیاحتی در عراق، ص۲۰۳.</ref> | ||
این مدرسه و موقوفات آن،<ref name=":0" /> برای توسعه و بازسازی حرم<ref name=":3" /> و ساخت خیابان دایره‌ای دور حرم،<ref name=":5">[http://mk.iq/view.php?id=605&ids=1 مدرسة (السردار) حسن خان]، تراث کربلاء، العتبةالعباسیة المقدسة.</ref> در ۱۶ محرم سال ۱۳۶۸ق. (۱۸ نوامبر ۱۹۴۸م)<ref name=":0" /> به دستور عبدالرسول خالصی، استاندار وقت کربلا تخریب شد.<ref>زیارتگاه‌های عراق، ص۱۸۵.</ref> برخی، این تخریب را ضرر و زیان بزرگ فرهنگی و معنوی دانسته و جز یک خیابان کمربندی که فرنگی‌ها و غیر آنها، بدون گام زدن، پیرامون آن جولان دهند، ندانسته‌اند.<ref>ترجمه تاریخ کربلا و حائر حسینی، ص۳۷۱.</ref> سید عباس | این مدرسه و موقوفات آن،<ref name=":0" /> برای توسعه و بازسازی حرم<ref name=":3" /> و ساخت خیابان دایره‌ای دور حرم،<ref name=":5">[http://mk.iq/view.php?id=605&ids=1 مدرسة (السردار) حسن خان]، تراث کربلاء، العتبةالعباسیة المقدسة.</ref> در ۱۶ محرم سال ۱۳۶۸ق. (۱۸ نوامبر ۱۹۴۸م)<ref name=":0" /> به دستور عبدالرسول خالصی، استاندار وقت کربلا تخریب شد.<ref>زیارتگاه‌های عراق، ص۱۸۵.</ref> برخی، این تخریب را ضرر و زیان بزرگ فرهنگی و معنوی دانسته و فایده آن را، جز یک خیابان کمربندی که فرنگی‌ها و غیر آنها، بدون گام زدن، پیرامون آن جولان دهند، ندانسته‌اند.<ref>ترجمه تاریخ کربلا و حائر حسینی، ص۳۷۱.</ref> سید عباس طباطبایی، آخرین متولی مدرسه حسن خان، طی نامه‌ای اعتراض خود را به تخریب مدرسه اعلام کرده و در آن به تأییدیه آیت‌الله قمی و بیانات سید عبدالمهدی اشاره کرده است.<ref>ترجمه تاریخ کربلا و حائر حسینی(ع)، ص۳۷۳.</ref> | ||
آثاری از | آثاری از این مدرسه، تا زمستان سال ۱۹۹۱م. باقی بود؛<ref name=":5" /> ولی پس از آن تاریخ، پس از [[انتفاضه شعبانیه]]، نظام بعث به طور کلی تخریب کرد.<ref name=":4" /> | ||
موقوفات آن در ضمن شارع الحائر الحسینی<ref name=":0" /><br /> | موقوفات آن در ضمن شارع الحائر الحسینی<ref name=":0" /><br /> | ||
| خط ۵۹: | خط ۵۶: | ||
*'''ترجمه تاریخ کربلا و حائر حسینی(ع)'''، عبدالجواد کلیدار، ترجمه مسلم صاحبی، تهران، ١٣٨٩ش. | *'''ترجمه تاریخ کربلا و حائر حسینی(ع)'''، عبدالجواد کلیدار، ترجمه مسلم صاحبی، تهران، ١٣٨٩ش. | ||
*'''راهنمای اماکن زیارتی و سیاحتی در عراق'''، مشعر، تهران، ١٣٨٨ش. | *'''راهنمای اماکن زیارتی و سیاحتی در عراق'''، مشعر، تهران، ١٣٨٨ش. | ||
*'''زندگی‌نامه سید سلمان هادی آل طعمه'''، صحیفه اهل بیت(ع)، شماره ۱، بهار-تابستان ۱۳۹۴ش. ص۱۵۵. | |||
*'''زیارتگاه‌های عراق معرفی زیارتگاه های مشهور در کشور عراق'''، محمدمهدی فقیه بحرالعلوم، احمد خامه یار، مشعر، تهران، بی‌تا. | *'''زیارتگاه‌های عراق معرفی زیارتگاه های مشهور در کشور عراق'''، محمدمهدی فقیه بحرالعلوم، احمد خامه یار، مشعر، تهران، بی‌تا. | ||
*'''دائرة المعارف الحسینیة'''، محمدصادق محمد کرباسی، المرکز الحسینی للدراسات، لندن، ۱۴۳۳ق. | *'''دائرة المعارف الحسینیة'''، محمدصادق محمد کرباسی، المرکز الحسینی للدراسات، لندن، ۱۴۳۳ق. | ||