پرش به محتوا

قبرستان وادی ایمن (کربلا): تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۲۸: خط ۲۸:


=====عبدالزهراء کعبی=====
=====عبدالزهراء کعبی=====
شيخ عبدالزهرا بن فالح كعبي (1337ـ1394ق)، خطيب مشهور، اديب و شاعر کربلا بوده، که به عنوان یکی از سرشناسترین مقتل‌‌خوانان، زبانزد شیعیان عرب‌‌زبان جهان بوده است. او فن خطابه را نزد محمدمهدی مازندرانی حائری و محسن ابوالحب الخفاجی آموخت. وی ده‌ها خطیب را پرورش داد.
شيخ عبدالزهرا بن فالح كعبي (1337ـ1394ق)،<ref>الغدیر، ج۷، ص۱۳.</ref> خطيب مشهور، اديب و شاعر کربلا بوده، که به عنوان یکی از سرشناسترین مقتل‌‌خوانان، زبانزد شیعیان عرب‌‌زبان جهان بوده است. او فن خطابه را نزد محمدمهدی مازندرانی حائری و محسن ابوالحب الخفاجی آموخت. وی ده‌ها خطیب را پرورش داد.


کعبی به تدریس هم اشتغال داشت. وی را دارای سجایای اخلاقی و کمک‌رسانی به نیازمندان دانسته‌اند. کعبی، شاعري گزيده‌‌سرا بود كه به زبان عربي فصيح و نيز به گویش محلي، شعر مي‌سرود و بیشر سروده‌هايش را بر منبرهاي حسيني مي‌‌خواند. برخی نکته‌های زندگی او عبارتند از:
کعبی به تدریس هم اشتغال داشت. وی را دارای سجایای اخلاقی و کمک‌رسانی به نیازمندان دانسته‌اند. کعبی، شاعري گزيده‌‌سرا بود كه به زبان عربي فصيح و نيز به گویش محلي، شعر مي‌سرود و بیشر سروده‌هايش را بر منبرهاي حسيني مي‌‌خواند. برخی نکته‌های زندگی او عبارتند از:


*مقتل‌خوانی: مهمترین امتیاز شیخ عبدالزهرا کعبی، مقتل‌خوانی در دو مناسبت محرم و صفر بود. نخست او در صبح عاشورا در کربلا، بخش نخست «مقتل الحسين(ع)» را که اشاره به واقعه شهادت امام حسین(ع) و یاران شهیدش است، می‌خواند؛ مقتل‌خوانی او دو ساعت طول کشیده و او با تکیه بر محفوظات خود آن را بیان می‌کرد. سپس بخش دوم مقتل را كه به حوادث اسارت خاندان امام حسين(ع) و وقایع پس از آن بود را، در روز اربعین، در حسينيه تهراني‌هاي کربلا بیان می‌کرد. برخی او را مبتکر مقتل‌خوانی دانسته‌اند. متن کتاب «قتیل العبرات»، مقتل‌خوانی عبدالزهراء کعبی است. این کتاب و ترجمه فارسی آن بارها منتشر شده است. کعبی، هر سال، در شب 21 ماه رمضان، در مسجد كوفه، مقتل امام علی(ع) را ایراد می‌کرد، که با اصرار مرحوم سیدمحمد کاظم قزوینی منتشر گردید.
*مقتل‌خوانی: مهمترین امتیاز شیخ عبدالزهرا کعبی، مقتل‌خوانی در دو مناسبت محرم و صفر بود. نخست او در صبح عاشورا در کربلا، بخش نخست «مقتل الحسين(ع)» را که اشاره به واقعه شهادت امام حسین(ع) و یاران شهیدش است، می‌خواند؛ مقتل‌خوانی او دو ساعت طول کشیده و او با تکیه بر محفوظات خود آن را بیان می‌کرد. سپس بخش دوم مقتل را كه به حوادث اسارت خاندان امام حسين(ع) و وقایع پس از آن بود را، در روز اربعین، در حسينيه تهراني‌هاي کربلا بیان می‌کرد. برخی او را مبتکر مقتل‌خوانی دانسته‌اند. متن کتاب «قتیل العبرات»، مقتل‌خوانی عبدالزهراء کعبی است. این کتاب و ترجمه فارسی آن{{یادداشت|ر.ک: عبدالزهراء كعبي، كشته اشك، ترجمه عبدالهادي بروجردي، تهران، اطلاعات، ۱۳۷۵. ترجمه این مقتل، پیشتر با نام «عاشورا سراپردهي راز» در قالب برنامه‌اي راديويي، از سال 1359
تاكنون هر ساله در روز عاشورا از صداي جمهوري اسلامی ايران پخش می‌شده است. مترجم در سال 1359 به جاي اشعار عربي كتاب، از سروده‌هاي عمان ساماني بهره می‌گرفت.}} بارها منتشر شده است. کعبی، هر سال، در شب 21 ماه رمضان، در مسجد كوفه، مقتل امام علی(ع) را ایراد می‌کرد، که با اصرار مرحوم سیدمحمد کاظم قزوینی منتشر گردید.<ref>نیم روزی در وادی ایمن، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۰ و ۱۱، ص۲۹۱.</ref>


*ماجرای قصيده ابن العرندس: ابن العرندس حلّی (م.840ق)، از شعرای مشهور شیعه است که اشعار متعددی را در سوگ امام حسین(ع) سروده است. قصیده «رائیه» او شهرت فراوانی دارد. علامه اميني قصیده ابن العرندس را در کتاب الغدیر آورده است؛ به گفته او، بین اصحاب معروف است در هر مکانی این قصیده خوانده شود، امام زمان(ع) حضور می‌یابد.<ref><ref>الغدیر، ج۷، ص۱۴.</ref></ref> چند بیتی از این قصیده از این قرار است:
*ماجرای قصيده ابن العرندس: ابن العرندس حلّی (م.840ق)، از شعرای مشهور شیعه است که اشعار متعددی را در سوگ امام حسین(ع) سروده است. قصیده «رائیه» او شهرت فراوانی دارد.<ref>نیم روزی در وادی ایمن، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۰ و ۱۱، ص۲۹۲.</ref> علامه اميني قصیده ابن العرندس را در کتاب الغدیر آورده است؛ به گفته او، بین اصحاب معروف است در هر مکانی این قصیده خوانده شود، امام زمان(ع) حضور می‌یابد.<ref>الغدیر، ج۷، ص۱۴.</ref> چند بیتی از این قصیده از این قرار است:
{{شعر|قتل ظمآنا حسین بکربلا|و في کل عضو من انامله بحر؟|و والده الشاکی علی الحوض فی غد|و فاطمة ماء الفرات لها مهر}}
{{شعر|قتل ظمآنا حسین بکربلا|و في کل عضو من انامله بحر؟|و والده الشاکی علی الحوض فی غد|و فاطمة ماء الفرات لها مهر}}
برگردان فارسی آن عبارت است از: «آيا حسين(ع) در کربلا تشنه‌‌لب کشته مي‌شود درحالي‌که در هر بندي از انگشتان او دريايي موج مي‌زند؟! و با آن‌‌كه پدرش در روز رستاخيز، مردم را از حوض كوثر سيراب مى‌‌كند و آب فرات، مهریه مادرش فاطمه(س) است؟!» عبدالزهراء کعبی، برای نخستین بار، یک کتاب‌فروش در صحن حرم امام حسین(ع) این کتاب را به او هدیه داد به شرط این که اشعار آن را برایش بخواند. به گفته او، هنگامی که مشغول خواندن کتاب بود، سیدی از بزرگان عرب را در برابرش دید که ایستاده و به اشعارش گوش داده، گریه می‌کند. وقتی به بیت نخست از بیت‌های پیش‌گفته رسید، گریه او شدید شده، رو به ضریح امام حسین(ع) کرده و این بیت را تکرار کرده مانند مادر جوان‌مرده گریه می‌کرد. به گفته وی، پس از تمام شدن قصیده، دیگر آن سید را ندید.<ref>ر.ک: شیفتگان حضرت مهدی(عج)، ج ۳، ص ۱۷۲؛ مير مهر، ص 1.</ref>
برگردان فارسی آن عبارت است از: «آيا حسين(ع) در کربلا تشنه‌‌لب کشته مي‌شود درحالي‌که در هر بندي از انگشتان او دريايي موج مي‌زند؟! و با آن‌‌كه پدرش در روز رستاخيز، مردم را از حوض كوثر سيراب مى‌‌كند و آب فرات، مهریه مادرش فاطمه(س) است؟!» عبدالزهراء کعبی، برای نخستین بار، یک کتاب‌فروش در صحن حرم امام حسین(ع) این کتاب را به او هدیه داد به شرط این که اشعار آن را برایش بخواند. به گفته او، هنگامی که مشغول خواندن کتاب بود، سیدی از بزرگان عرب را در برابرش دید که ایستاده و به اشعارش گوش داده، گریه می‌کند. وقتی به بیت نخست از بیت‌های پیش‌گفته رسید، گریه او شدید شده، رو به ضریح امام حسین(ع) کرده و این بیت را تکرار کرده مانند مادر جوان‌مرده گریه می‌کرد. به گفته وی، پس از تمام شدن قصیده، دیگر آن سید را ندید.<ref>ر.ک: شیفتگان حضرت مهدی(عج)، ج ۳، ص ۱۷۲؛ مير مهر، ص 1.</ref>


<ref name=":1" />
کعبی، پس از انجام یک سخنرانی، توسط نظام بعثی و  به وسیله قهوه، مسموم شده و به شهادت رسید. در دیداری که با حجةالاسلام والمسلمین داعی الحق داشتیم، او به شهادت ایشان با این کیفیت تصریح کرد. پیکر این شهید در شام شهادت حضرت زهراء3 در وادی قدیم به خاک سپرده شد. امروزه با همت آستان حسینی، بر روی مرقد او اتاقی ساخته شده و مزارش محل آمد و شد دوستداران اباعبداهلل الحسین7 است.


سید هاشم حداد
سید هاشم حداد
۱۵٬۶۱۴

ویرایش