البالغون الفتح فی کربلاء (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
←محتوا
(←ساختار) |
(←محتوا) |
||
| خط ۹: | خط ۹: | ||
کتاب البالغون الفتح فی کربلاء، از هشت فصل تشکیل شده و به سه بخش اصلی قابل تفکیک است: شهدای پیش از رویداد کربلا، شهیدان حین رویداد کربلا و شهیدان پس از رویداد کربلا؛ ولی تنها دو عنوان به صراحت به کار رفته است: فصل اول به نام «شهداء قبل الواقعة» و فصل هشتم به نام «شهداء بعد الواقعة». از فصل دوم به بعد که به شهیدان حین رویداد پرداخته، عنوان‌های فصل‌ها بر حسب قبیله و تیره تنظیم شده است؛ فصل دوم، فصل شهیدان بنیهاشم است. | کتاب البالغون الفتح فی کربلاء، از هشت فصل تشکیل شده و به سه بخش اصلی قابل تفکیک است: شهدای پیش از رویداد کربلا، شهیدان حین رویداد کربلا و شهیدان پس از رویداد کربلا؛ ولی تنها دو عنوان به صراحت به کار رفته است: فصل اول به نام «شهداء قبل الواقعة» و فصل هشتم به نام «شهداء بعد الواقعة». از فصل دوم به بعد که به شهیدان حین رویداد پرداخته، عنوان‌های فصل‌ها بر حسب قبیله و تیره تنظیم شده است؛ فصل دوم، فصل شهیدان بنیهاشم است. | ||
به نظر میرسد که نویسنده محترم کتاب «البالغون الفتح فی کربلا » با درج کردن شهدای پیش از واقعه کرب ا در ابتدای کتاب و شهدای پس از واقعه در آخر کتاب، ترتیب زمانی را در ذهن داشته؛ لکن از فصل دوم تا فصل ششم این ترتیب را رعایت نکرده است. در صورت داشتن نگرش تاریخی، لازم بود که شهدای واقعه کرب ا حتی الامکان بر حسب زمان شهادتشان طبقهبندی شوند. در این صورت میشد فصلهای کتاب بدین صورت مرتب گردد: شهدای پیش از روز عاشورا، شهدای روز عاشورا در حمله اول، شهدای بعد از ظهر عاشورا و شهدای پس از واقعه عاشورا. | |||
هرچند قرار دادن عنوان شهدای بن یهاشمی برای فصل دوم کتاب، نشان از اهمیت بنیهاشم و نیز آگاهی نویسنده محترم از این موضوع است، اما این روند در مورد سایر تیرهها و قبیلهها رعایت نشده است؛ بدین صورت که دیگر شهدای غیر بن ی هاشمی بر حسب قبیله و تیره طبقهبندی نشدهاند. نویسنده کتاب، شهیدان را به آل علی(ع) اولاد امام حسن مجتبی(ع)، آل عقیل و اولاد جعفر طبقهبندی کرده است؛ لکن دو شهید بزرگوار از اولاد حضرت امام حسین(ع) یعنی حضرت علی اکبر و عبدالله الرضیع )شیرخوار( را تحت عنوان «شهدا از اولاد امام حسین »7 درج نکرده است. | |||
بهتر بود که برای برخی عناوین، تعریفهایی ارائه م ی شد. برای مثال عنوان فصل سوم کتاب «انصار از یاران پیامبر اکرم » و عنوان فصل چهارم «اصحابی که پیامبر اکرم را درک کردهاند » میباشد. در آغاز این دو فصل تعریفی برای این دو عنوان نیامده و به نظر می رسد که عملاً و در محتوا، این دو عنوان یکسان باشند؛ به ویژه از عنوان فصل چهارم روشن نیست که مراد از «اصحاب » اصحاب پیامبر اکرم 9 هستند یا اصحاب حضرت سیدالشهدا(ع). | |||
فصل هشتم کتاب به شهیدان پس از واقعه کرب ا میپردازد. آنچه عجیب مینماید این که دو بحث در این فصل بیان شده است که با عنوان فصل تناسب ندارند: اولاً صحبت از آنانی رفته است که از واقعه کرب ا سالم بیرون ل رفتهاند و دیگر اینکه چرا حضرت امام حسین(ع) به اصحابشان در شب عاشورا اجازه خروج از معرکه دادند. شاید بهتر بود که این دو موضوع اخیر در جای دیگری بحث میشد، نه در فصلی که مربوط به شهدای پس از واقعه کرب است. | |||
در تدوین این کتاب از 92 کتاب (به جز قرآن کریم) استفاده شده؛ منابع و مآخذ آن حاوی عناوینی جالب است، ولی در درج مشخصات کتاب‌ها به تاریخ نشر آنها اشاره نشده و تنها به درج تاریخ درگذشت نویسندگان آنها، پس از ذکر نامشان اشاره شده است. | |||
==محتوا== | |||
این کتاب، به مطالعه و دسته‌بندی یارانی میپردازد که در حمایت از امام حسین(ع) جنگیده و به شهادت رسیده‌اند. این کتاب درباره هر کدام از شهدا به برشمردن نقاط برجسته از زندگی آنان و به ویژه نقش آنان در واقعه کربال میپردازد. همچنین برخی شبهات نیز طرح و بررسی شده و پاسخهایی را ارائه میدهد. یکی از علمای سرش ناس، خوش نام و خطاط معروف کرب ا به نام «شیخ محمدعلی داع ی الحق قرشی » برای این کتاب تقریظ نوشت که در آغاز آن آمده است. | |||
محتوای کتاب به تفکیک فصل‌ها عبارت است از: | |||
'''فصل هشتم''' به دو بخش تقسیم شده است؛ در بخش اول به یاران شهید امام حسین(ع) پس از رویداد کربلا پرداخته و در بخش دوم به کسانی که از رویداد کربلا جان سالم به در برده‌اند پرداخته و آنان را به دو گروه تقسیم کرده است: بنیهاشم؛ مانند [[امام سجاد(ع)]]،حسن بن الحسن بن علی ابن ابیطالب و غیر بنیهاشم، مانند عقبة بن سمعان و ضحاک بن عبدالله المشرقی. | * '''فصل اول''' به نام شهداء قبل الواقعة، به یاران شهید امام حسین(ع) پیش از رویداد کربلا پرداخته است. از میان شهدای پیش از واقعه عاشورا، به بیان احواالت 9 شهید پرداخته شده که سلیمان بن رزین )مولی االمام الحسین7)؛ مسلم بن عقیل؛ هانی بن عروه؛ قیس بن مسهر از آن جملهاند. سپس به شهدای بنیهاشم میپردازد و نخست به بررسی زندگی حضرت علی اکبر7 و عبداهلل الرضیع اهتمام میورزد. از شهدای آل علی(ع) ،نخست حضرت عباس مطرح میشود و سپس دیگر فرزندان بزرگوار آن امام همام مطرح میشوند؛ از جمله: عثمان بن علی، جعفر بن علی و ابوبکر بن علی. | ||
* '''فصل دوم''' به شهیدان بین‌هاشم اختصاص یافته که در آن از شهیدان آل علی(ع)، شهیدان آل عقیل و شهیدانی که از فرزندان عبدالله بن جعفر سخن رفته است. | |||
* شهدای بزرگوار از اوالد امام حسن مجتبی7 که نامشان در این کتاب مطرح شده، عبارتند از: ابوبکر، قاسم و عبداهلل. از شهدای آل عقیل نیز عبداهلل بن مسلم بن عقیل، محمد بن مسلم بن عقیل، جعفر بن عقیل و عدهای دیگر مطرح شدهاند و سپس به شهدایی که از اوالد عبداهلل بن جعفر هستند، یعنی محمد بن عبداهلل و عون بن عبداهلل پرداخته است. | |||
* '''فصل سوم''' به شهدایی که از انصار [[حضرت محمد(ص)|پیامبر اسلام(ص)]] بودند، پرداخته است؛ از جمله: انس بن کاهل اسدی؛ عبدالرحمن بن عبد ربه؛ حبیب بن مظاهر اسدی و مسلم بن عوسجه. فصل چهارم مربوط است به اصحابی که وجود پیامبر را درک کردند؛ مانند: زیاد بن غریب ابوعمره؛ مسلم بن کثیر االعرج و یزید بن مغفل. | |||
* '''فصل چهارم''' به آن اصحابی از امام حسین(ع) پرداخته شده که حضور و وجود حضرت محمد(ص) را درک کردهاند؛ مانند: زیاد بن غریب ابوعمره؛ مسلم بن کثیر االعرج و یزید بن مغفل. | |||
* '''فصل پنجم''' به انصاری که از اصحاب [[امام علی(ع)]] بودند پرداخته است؛ مانند ابوثمامه صائدی، بُریر بن خضیر همدانی و نافع بن هلال. | |||
* '''فصل ششم''' به شهیدانی میپردازد که به حضور [[امام حسن(ع)]] رسیده‌اند. از این دسته یاران، از حرّ بن یزید ریاحی؛ عمرو بن جناده انصاری، عابس بن شبیب شاکری، زهیر بن قین، اسلم ترکی، سیف بن مالک عبدی و مسعود بن الحجاج و بسیاری دیگر نام برده شده است. | |||
* '''فصل هفتم''' به شهیدانی پرداخته که محققان، نظرهای گوناگونی درباره آنها بیان داشته‌اند. این نظرات گوناگون، گاه به نسب و قبیله آنان مربوط میشود، گاه رجزهایشان به صورتهای گوناگون ضبط ش ده و گاه هم به سابقه آنان در اسلام بازمیگردد. از این دسته از شخصیتها میتوان به مالک بن ذودان؛ عمرو بن خالد ازدی؛ رمیث بن عمرو و هفاف بن مهند راسبی بصری اشاره کرد. | |||
* '''فصل هشتم''' به دو بخش تقسیم شده است؛ در بخش اول به یاران شهید امام حسین(ع) پس از رویداد کربلا پرداخته است. در این بخش به شهیدانی میپردازد که در واقعه عاشورا مجروح شده و بعداً به شهادت رسیده‌اند؛ مانند عمرو بن عبدالله جندعی؛ سوار بن منعم بن حابس همدانی و سویة بن عمر. در بخش دوم به کسانی که از رویداد کربلا جان سالم به در برده‌اند پرداخته و آنان را به دو گروه تقسیم کرده است: بنیهاشم؛ مانند [[امام سجاد(ع)]]،حسن بن الحسن بن علی ابن ابیطالب و غیر بنیهاشم، مانند عقبة بن سمعان و ضحاک بن عبدالله المشرقی. | |||
| خط ۳۲: | خط ۳۸: | ||
<br /> | <br /> | ||
== امتیاز == | ==امتیاز== | ||
امتیاز این کتاب نسبت به کتاب‌های همانند خود این است که طبقه‌بندی‌هایی را از شهیدان کربلا به دست میدهد. برخی از کتاب‌هایی که به یاران امام حسین(ع) پرداخته‌اند عبارت است از: ابصار العین فی انصار الحسین تألیف محمدطاهر سماوی، یاران پایدار امام حسین(ع) نوشته محمدهادی امینی نجفی، چهره‌ها در واقعه کربلا تألیف محمدباقر پورامینی، انصار الحسین(ع) نوشته محمدمهدی شمس‌الدین. | امتیاز این کتاب نسبت به کتاب‌های همانند خود این است که طبقه‌بندی‌هایی را از شهیدان کربلا به دست میدهد. برخی از کتاب‌هایی که به یاران امام حسین(ع) پرداخته‌اند عبارت است از: ابصار العین فی انصار الحسین تألیف محمدطاهر سماوی، یاران پایدار امام حسین(ع) نوشته محمدهادی امینی نجفی، چهره‌ها در واقعه کربلا تألیف محمدباقر پورامینی، انصار الحسین(ع) نوشته محمدمهدی شمس‌الدین. | ||