پرش به محتوا

صحن: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۰۳۱ بایت اضافه‌شده ،  ‏۳۰ اکتبر ۲۰۱۹
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش|ماه=[[آبان]]|روز=[[۷]]|سال=[[۱۳۹۸]]|کاربر=Abbasahmadi1363  }}
[[رده:مقاله‌های در دست ویرایش]]
[[رده:مقاله‌های در دست ویرایش]]
[[پرونده:صحن انقلاب حرم امام رضا(ع).jpg|بندانگشتی|صحن انقلاب اسلامی یا صحن عتیق یا کهنه، قدیمی‌ترین صحن [[حرم امام رضا(ع)]].]]
'''صحن'''، سازه روبازی است که از درِ ورودی بنا آغاز شده و تا بخش اصلی ساختمان ادامه می‌یابد. این فضا، یکی از عناصر مهم معماری اسلامی، در حرم‌ها، مسجدها و مدرسه‌های علمیه شمرده شده، دارای شکل مربع یا مربع‌مستطیل بوده و در بیشتر موارد، وسط آن حوض آبی قرار دارد. صحن انقلاب، صحن قدس و صحن آزادى در [[حرم امام رضا(ع)]]، صحن عتيق و صحن اتابكى در [[حرم حضرت معصومه(س)]] نمونه‌هایی از صحن‌ها در حرم‌ها هستند.


==واژه‌شناسی==
==واژه‌شناسی==
خط ۷: خط ۷:


==ویژگی‌ها==
==ویژگی‌ها==
برخی، صحن را که یکی از عناصر برجسته معماری مسجد است، پیروی از نقشه نخستین مسجد جهان، [[مسجدالنبی(ص)]] دانسته‌اند.<ref name=":2">[http://news.masjed.ir/fa/newsagency/29325/%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B9-%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF-%D9%88-%D8%B9%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1-%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C انواع مساجد و عناصر معماری مساجد اسلامی]، دفتر مطالعات و پژوهش های مرکز رسیدگی به امور مساجد، پایگاه تخصصی مسجد.</ref> صحن، طرح مربع یا مربع مستطیل داشته و هنگام ورود به آن، بسیاری از عناصر معماری و تزئینات وابسته به معماری، یک‌جا دیده می‌شود. در وسط صحن، حوض قرار دارد که بسته به فضاسازی بنا، به شکل دایره، مربع، مستطیل یا هشت‌گوش ساخته شده است. محل حوض، جایی انتخاب می‌شود که دست‌کم، تصویر بخشی از بنا به ویژه ایوان‌ها و طاق‌نماها که دارای تزئینات هستند، در آب حوض منعکس شود؛ نمونه آن در مسجد امام خمینی اصفهان دیده می‌شود.  
[[پرونده:صحن عتیق حرم حضرت معصومه(س).jpg|بندانگشتی|صحن امام هادی(ع) یا صحن عتیق در [[آستان مقدس حضرت معصومه(س)|حرم حضرت معصومه(س)]].]]
صحن، طرح مربع یا مربع مستطیل داشته و هنگام ورود به آن، بسیاری از عناصر معماری و تزئینات وابسته به معماری، یک‌جا دیده می‌شود. در وسط صحن، حوض قرار دارد که بسته به فضاسازی بنا، به شکل دایره، مربع، مستطیل یا هشت‌گوش ساخته شده است. محل حوض، جایی انتخاب می‌شود که دست‌کم، تصویر بخشی از بنا به ویژه ایوان‌ها و طاق‌نماها که دارای تزئینات هستند، در آب حوض منعکس شود؛ نمونه آن در مسجد امام خمینی اصفهان دیده می‌شود.  


در برخی مناطق، مانند مسجد عتیق [[شیراز]]، برروی حوض، سکو یا تخت‌گاهی ساخته شده که پایه‌های آن در حوض قرار گرفته است. مردم بالای این سکو که به آن خدای خانه می‌گویند، به خواندن [[قرآن]] می‌پرداختند. در برخی از مسجدها مانند تاریک‌خانه دامغان و بیشتر، در کشورهای اسلامی حوزه مدیترانه، [[هند]] و [[پاکستان]]، اطراف صحن، رواق‌ها قرار گرفته‌اند.
در برخی مناطق، مانند مسجد عتیق [[شیراز]]، برروی حوض، سکو یا تخت‌گاهی ساخته شده که پایه‌های آن در حوض قرار گرفته است. مردم بالای این سکو که به آن خدای خانه می‌گویند، به خواندن [[قرآن]] می‌پرداختند. در برخی از مسجدها مانند تاریک‌خانه دامغان و بیشتر، در کشورهای اسلامی حوزه مدیترانه، [[هند]] و [[پاکستان]]، اطراف صحن، رواق‌ها قرار گرفته‌اند.


در تحلیل معماری صحن، آن را فضایی آزاد و روحانی برای واردین به مسجد  دانسته و آب حوض را مظهر پاکی و حوض را آیینه‌ای کاذب که با موج کوچکی شکسته شده و نمادی از فنای همه چیز، جز ذات خدا است معرفی کرده‌اند.<ref name=":2" />
در تحلیل معماری صحن، آن را فضایی آزاد و روحانی برای واردین به مسجد  دانسته و آب حوض را مظهر پاکی و حوض را آیینه‌ای کاذب که با موج کوچکی شکسته شده و نمادی از فنای همه چیز، جز ذات خدا است معرفی کرده‌اند. برخی، صحن را که یکی از عناصر برجسته معماری مسجد است، پیروی از نقشه نخستین مسجد جهان، [[مسجدالنبی(ص)]] دانسته‌اند.<ref name=":2">[http://news.masjed.ir/fa/newsagency/29325/%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B9-%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF-%D9%88-%D8%B9%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1-%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C انواع مساجد و عناصر معماری مساجد اسلامی]، دفتر مطالعات و پژوهش های مرکز رسیدگی به امور مساجد، پایگاه تخصصی مسجد.</ref>  


==در مکان‌های مقدس==
==در مکان‌های مقدس==
۱۵٬۶۱۴

ویرایش