حوزه علمیه کربلا: تفاوت میان نسخهها
←رواج مدرسهسازی
خط ۹۲: | خط ۹۲: | ||
[[محمدشریف مازندرانی]]، معروف به شریف العلماء مازندرانی از عالمان سده سیزدهم قمری و از مؤسسین دانش اصول به شمار میرود. او در زمره شاگردان برجسته صاحب ریاض و فرزندش سید محمد مجاهد بود. پس از بهره بردن از این بزرگان، برای تکمیل علوم خود، به نواحی دیگر [[عراق]] و [[ايران|ایران]] مسافرت کرد؛ ولی دوباره به حوزه درس صاحب ریاض بازگشت و خود نیز کرسی درس تشکیل داد و به بحثهای اصولی پرداخت که در مدتی کوتاه، جلسه درسش در کربلا رونق ویژهای یافت؛ هزار نفر در درس او شرکت میکردند که یکی از آنان [[مرتضی انصاری]] بود. وی در ۱۲۴۵ق. در ۴۰ سالگی بر اثر طاعون درگذشت و پیکرش در جوار [[آستان مقدس امام حسین(ع)|حرم امام حسین(ع)]] دفن گردید.<ref>ریحانة الادب، ج 3، ص 219؛ علمای بزرگ شیعه از کلینی تا خمینی، ص 231؛ گلبرار رئیسی، فرزانگان مازندران، ص 341 و 342.</ref> | [[محمدشریف مازندرانی]]، معروف به شریف العلماء مازندرانی از عالمان سده سیزدهم قمری و از مؤسسین دانش اصول به شمار میرود. او در زمره شاگردان برجسته صاحب ریاض و فرزندش سید محمد مجاهد بود. پس از بهره بردن از این بزرگان، برای تکمیل علوم خود، به نواحی دیگر [[عراق]] و [[ايران|ایران]] مسافرت کرد؛ ولی دوباره به حوزه درس صاحب ریاض بازگشت و خود نیز کرسی درس تشکیل داد و به بحثهای اصولی پرداخت که در مدتی کوتاه، جلسه درسش در کربلا رونق ویژهای یافت؛ هزار نفر در درس او شرکت میکردند که یکی از آنان [[مرتضی انصاری]] بود. وی در ۱۲۴۵ق. در ۴۰ سالگی بر اثر طاعون درگذشت و پیکرش در جوار [[آستان مقدس امام حسین(ع)|حرم امام حسین(ع)]] دفن گردید.<ref>ریحانة الادب، ج 3، ص 219؛ علمای بزرگ شیعه از کلینی تا خمینی، ص 231؛ گلبرار رئیسی، فرزانگان مازندران، ص 341 و 342.</ref> | ||
==رواج مدرسهسازی== | ==دوره قاجاریه، رواج مدرسهسازی== | ||
در دوره | در دوره [[قاجاریه]]، همزمان با تکاپوی علمی و آموزشی در حوزه کربلا، مدرسههای متعددی در جوار [[آستان مقدس امام حسین(ع)|حرم امام حسین(ع)]] ساخته شد که برخی از آنها عبارتند از: | ||
[[مدرسه صدر (کربلا)|مدرسه صدر اعظم نوری]]؛ که توسط عبدالحسین تهرانی، از ثلث اموال میرزا تقیخان امیرکبیر بنا گردید و در سمت غربی صحن حرم قرار دارد. [[سید ابوالقاسم خویی]] (م.۱۳۶۴ق) از استادان | * [[مدرسه صدر (کربلا)|مدرسه صدر اعظم نوری]]؛ که توسط عبدالحسین تهرانی، از ثلث اموال میرزا تقیخان امیرکبیر بنا گردید و در سمت غربی صحن حرم قرار دارد. [[سید ابوالقاسم خویی]] (م.۱۳۶۴ق) از استادان این مدرسه بود. | ||
* [[مدرسه زینبیه]]؛ نزدیک باب زینبیه، در سمت غربی صحن که بعدها جزو خیابان اطراف حرم گردید. | |||
[[مدرسه زینبیه]]؛ نزدیک باب زینبیه، در سمت غربی صحن که بعدها جزو خیابان اطراف حرم گردید. | * [[مدرسه هندیه]]؛ از مشهورترین مرکزهای علمی و دینی به شمار میرفت که در کوچه زعفرانی، در حوالی حرم قرار داشت. در این مکان، فقه، اصول، حدیث و تفسیر تدریس میشد. | ||
* [[مدرسه بادکوبهای]]؛ ساخته شده در ۱۲۷۰ق، از مدرسههای معروف کربلا بوده که نشریات و آثاری هم انتشار داده است. | |||
[[مدرسه هندیه]]؛ از مشهورترین مرکزهای علمی و دینی به شمار میرفت که در کوچه زعفرانی، در حوالی حرم قرار داشت. در این مکان، فقه، اصول، حدیث و تفسیر تدریس میشد. | * [[مدرسه بقعه]]؛ در نیمه سده سیزدهم قمری بنا شده، که جنب [[مرقد سید محمد طباطبایی]] قرار داشته است. مجله صوت المبلغین را این مدرسه منتشر میکرد. | ||
* [[مدرسه سلیمیه]]؛ که به دست سلیمخان شیرازی در ۱۲۵۰ق. ساخته شد و در کوچه مسجد میرزا علینقی طباطبایی قرار داشت. بانی آن، شهریهای برای طلبهها در نظر گرفته بود که توسط سید حسین قزوینی به آنان داده میشد. یوسف خراسانی و سید محمدعلی بحرانی از مدرسان آن بودهاند. این مدرسه مجله الاخلاق و الادب را منتشر میکرد. | |||
[[مدرسه بادکوبهای]]؛ ساخته شده در ۱۲۷۰ق، از مدرسههای معروف کربلا بوده که نشریات و آثاری هم انتشار داده است. | * مدرسه مجاهد؛ که در ۱۲۷۰ قمری تأسیس شده و شخصیتهای برجسته معاصر در آن درس خواندهاند. این مکان، در حوالی مرقد سید محمد مجاهد طباطبایی قرار دارد. | ||
* مدرسه میرزا کریم شیرازی؛ که در ۱۲۸۷ق. ساخته شد و حدود ۳۰ سال پس از آن، توسط میرزا محمدعلی شیرازی بازسازی شد. این مکان آموزشی، در محله عباسیه شرقی قرار دارد. | |||
[[مدرسه بقعه]]؛ در نیمه سده سیزدهم قمری بنا شده، که جنب [[مرقد سید محمد طباطبایی]] قرار داشته است. مجله صوت المبلغین را این مدرسه منتشر میکرد. | * مدرسه مهدیه؛ که توسط مهدی، نواده [[جعفر کاشف الغطاء]]، در سال ۱۲۸۴ق. ساخته شده و در کوچه جنب دفترخانه آل رشتی قرار داشته است. | ||
[[مدرسه سلیمیه]]؛ که به دست سلیمخان شیرازی در ۱۲۵۰ق. ساخته شد و در کوچه مسجد میرزا علینقی طباطبایی قرار داشت. بانی آن، شهریهای برای طلبهها در نظر گرفته بود که توسط سید حسین قزوینی به آنان داده میشد. یوسف خراسانی و سید محمدعلی بحرانی از مدرسان آن بودهاند. این مدرسه مجله الاخلاق و الادب را منتشر میکرد. | |||
مدرسه مجاهد؛ که در ۱۲۷۰ قمری تأسیس شده و شخصیتهای برجسته معاصر در آن درس خواندهاند. این مکان، در حوالی مرقد سید محمد مجاهد طباطبایی قرار دارد. | |||
مدرسه میرزا کریم شیرازی؛ که در ۱۲۸۷ق. ساخته شد و حدود ۳۰ سال پس از آن، توسط میرزا محمدعلی شیرازی بازسازی شد. این مکان آموزشی، در محله عباسیه شرقی قرار دارد. | |||
مدرسه مهدیه؛ که توسط مهدی، نواده [[جعفر کاشف الغطاء]]، در سال ۱۲۸۴ق. ساخته شده و در کوچه جنب دفترخانه آل رشتی قرار داشته است. | |||
در سده چهاردهم قمری، ضمن آن که مدرسههای متعددی مانند مدرسه ابن فهد حلی نوسازی شد، چندین مدرسه دیگر تأسیس شد؛ که برخی از آنها به این شرحند: | در سده چهاردهم قمری، ضمن آن که مدرسههای متعددی مانند مدرسه ابن فهد حلی نوسازی شد، چندین مدرسه دیگر تأسیس شد؛ که برخی از آنها به این شرحند: | ||
مدرسه شریف العلما، جنب [[مقبره شریف العلماء|مرقد شریف العلمای مازندرانی]] که در ۱۳۸۴ق. سید محسن طباطبایی حکیم آن را ساخت و وقف طلبههای علوم دینی کربلا و [[نجف]] کرد. | * مدرسه شریف العلما، جنب [[مقبره شریف العلماء|مرقد شریف العلمای مازندرانی]] که در ۱۳۸۴ق. سید محسن طباطبایی حکیم آن را ساخت و وقف طلبههای علوم دینی کربلا و [[نجف]] کرد. | ||
* مدرسهای که [[سید حسین طباطبایی بروجردی]]، در سال ۱۳۸۱ق. در خیابان خیمهگاه ساخت که دارای دو طبقه و ۱۲۰ اتاق بود. | |||
مدرسهای که [[سید حسین طباطبایی بروجردی]]، در سال ۱۳۸۱ق. در خیابان خیمهگاه ساخت که دارای دو طبقه و ۱۲۰ اتاق بود. | * مدرسه و کتابخانهای که سید عمادالدین بحرانی، در محله باب الخان، در سال ۱۳۸۱ق. ساخت. | ||
* مدرسه حسینیه، که بازرگانی اهل کربلا، در سال ۱۳۸۸ق. در فاصله ۳۰ متری شمال [[آستان مقدس حضرت عباس(ع)|حرم حضرت عباس(ع)]] بنا کرد. | |||
مدرسه و کتابخانهای که سید عمادالدین بحرانی، در محله باب الخان، در سال ۱۳۸۱ق. ساخت. | * مدرسه خطیب، که توسط محمد خطیب، در سال ۱۳۵۷ق، ساخته شده و در محله [[خیمهگاه حسینی|خیمهگاه]] قرار دارد. این مدرسه از مدرسههای رسمی کربلا است. | ||
* مدرسه امام صادق(ع)، که تلاش عالمان کربلا بنا گردیده و در مجله عباسیه غربی قرار دارد. این مدرسه از مدرسههای رسمی کربلا است. | |||
مدرسه حسینیه، که بازرگانی اهل کربلا، در سال ۱۳۸۸ق. در فاصله ۳۰ متری شمال [[آستان مقدس حضرت عباس(ع)|حرم حضرت عباس(ع)]] بنا کرد. | |||
مدرسه خطیب، که توسط محمد خطیب، در سال ۱۳۵۷ق، ساخته شده و در محله [[خیمهگاه حسینی|خیمهگاه]] قرار دارد. این مدرسه از مدرسههای رسمی کربلا است. | |||
مدرسه امام صادق(ع)، که تلاش عالمان کربلا بنا گردیده و در مجله عباسیه غربی قرار دارد. این مدرسه از مدرسههای رسمی کربلا است. | |||
در سالهای اخیر نیز مدارسی در کربلا احداث یا | به گزارش سلمان آل طعمه (ت.۱۳۵۴ق)، در سالهای اخیر نیز مدارسی در کربلا احداث یا بازسازی گردیده است.<ref>تراث کربلا ص 203 ـ 208.</ref> | ||
==تربیت مؤسسان نهضتهای علمی و سیاسی در کربلا== | ==تربیت مؤسسان نهضتهای علمی و سیاسی در کربلا== |