شرطة الخمیس: تفاوت میان نسخه‌ها

۴ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۱ نوامبر ۲۰۱۹
خط ۴۳: خط ۴۳:
* سلمان، مقداد و ابوذر: [[برقی]] (م.۲۸۰ق)<ref name=":1">رجال البرقی، ص ۴.</ref> رجال‌نگار [[شیعه]] و [[شیخ مفید]]،<ref name=":2">الاختصاص ص ٣.</ref> نام این سه تن را جزو شرطة الخمیس ذکر کرده‌اند؛ با این‌که [[ابوذر غفاری|ابوذر]] (م.۳۲ق)،<ref>ابن اثیر، أسدالغابة، ج١، ص٣۵٨.</ref> [[مقداد]] (م.۳۳ق)<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۴، ص١۴٨١.</ref> و [[سلمان فارسی]] (آخر ۳۶ق){{یادداشت|توفی بالمدائن فی خلافة عثمان بن عفان.}}<ref>الطبقات الکبری، ج۶، ص ٩۵.</ref> اگر چه از یاران ویژه امام علی(ع) به شمار می‌روند ولی در دوره شکل‌گیری شرطة الخمیس حضور نداشتند، مگر آن‌که آنان در زمره کسانی باشند که با امام علی(ع) هم‌شرط و هم‌پیمان شدند؛ شرط و پیمانی که بر محور پیروی از امام و عطای بهشت شکل گرفت.{{یادداشت|امام علی(ع): تشرطوا، فإنا أشارطکم علی الجنة و لست أشارطکم علی ذهب و لا فضة، إن نبینا(ص) فیما مضی قال لأصحابه: تشرطوا، فإنی لست أشارطکم إلّا علی الجنة.}} به باور برخی، گویا شرطة الخمیس که در دوره خلافت امام(ع) گسترده شد، همان یاران نخست، هم‌شرط و هم‌پیمان با امام(ع) همچون سلمان، مقداد و ابوذر بودند که بعدها توسعه یافت.<ref name=":3">شرطة الخمیس در دوران خلافت امیرمؤمنان، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۲، ص۷۰.</ref>
* سلمان، مقداد و ابوذر: [[برقی]] (م.۲۸۰ق)<ref name=":1">رجال البرقی، ص ۴.</ref> رجال‌نگار [[شیعه]] و [[شیخ مفید]]،<ref name=":2">الاختصاص ص ٣.</ref> نام این سه تن را جزو شرطة الخمیس ذکر کرده‌اند؛ با این‌که [[ابوذر غفاری|ابوذر]] (م.۳۲ق)،<ref>ابن اثیر، أسدالغابة، ج١، ص٣۵٨.</ref> [[مقداد]] (م.۳۳ق)<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۴، ص١۴٨١.</ref> و [[سلمان فارسی]] (آخر ۳۶ق){{یادداشت|توفی بالمدائن فی خلافة عثمان بن عفان.}}<ref>الطبقات الکبری، ج۶، ص ٩۵.</ref> اگر چه از یاران ویژه امام علی(ع) به شمار می‌روند ولی در دوره شکل‌گیری شرطة الخمیس حضور نداشتند، مگر آن‌که آنان در زمره کسانی باشند که با امام علی(ع) هم‌شرط و هم‌پیمان شدند؛ شرط و پیمانی که بر محور پیروی از امام و عطای بهشت شکل گرفت.{{یادداشت|امام علی(ع): تشرطوا، فإنا أشارطکم علی الجنة و لست أشارطکم علی ذهب و لا فضة، إن نبینا(ص) فیما مضی قال لأصحابه: تشرطوا، فإنی لست أشارطکم إلّا علی الجنة.}} به باور برخی، گویا شرطة الخمیس که در دوره خلافت امام(ع) گسترده شد، همان یاران نخست، هم‌شرط و هم‌پیمان با امام(ع) همچون سلمان، مقداد و ابوذر بودند که بعدها توسعه یافت.<ref name=":3">شرطة الخمیس در دوران خلافت امیرمؤمنان، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۲، ص۷۰.</ref>
* عمار یاسر: برقی (م.۲۸۰ق)<ref name=":1" /> و مفید،<ref name=":2" /> نام وی را جزو شرطة الخمیس ذکر کرده‌اند.
* عمار یاسر: برقی (م.۲۸۰ق)<ref name=":1" /> و مفید،<ref name=":2" /> نام وی را جزو شرطة الخمیس ذکر کرده‌اند.
* ابوسنان یا ابوساسان:‌ برقی (م.۲۸۰ق)، ابو سنان را جزو این گروه دانسته<ref name=":1" /> و شیخ مفید، به جای او ابوساسان را یاد کرده است.<ref name=":2" /> در نگاه [[سید محسن امین عاملی|امین عاملی]]، سرگذشت‌نگار [[شیعه|شیعی]]، در نسخه‌های حدیثی و رجالی، درباره نام او اختلاف بوده<ref>سیدمحسن امین عاملی، أعیان‌الشیعة، ج٢، ص ٣۶٠.</ref> و به باور او، این دو یکی هستند و در این مورد، به دلیل شباهت لفظ این دو اسم، تصحیف صورت گرفته است.<ref>أعیان‌الشیعة، ج٢، ص ٣۵٣.</ref>
* ابوسنان یا ابوساسان:‌ برقی (م.۲۸۰ق)، ابو سنان را جزو این گروه دانسته<ref name=":1" /> و شیخ مفید، به جای او ابوساسان را یاد کرده است.<ref name=":2" /> در نگاه [[سید محسن امین عاملی|امین عاملی]]، سرگذشت‌نگار [[شیعه|شیعی]]، در نسخه‌های حدیثی و رجالی، درباره نام او اختلاف بوده<ref>سیدمحسن امین عاملی، أعیان‌الشیعة، ج٢، ص ٣۶٠.</ref> و به باور او، این دو یکی هستند و در این مورد، به دلیل شباهت لفظ این دو اسم، تصحیف صورت گرفته است.<ref>أعیان‌الشیعة، ج٢، ص ٣۵٣.</ref> درباره ابو سنان، اطلاعی در دست نیست و افراد مختلفی به این نام معروف هستند که بی‌ارتباط با امام علی(ع) می‌باشند.<ref name=":3" /> البته [[نصر بن مزاحم]]، در کتاب وقعة صفین، از فردی به نام أبوسنان أسلمی یاد کرده که گزارشی از عمار یاسر نقل می‌کند.<ref>وقعة صفین، ص٢٢۵.</ref> در این کتاب، اثر دیگری از وی نیست، که این گمنامی، باعث شده در نگاه برخی، توجه به ابوساسان تقویت شود.<ref name=":3" /> ابوساسان، کنیه «حُضَین بن المُنْذِر شیبانی رقاشی» است. او معروف به ابوساسان یا ابالیقظان است و بزرگ [[قبیله ربیعه|قبیله ربیعه]] بود. [[محمد بن احمد ذهبی|ذهبی]]، رجال‌نگار [[سلفیه|سلفی]]، او را از شرطة الخمیس دانسته است.<ref>تاریخ‌الإسلام، ج۶، ص۵٢٠.</ref> او از امرا<ref>المعرفه و التاریخ، ج٣، ص ٣١۵.</ref> و پرچمداران سپاه امام(ع) در [[نبرد صفین|صفین]] بود<ref>وقعة صفین، ص٣٠١.</ref> و پرچم قبیله ربیعه به دست او قرار داشت.<ref>وقعة صفین، ص٣٣١.</ref> در «معجم رجال الحدیث» ضمن اشاره به حضور ابوساسان در شرطه، از صحابی بودن او نیز گزارش داده شده است.<ref>معجم رجال الحدیث، ج٧، ص ١٣۵.</ref>
 
درباره ابو سنان، اطلاعی در دست نیست و افراد مختلفی به این نام معروف هستند که بی‌ارتباط با امام علی(ع) می‌باشند.<ref name=":3" /> البته [[نصر بن مزاحم]]، در کتاب وقعة صفین، از فردی به نام أبوسنان أسلمی یاد کرده که گزارشی از عمار یاسر نقل می‌کند.<ref>وقعة صفین، ص٢٢۵.</ref> در این کتاب، اثر دیگری از وی نیست، که این گمنامی، باعث شده در نگاه برخی، توجه به ابوساسان تقویت شود.<ref name=":3" />
 
ابوساسان، کنیه «حُضَین بن المُنْذِر شیبانی رقاشی» است. او معروف به ابوساسان یا ابالیقظان است و بزرگ [[قبیله ربیعه|قبیله ربیعه]] بود. [[محمد بن احمد ذهبی|ذهبی]]، رجال‌نگار [[سلفیه|سلفی]]، او را از شرطة الخمیس دانسته است.<ref>تاریخ‌الإسلام، ج۶، ص۵٢٠.</ref> او از امرا<ref>المعرفه و التاریخ، ج٣، ص ٣١۵.</ref> و پرچمداران سپاه امام(ع) در [[نبرد صفین|صفین]] بود<ref>وقعة صفین، ص٣٠١.</ref> و پرچم قبیله ربیعه به دست او قرار داشت.<ref>وقعة صفین، ص٣٣١.</ref> در «معجم رجال الحدیث» ضمن اشاره به حضور ابوساسان در شرطه، از صحابی بودن او نیز گزارش داده شده است.<ref>معجم رجال الحدیث، ج٧، ص ١٣۵.</ref>
 
* ابوعمره یا ابوعمرو:‌ برقی (م.۲۸۰ق)، یکی از اعضای شرطة الخمیس را ابو عمره دانسته است.<ref name=":1" /> شیخ مفید،<ref name=":2" /> به جای او از ابو عمرو یاد کرده است. درباره نام واقعی ابوعمره انصاری اختلاف است؛ گویا نامش عامر بن مالک بن النجار انصاری است؛<ref name=":4">أسدالغابة، ج۵، ص٢٣١؛ الاستیعاب، ج۴، ص١٧٢١.</ref> ولی کنیه مشهورش، همان ابوعمره (نه ابوعمر) می‌باشد. وی را از صحابه [[غزوه بدر|بدر]] می‌دانند که در صفین به شهادت رسید.<ref name=":4" />
* ابوعمره یا ابوعمرو:‌ برقی (م.۲۸۰ق)، یکی از اعضای شرطة الخمیس را ابو عمره دانسته است.<ref name=":1" /> شیخ مفید،<ref name=":2" /> به جای او از ابو عمرو یاد کرده است. درباره نام واقعی ابوعمره انصاری اختلاف است؛ گویا نامش عامر بن مالک بن النجار انصاری است؛<ref name=":4">أسدالغابة، ج۵، ص٢٣١؛ الاستیعاب، ج۴، ص١٧٢١.</ref> ولی کنیه مشهورش، همان ابوعمره (نه ابوعمر) می‌باشد. وی را از صحابه [[غزوه بدر|بدر]] می‌دانند که در صفین به شهادت رسید.<ref name=":4" />
* قیس بن سعد انصاری: وی از اصحاب سرشناس حضرت محمد(ص)،<ref>الاستیعاب، ج٣، ص١٢٩٠.</ref> یار باوفای امام علی(ع) و فرمانده شرطة الخمیس به شمار می‌رفت.<ref name=":6">رجال کشی، ص ١١٠، ح ١٧٧.</ref> او سالاری سپاه امام(ع) تا زمان شهادت وی را بر عهده داشت.<ref>تاریخ طبری، ج۵، ص ١۵٩.</ref> یریم بن سعد، از قیس بن سعد گزارش کرده، که وی در حالی که فرمانده شرطة الخمیس بوده کنار [[نهر دجله|دجله]] وضو گرفته و سپس پیش رفته و با مردم نماز گزارده است.<ref>الطبقات الکبری، ج۶، ص ١٢٢.</ref> قیس، در آغاز خلافت [[امام حسن(ع)]] فرماندهی سپاه را عهده‌دار بود.<ref>الطبقات‌الکبری، خامسة١، ص٣٢١.</ref>
* قیس بن سعد انصاری: وی از اصحاب سرشناس حضرت محمد(ص)،<ref>الاستیعاب، ج٣، ص١٢٩٠.</ref> یار باوفای امام علی(ع) و فرمانده شرطة الخمیس به شمار می‌رفت.<ref name=":6">رجال کشی، ص ١١٠، ح ١٧٧.</ref> او سالاری سپاه امام(ع) تا زمان شهادت وی را بر عهده داشت.<ref>تاریخ طبری، ج۵، ص ١۵٩.</ref> یریم بن سعد، از قیس بن سعد گزارش کرده، که وی در حالی که فرمانده شرطة الخمیس بوده کنار [[نهر دجله|دجله]] وضو گرفته و سپس پیش رفته و با مردم نماز گزارده است.<ref>الطبقات الکبری، ج۶، ص ١٢٢.</ref> قیس، در آغاز خلافت [[امام حسن(ع)]] فرماندهی سپاه را عهده‌دار بود.<ref>الطبقات‌الکبری، خامسة١، ص٣٢١.</ref>
خط ۶۰: خط ۵۵:
* ابویحیی حکیم بن سعید حنفی؛<ref>رجال البرقی، ص۴؛ الاختصاص، ص ٢؛ بحارالأنوار ج ٣۴، ص ٢٧٢ و ر. ک: خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ج٨، ص ٢۶٨.</ref>  
* ابویحیی حکیم بن سعید حنفی؛<ref>رجال البرقی، ص۴؛ الاختصاص، ص ٢؛ بحارالأنوار ج ٣۴، ص ٢٧٢ و ر. ک: خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ج٨، ص ٢۶٨.</ref>  
* [[سلیم بن قیس هلالی]]؛<ref>رجال البرقی، ص ۴؛ الإختصاص، ص ٢؛ ر. ک: حلی، خلاصة الأقوال (رجال العلامة) ، ص ٨٣.</ref>  
* [[سلیم بن قیس هلالی]]؛<ref>رجال البرقی، ص ۴؛ الإختصاص، ص ٢؛ ر. ک: حلی، خلاصة الأقوال (رجال العلامة) ، ص ٨٣.</ref>  
* اصبغ بن نباته تمیمی مجاشعی؛<ref>الطبقات الکبری، ج ۶، ص ٢٢۵؛ الاختصاص، ص ۶۵.</ref>  
* اصبغ بن نباته تمیمی مجاشعی؛<ref>الطبقات الکبری، ج ۶، ص ٢٢۵؛ الاختصاص، ص ۶۵.</ref>


==پانوشت==
==پانوشت==
۱۵٬۶۱۴

ویرایش