نهر علقمه: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
(←موقعیت) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:نقشه کربلا مربوط به زمان ورود امام حسین(ع) به آن.jpg|بندانگشتی|نقشهای احتمالی، از موقعیت نهر علقمه در زمان رویداد [[عاشورا]].]] | |||
'''نهر علقمه''' یا '''علقمی'''، شاخهای از [[فرات]] بود، که در نزدیکی هیت و [[استان انبار|انبار]] از فرات جدا شده، به سمت جنوب متمایل شده و سرانجام به [[کوفه]] میرسید. امروزه نهر علقمه از میان رفته است. برخی حفر این نهر را به بختالنصر پادشاه [[ايران|ایران]] نسبت داده و برخی، به جد [[مؤیدالدین محمد بن علقمی]] (م. ۶۵۶ق)، وزیر مستعصم [[بنیعباس|عباسی]] نسبت دادهاند. این نهر بارها، حفر و لایروبی شده و نشانههای بقای حیات در آن، تا پایان سده هفتم گزارش شده و پس از آن خشکیده است. آب این نهر، شیرین و واژه علقمه به معنای تلخ بوده و در علت نامگذاری آن اختلاف است. پادشاهان، از نهر علقمه به عنوان سدی دفاعی و تاکتیکی در برابر یورشها بهره میبردند. | |||
'''نهر علقمه''' یا '''علقمی'''، | |||
==موقعیت== | ==موقعیت== | ||
امروزه نهر علقمه از میان رفته است.<ref>معارف الرجال، ج3، ص176.</ref> بر پایه گزارش ابن خردادبه (م. حدود ۳۰۰ق) و مسعودی (م. ۳۴۵یا ۳۴۶ق)، زمانی که [[فرات]] به هیت و [[استان انبار| | امروزه نهر علقمه از میان رفته است.<ref>معارف الرجال، ج3، ص176.</ref> بر پایه گزارش ابن خردادبه (م. حدود ۳۰۰ق) و مسعودی (م. ۳۴۵یا ۳۴۶ق)، زمانی که [[فرات]] به هیت و [[استان انبار|انبار]] که در دو طرف فرات قرار دارد میرسید، به دو شاخه تقسیم شده، شاخهای به سمت غرب رفته و به نهر علقمه معروف بود که سرانجام به [[کوفه]] میرسید.<ref>التنبیه و الاشراف ص47، نهرهای کربلا در منابع تاریخی، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۷، ص۸۱، به نقل از المسالک و الممالک، ص233.</ref> برخی دیگر نیز، نهر علقمه را جدا شده از فرات، میان هیت و الانبار و متمایل به جنوب دانسته، که سرانجام به قصر هیبره و شهرهای کوفه و [[حله]] میرسیده است.<ref>نهایة الارب فی فنون الادب، ج2، ص267.</ref> | ||
به باور عبدالحسین کلیدار، آنچه امروزه از نهر علقمه باقی مانده، مربوط به بخشی است که به شمال [[مرقد عون بن عبدالله|مرقد «عون»]] رسیده و به سمت جنوب راه کج میکند و به [[غاضریه]] در ساحل شرقی و منطقه مربوط به اسکان [[بنیاسد بن خزیمه|بنیأسد]] میرسد. به موازات غاضریه، در ساحل غربی نهر علقمه، شریعه [[امام صادق (ع)|امام صادق(ع)]] قرار گرفته است. پلی به نام پل غاضریه، حلقه وصل میان علقمه و شریعه امام صادق(ع) است؛ سپس به طرف شمال غربی منحرف شده و به نحوی متمایل به ضلع شرقی [[کربلا]] است تا به [[آستان مقدس حضرت عباس(ع)|آستان حضرت عباس (ع)]] میرسد و در حقیقت، آبی که به دور قبر او در حال چرخش است، از آنجا تغذیه میگردد. پس از عبور از [[بین الحرمین|بینالحرمین]] به سمت جنوب شرقی کربلا به راه خود ادامه داده تا اینکه به منطقه [[نینوا]] رسیده و در اینجا دو نهر نینوا و علقمه به هم وصل شده و در ادامه مسیر، پیدرپی به سمت ضلع جنوبی و شرقی، به صورت مارپیچ تغییر جهت میدهد. در میانه راه [[نجف]] و کربلا، به [[خان حماد]] رسیده و یکباره به طرف شرق تغییر مسیر داده و رود هندی را قطع میکند، تا اینکه کاملا شرق کوفه را پوشش میدهد و امروز نیز آثارش قابل مشاهده است.<ref>نهرهای کربلا در منابع تاریخی، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۷، ص۷۶ و ۷۷.</ref> | به باور عبدالحسین کلیدار، آنچه امروزه از نهر علقمه باقی مانده، مربوط به بخشی است که به شمال [[مرقد عون بن عبدالله|مرقد «عون»]] رسیده و به سمت جنوب راه کج میکند و به [[غاضریه]] در ساحل شرقی و منطقه مربوط به اسکان [[بنیاسد بن خزیمه|بنیأسد]] میرسد. به موازات غاضریه، در ساحل غربی نهر علقمه، شریعه [[امام صادق (ع)|امام صادق(ع)]] قرار گرفته است. پلی به نام پل غاضریه، حلقه وصل میان علقمه و شریعه امام صادق(ع) است؛ سپس به طرف شمال غربی منحرف شده و به نحوی متمایل به ضلع شرقی [[کربلا]] است تا به [[آستان مقدس حضرت عباس(ع)|آستان حضرت عباس (ع)]] میرسد و در حقیقت، آبی که به دور قبر او در حال چرخش است، از آنجا تغذیه میگردد. پس از عبور از [[بین الحرمین|بینالحرمین]] به سمت جنوب شرقی کربلا به راه خود ادامه داده تا اینکه به منطقه [[نینوا]] رسیده و در اینجا دو نهر نینوا و علقمه به هم وصل شده و در ادامه مسیر، پیدرپی به سمت ضلع جنوبی و شرقی، به صورت مارپیچ تغییر جهت میدهد. در میانه راه [[نجف]] و کربلا، به [[خان حماد]] رسیده و یکباره به طرف شرق تغییر مسیر داده و رود هندی را قطع میکند، تا اینکه کاملا شرق کوفه را پوشش میدهد و امروز نیز آثارش قابل مشاهده است.<ref>نهرهای کربلا در منابع تاریخی، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۷، ص۷۶ و ۷۷.</ref> |