←پانوشت
(←پیشنیه) |
(←پانوشت) |
||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
[[رده:مقاله‌های در دست ویرایش]] | [[رده:مقاله‌های در دست ویرایش]] | ||
'''نهر غازانی'''، یکی از نهرهای از میان رفته [[عراق]] است، که از [[فرات]]، بالای شهر [[حله]] گرفته شده گذر آن به شهرک مسیبِ کنونی می‌رسید. | |||
==پایه‌گذار== | ==پایه‌گذار== | ||
{{اصلی|غازان خان}} | {{اصلی|غازان خان}} | ||
[[غازان خان|غازان‌خان]]، از آل چنگيز و پنجمين پادشاه تاتارها بوده، که پس از سقوط خلافت [[بنی‌عباس|عباسي]]، بر [[عراق]] حکومت کردند.<ref name=":0" /> در سال ۶۹۴ق،<ref name=":1" /> امير نوروز، يکي از پادشاهان اقليم [[خراسان]] به غازان‌خان وعده داد او را حمایت کند تا به مقام‌های بالای خلافت برسد، به شرط آنکه مسلمان شود.<ref name=":0">الحوادث الجامعة، ص315.</ref> غازان‌خان، اسلام آوردن خود را اعلام کرده و گروه زيادي از مغول او را همراهي کردند. به گفته غازان‌خان، وی پس از مسلمان شدن، خواب ديد [[حضرت محمد(ص)]] ميان او و [[امام علي(ع)]] صیغه برادري خوانده است. او به سبب اين خواب به [[شيعه|شيعیان]] خدمت زیادی کرد. وی دستور داد در نقاط مختلف کشور، براي آنها خانه ساخته شده، نام اين خانه‌ها را دارالسيادة{{یادداشت|خانه بزرگان.}} گذاشت. وی برای رسیدگی به حرم‌هاي امامان(ع) و زيارت آنها تلاش زیادی می‌کرد.<ref name=":1">بغیة النبلاء فی تاریخ کربلاء، ص۱۰۹.</ref> | [[غازان خان|غازان‌خان]]، از آل چنگيز و پنجمين پادشاه تاتارها بوده، که پس از سقوط خلافت [[بنی‌عباس|عباسي]]، بر [[عراق]] حکومت کردند.<ref name=":0" /> در سال ۶۹۴ق،<ref name=":1" /> امير نوروز، يکي از پادشاهان اقليم [[خراسان]] به غازان‌خان وعده داد او را حمایت کند تا به مقام‌های بالای خلافت برسد، به شرط آنکه مسلمان شود.<ref name=":0">الحوادث الجامعة، ص315.</ref> غازان‌خان، اسلام آوردن خود را اعلام کرده و گروه زيادي از مغول او را همراهي کردند. به گفته غازان‌خان، وی پس از مسلمان شدن، خواب ديد [[حضرت محمد(ص)]] ميان او و [[امام علي(ع)]] صیغه برادري خوانده است. او به سبب اين خواب به [[شيعه|شيعیان]] خدمت زیادی کرد. وی دستور داد در نقاط مختلف کشور، براي آنها خانه ساخته شده، نام اين خانه‌ها را دارالسيادة{{یادداشت|خانه بزرگان.}} گذاشت. وی برای رسیدگی به حرم‌هاي امامان(ع) و زيارت آنها تلاش زیادی می‌کرد.<ref name=":1">بغیة النبلاء فی تاریخ کربلاء، ص۱۰۹.</ref> | ||
== موقعیت == | |||
نهر غازانی، شاخه‌ای از [[فرات]] بود که از بالای شهر [[حله]]، از فرات گرفته می‌شد.<ref name=":2" /> پٌلی که روی نهر غازانی بود در موقعیت شهرک مسیبِ کنونی قرار داشته و در سوی شرقی آن، به فاصله دو میل، قصر ابن هبیره قرار داشت<ref>البلدان، ص۷۲.</ref> که از آن نهری به نام نیل یا صراط که از فرات گرفته می‌شد عبور می‌کرد. به همین مکان، در نزدیکی [[مزار حسن بن قاسم]]، تل هبیره گفته می‌شود.<ref>بغیة النبلاء فی تاریخ کربلاء، ص۱۱۱.</ref> این نهر امروزه از میان رفته است.<ref>تراث کربلاء، ص۴۰.</ref> | |||
==پیشنیه== | ==پیشنیه== | ||
در سال 698ق، سلطان غازان، برای زیارت حرم [[امامان(ع)]]، به [[حله]] رفته و دستور داد نهري از بالای [[حله]] کشيده شود. متولي آن، شمس‌الدين صواب معروف به غرس‌الدولة بود. این نهر، به نهر غازانی نام‌گذاری شد.<ref>الحوادث الجامعة، ص479.</ref> | در سال 698ق، سلطان غازان، برای زیارت حرم [[امامان(ع)]]، به [[حله]] رفته و دستور داد نهري از بالای [[حله]] کشيده شود. متولي آن، شمس‌الدين صواب معروف به غرس‌الدولة بود. این نهر، به نهر غازانی نام‌گذاری شد.<ref name=":2">الحوادث الجامعة، ص479.</ref> | ||
پادشاهان [[مغول]]، پس از غازان‌خان، عراق را به ویرانی کشانده و نهرها به حال خود رها شد. بخشی از نهر غازانی، که از [[فرات]] تغذیه می‌شد، خشک شده و در پی آن، شاخه‌هایی که از نهر غازانی گرفته می‌شد، ماند نهر عیسی و نهر سراط{{یادداشت|نهر صراط، از نهر عیسی گرفته می‌شد.}} خشک شدند. شهرهایی که توسط این دو نهر آبرسانی می‌شد، مانند دارالسلام و مدینة منصور در خطر قحطی آب قرار گرفت.<ref>بغیة النبلاء فی تاریخ کربلاء، ص۱۱۰.</ref> | |||
==پانوشت== | ==پانوشت== | ||
| خط ۲۴: | خط ۲۹: | ||
*'''بغیة النبلاء فی تاریخ کربلا'''، عبدالحسین الکیدار آل طعمة، تحقیق سید عادل عبدالصالح الکیدار، مراجعة و تعلیق عبد الامیر عزیز القریشی، طارق نافع الحمدانی، توسط الامانة العامة للعتبة الحسینیة المقدسة، مرکز کربلاء للدراسات، ۱۴۳۵ق. | *'''بغیة النبلاء فی تاریخ کربلا'''، عبدالحسین الکیدار آل طعمة، تحقیق سید عادل عبدالصالح الکیدار، مراجعة و تعلیق عبد الامیر عزیز القریشی، طارق نافع الحمدانی، توسط الامانة العامة للعتبة الحسینیة المقدسة، مرکز کربلاء للدراسات، ۱۴۳۵ق. | ||
*'''البلدان'''، احمد بن یعقوب يعقوبي، دارالکتب العلمية، بيروت، 1422ق. | |||
*'''تراث کربلاء'''، سلمان هادی طعمه، پژوهشكده حج و ز يارت،نشر مشعر، تهران، ۱۳۹۳ش. | |||
*'''الحوادث الجامعة'''، بجلي، دارالکتب العلمية، بيروت، 1415ق. | |||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||