وادی مذینب: تفاوت میان نسخه‌ها

وادی، واژه‌ای عربی، به معنای شکاف میان کوه‌ها، زمین‌های بلند و تپه‌ها است که مسیر عبور سیل است.<ref>کتاب العین، ج‏8، ص98؛ لسان العرب، ج‏15، ص384.</ref> به باور برخی، «وادی» بستر ریزش آبی است که از سیل به وجود آمده؛ از این رو، به درّه نیز وادی گفته‌اند.<ref>مفردات ألفاظ القرآن، ص862؛ ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن، ج‏4، ص436.</ref>

 

 

«مُذَیْنِب»، اسم مصغّرِ «مذنب» است.<ref>الرحلة الورثيلانية، ج‏2، ص609؛ مراصد الإطلاع علي أسماء الأمكنة و البقاع، ج‏3، ص1249؛ معالم المدينة المنورة بين العمارة و التاريخ، ج‏1، ص693.</ref> «مُذنب» به صیغه اسم فاعل، به معنای گنهکار<ref>مقدمة الأدب، ص215.</ref> و «مِذْنَب»، رودی فصلی است که در پستی زمین جریان یافته و عریض نیست.{{یادداشت|الْمِذْنَبُ‏: مسيل الماء بحضيض الأرض و ليس بجد واسع،}}<ref name=":3">كتاب العين، ج‏8، ص190.</ref> برخی معنای مِذْنَب را، «بخش پایین و پایانی رود فصلی»<ref>كتاب الجيم، ج‏1، ص278.</ref> و برخی، «مجرای آب از زمین سخت و خشک به سوی زمین‌های حاصلخیز» دانسته‌اند.<ref>جمهرة اللغة، ج‏1، ص306.</ref> «ذَنَبُ‏ التلعة» نیز، به رود فصلی، وقتی بین دو بلندی جاری است گفته شده است.{{یادداشت|و إن كان في سفح أو سند فهو التَّلْعَةُ. و يقال لمسيل ما بين التلعتين: ذَنَبُ‏ التلعة.}}<ref name=":3" />  

وادی مُذَینِب، به «مذینیب» نیز خوانده شده است.<ref>بهجة النفوس و الأسرار فى تاريخ دار هجرة النبى المختار، ج‏1، ص282؛ معالم المدينة المنورة بين العمارة و التاريخ، ج‏1، ص693.</ref> برخی، در گذشته از این وادی با نام‌های «وادی شریعة بطحان»{{یادداشت|زیرا آن یکی از شاخه‌های وادی بطحان شمرده شده است.}} و «شریعة الوادی» یاد کرده‌اند.<ref name=":4">معالم المدينة المنورة بين العمارة و التاريخ، ج‏1، ص 694.</ref> این وادی، با نام مُذَینِب بین مردم مدینه شناخته می‌شود. در گذشته نیز به همین نام شهرت داشته است.<ref name=":4" />  

به باور برخی، «مذینب»، مصغر مذنب به معنای گنه‌کار و خطاکار بوده و علت نامگذاری آن، مخالفت مسیر آن با مسیر سرچشمه‌های وادی بطحان است؛ زیرا از مجرای اصلی آنها که در وادی بطحان می‌ریزند جدا شده است.<ref name=":4" />  

برخی این وادی را شاخه‌ای از وادی بطحان شمرده‌اند.<ref name=":1">بهجة النفوس و الأسرار فى تاريخ دار هجرة النبى المختار، ج‏1، ص282.</ref> برخی،‌ علت آن را یکی بودن مصادر وادی مذینب و وادی بطحان دانسته‌اند.<ref name=":0" />

*'''مقدمة الأدب'''، محمود بن عمر زمخشرى، مؤسسه مطالعات اسلامي دانشگاه تهران، تهران، 1386ش.