حج: تفاوت میان نسخهها
←اعمال
بدون خلاصۀ ویرایش |
(←اعمال) |
||
خط ۱۸۰: | خط ۱۸۰: | ||
درباره این که از میان سه گونه حج،{{یادداشت|تمتع، قران و افراد.}} در مواردی که امکان گزینش یکی از آنها وجود دارد،{{یادداشت|از جمله در حج مستحب.}} کدام یک برتر است، بین مذاهب اسلامی اختلاف است. این اختلاف به شرح زیر است: | درباره این که از میان سه گونه حج،{{یادداشت|تمتع، قران و افراد.}} در مواردی که امکان گزینش یکی از آنها وجود دارد،{{یادداشت|از جمله در حج مستحب.}} کدام یک برتر است، بین مذاهب اسلامی اختلاف است. این اختلاف به شرح زیر است: | ||
*'''حج تمتّع''': فقیهان [[شیعه]]<ref>الخلاف، ج2، ص266؛ تذکرة الفقهاء، ج7، ص170.</ref> و [[حنبلی]]<ref>المغنی، ج3، ص233؛ کشاف القناع، ج2، ص476.</ref> «[[حج تمتّع]]» را برتر از دو گونه دیگر دانستهاند. | *'''حج تمتّع''': فقیهان [[شیعه]]<ref>الخلاف، ج2، ص266؛ تذکرة الفقهاء، ج7، ص170.</ref> و [[حنبلی]]<ref>المغنی، ج3، ص233؛ کشاف القناع، ج2، ص476.</ref> «[[حج تمتّع]]» را برتر از دو گونه دیگر دانستهاند. گواه آنها قرآن است که تنها از این گونه حج یاد کرده{{یادداشت|﴿وَأَتِمُّواْ ٱلۡحَجَّ وَٱلۡعُمۡرَةَ لِلَّهِ﴾ | ||
حج وعمره را برای خدا به پایان برید.}}<ref name=":2" /> و از دو نوع حج دیگر، سخنی به میان نیاورده است.<ref>تذکرة الفقهاء، ج7، ص172؛ منتهی المطلب، ج10، ص139؛ المغنی، ج3، ص234.</ref> در روایاتی از [[حضرت محمد(ص)]] و [[امامان(ع)]] نیز، به برتری حج تمتّع بر دو گونه دیگر تصریح شده است.<ref>سنن ابی داود، ج1، ص462؛ الکافی، ج3، ص234.</ref> افزون بر این، در حج تمتّع، عمره و حج، هر دو به جا آورده میشود و حج همراه با عمره از حج بدون عمره برتر است. به علاوه، در این حج، هر دو عمل در بهترین زمان یعنی ماههای حج انجام میشود، در حالی که در دو نوع حج دیگر چنین نیست.<ref>الخلاف، ج2، ص266؛ تذکرة الفقهاء، ج7، ص172.</ref> | حج وعمره را برای خدا به پایان برید.}}<ref name=":2" /> و از دو نوع حج دیگر، سخنی به میان نیاورده است.<ref>تذکرة الفقهاء، ج7، ص172؛ منتهی المطلب، ج10، ص139؛ المغنی، ج3، ص234.</ref> در روایاتی از [[حضرت محمد(ص)]] و [[امامان(ع)]] نیز، به برتری حج تمتّع بر دو گونه دیگر تصریح شده است.<ref>سنن ابی داود، ج1، ص462؛ الکافی، ج3، ص234.</ref> افزون بر این، در حج تمتّع، عمره و حج، هر دو به جا آورده میشود و حج همراه با عمره از حج بدون عمره برتر است. به علاوه، در این حج، هر دو عمل در بهترین زمان یعنی ماههای حج انجام میشود، در حالی که در دو نوع حج دیگر چنین نیست.<ref>الخلاف، ج2، ص266؛ تذکرة الفقهاء، ج7، ص172.</ref> | ||
*'''حج قران''': در مقابل، [[حنفی|حنفیان]]<ref>المبسوط فی فقه الامامیه، ج4، ص27؛ تحفة الفقهاء، ج1، ص413.</ref> و برخی از فقیهان [[شافعی]]،<ref>المجموع، ج7، ص150- 152.</ref> «[[حج قران]]» را برتر دانستهاند؛ زیرا به باور آنها، حج حضرت محمد(ص) حج قران بوده است. در حدیثی نیز، [[جبرئیل]] او را مأمور به حج قران کرده است. در حدیثی دیگر، مسلمانان مأمور شدهاند که حج و عمره را پشت سر هم بجا آورند؛ زیرا این کار سبب طولانی شدن عمر میگردد.<ref>بدائع الصنائع، ج2، ص175.</ref> دلیل دیگر آن که در حج قران حجگزار میان دو عبادت جمع میکند{{یادداشت|مطابق باور اهل سنت.}} و انجام دادن دو عبادت بهتر از یک عبادت است.<ref>تحفة الفقهاء، ج1، ص413؛ بدائع الصنائع، ج2، ص175.</ref> افزون بر این، در حج قران، حجگزار از | *'''حج قران''': در مقابل، [[حنفی|حنفیان]]<ref>المبسوط فی فقه الامامیه، ج4، ص27؛ تحفة الفقهاء، ج1، ص413.</ref> و برخی از فقیهان [[شافعی]]،<ref>المجموع، ج7، ص150- 152.</ref> «[[حج قران]]» را برتر دانستهاند؛ زیرا به باور آنها، حج حضرت محمد(ص) حج قران بوده است. در حدیثی نیز، [[جبرئیل]] او را مأمور به حج قران کرده است. در حدیثی دیگر، مسلمانان مأمور شدهاند که حج و عمره را پشت سر هم بجا آورند؛ زیرا این کار سبب طولانی شدن عمر میگردد.<ref>بدائع الصنائع، ج2، ص175.</ref> دلیل دیگر آن که در حج قران حجگزار میان دو عبادت جمع میکند{{یادداشت|مطابق باور اهل سنت.}} و انجام دادن دو عبادت بهتر از یک عبادت است.<ref>تحفة الفقهاء، ج1، ص413؛ بدائع الصنائع، ج2، ص175.</ref> افزون بر این، در حج قران، حجگزار از خانه خود محرم میشود و مدت زمان [[احرام]] وی بیشتر است؛<ref>المبسوط فی فقه الامامیه، ج4، ص27.</ref> زیرا اتمام حج که در قرآن بدان فرمان داده شده<ref>سوره بقره(۲)، آیه ۱۹۶.</ref> مقتضی آن است که شخص از خانه خود محرم شود.<ref>بدائع الصنائع، ج2، ص174- 175.</ref> | ||
*'''حج افراد''': به | *'''حج افراد''': به باور مشهور فقیهان شافعی<ref>المجموع، ج7، ص150، 152؛ روضة الطالبین، ج2، ص586.</ref> و [[مالکی]]<ref>مواهب الجلیل، ج4، ص68- 69.</ref> «[[حج افراد]]» برترین نوع حج است؛ زیرا در روایتی از جابر، انجام دادن حج بدون عمره توسط حضرت محمد(ص) گزارش شده است.<ref>المجموع، ج7، ص152؛ فتح العزیز، ج7، ص107.</ref> دلیل دیگر این است که حجگزار در حج افراد تا پایان اعمال حج در احرام باقی میماند و اجازه خروج از آن را ندارد و هر یک از مناسک حج و عمره را به گونه مستقل و جداگانه انجام میدهد. افزون بر این، حج افراد را همه مسلمانان مشروع میدانند، در حالی که حج تمتّع را [[عمر بن خطاب|عمر بن خطّاب]] و حج قران را [[عثمان بن عفان]] ممنوع کرده است.<ref>مواهب الجلیل، ج4، ص68- 69.</ref> علاوه بر این، به نظر این دسته از فقیهان، حجگزار در حج افراد نیازی به [[قربانی]] کردن ندارد؛ ولی در قران و تمتّع، اگر [[آفاقی]]{{یادداشت|حج آفاقی، حج غیر اهالی مکه و اطراف آن است.}} آنها را انجام دهد، قربانی لازم است. دلیل دیگر آنها این است که حج خلفای سهگانه نخستین، از نوع افراد بوده است.<ref>مواهب الجلیل، ج4، ص68- 69؛ الثمر الدانی، ص383.</ref> | ||
==احکام حج== | ==احکام حج== | ||
خط ۲۰۶: | خط ۲۰۶: | ||
====زمان حج==== | ====زمان حج==== | ||
حج، ماههای خاص و معینی دارد؛{{یادداشت|﴿الْحَجُّ أَشْهُرٌ مَعْلُومَاتٌ… ﴾ | حج، ماههای خاص و معینی دارد؛{{یادداشت|﴿الْحَجُّ أَشْهُرٌ مَعْلُومَاتٌ… ﴾ | ||
حج در ماههای معینی است…}}<ref>سوره بقره(2)، آیه 197؛ ترجمه قرآن (فولادوند)، ص۳۱.</ref> ولی درباره مصادیق ماههای حج، دیدگاههای گوناگونی مطرح شده است؛ به | حج در ماههای معینی است…}}<ref>سوره بقره(2)، آیه 197؛ ترجمه قرآن (فولادوند)، ص۳۱.</ref> ولی درباره مصادیق ماههای حج، دیدگاههای گوناگونی مطرح شده است؛ به باور مشهور فقیهان شیعه<ref>تذکرة الفقهاء، ج7، ص183؛ مستند الشیعه، ج11، ص244.</ref> و مالکی<ref>مواهب الجلیل، ج4، ص22.</ref> زمان انجام حج در سه ماه [[شوال]]، [[ذی قعده]] و [[ذی حجه]] است. در برابر، برخی از فقیهان شیعه<ref>الخلاف، ج2، ص258؛ مستند الشیعه، ج11، ص244.</ref> و شافعی<ref>المجموع، ج7، ص142، 145.</ref> زمان حج را دو ماه شوال و ذی قعده و ده شب نخست ذی حجه{{یادداشت|تا طلوع فجر روز دهم.}} دانستهاند. | ||
حنفیان<ref>المبسوط، سرخسی، ج4، ص60؛ تحفة الفقهاء، ج1، ص390.</ref> و حنبلیان<ref>المغنی، ج3، ص263؛ الشرح الکبیر، ج3، ص223.</ref> بر آناند که زمان حج دو ماهِ پیشگفته همراه با دهه نخست ذی حجه{{یادداشت|تا پایان روز دهم.}} است. دیدگاههای دیگری نیز درباره زمان دقیق مناسک حج مطرح شده است.<ref>الحدائق الناضره، ج14، ص354؛ مستند الشیعه، ج11، ص244.</ref> | حنفیان<ref>المبسوط، سرخسی، ج4، ص60؛ تحفة الفقهاء، ج1، ص390.</ref> و حنبلیان<ref>المغنی، ج3، ص263؛ الشرح الکبیر، ج3، ص223.</ref> بر آناند که زمان حج دو ماهِ پیشگفته همراه با دهه نخست ذی حجه{{یادداشت|تا پایان روز دهم.}} است. دیدگاههای دیگری نیز درباره زمان دقیق مناسک حج مطرح شده است.<ref>الحدائق الناضره، ج14، ص354؛ مستند الشیعه، ج11، ص244.</ref> |