حج اکبر: تفاوت میان نسخه‌ها
←کاربرد آن در مسائل فقهی
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
==خلط میان حج اکبر و روز حج اکبر== | ==خلط میان حج اکبر و روز حج اکبر== | ||
دانشمندان مسلمان درباره اینکه مراد از «حج اکبر» و «روز حج اکبر» چیست، اختلاف نظر دارند. مشهور آنان، مراد از «حج اکبر» را مراسم [[حج|حج{{یادداشت|در مقابلِ مراسم [[عمره]].}}]] و مراد از «روز حج اکبر» را روز عید قربان دانسته‌اند؛ البته در منابع اسلامی غالباً میان این دو خلط شده و تفکیک لازم صورت نگرفته است. | دانشمندان مسلمان درباره اینکه مراد از «حج اکبر» و «روز حج اکبر» چیست، اختلاف نظر دارند. مشهور آنان، مراد از «حج اکبر» را مراسم [[حج|حج{{یادداشت|در مقابلِ مراسم [[عمره]].}}]][[حج اکبر#cite%20note-11|<span class="mw-reflink-text">[یادداشت 4]</span>]] و مراد از «روز حج اکبر» را روز عید قربان دانسته‌اند؛ البته در منابع اسلامی غالباً میان این دو خلط شده و تفکیک لازم صورت نگرفته است. | ||
==حج اکبر== | ==حج اکبر== | ||
| خط ۷۶: | خط ۷۶: | ||
#وجود روزی در میان ایام حج که همه حاجیان در آن گرد آمده و اعلام برائت می‌تواند به گوش همگان برسد،{{یادداشت|یعنی همان روز عید قربان.}} باعث انصراف عبارت «یوم الحج الاکبر» به آن روز می‌شود و نمی‌گذارد سایر ایام را نیز شامل شود.<ref>المیزان، ج9، ص149.</ref> | #وجود روزی در میان ایام حج که همه حاجیان در آن گرد آمده و اعلام برائت می‌تواند به گوش همگان برسد،{{یادداشت|یعنی همان روز عید قربان.}} باعث انصراف عبارت «یوم الحج الاکبر» به آن روز می‌شود و نمی‌گذارد سایر ایام را نیز شامل شود.<ref>المیزان، ج9، ص149.</ref> | ||
== کاربرد آن در مسائل فقهی == | ==کاربرد آن در مسائل فقهی== | ||
در منابع فقهی، افزون بر تعیین مراد از حج اکبر و روز آن، مباحث دیگری نیز درباره حج اکبر مطرح شده است. از جمله، احادیثی که مراد از حج اکبر را [[وقوف در عرفات]] و [[رمی جمره|رمی جمرات]] دانسته،<ref>الکافی، ج4، ص265.</ref> از مستندات فقیهان [[شیعه]] برای اثبات وجوب وقوف در عرفات و نیز وجوب رمی جمرات قرار گرفته است.<ref>مستند الشیعه، ج12، ص252، ج13، ص47.</ref> همچنین نامیده شدن [[عمره]] به حج اصغر در احادیث، از جمله مستندات برخی فقیهان شیعه برای اثبات وجوب عمره به شمار رفته است.<ref>الحدائق الناضره، ج16، ص311؛ کشف الغطاء، ج2، ص428.</ref> برخی فقیهان اهل سنت نیز از وجود عبارت حج اکبر در آیه {{آیه|وَأَذَانٌ مِنَ اللَّهِ وَرَسُولِهِ إِلَى النَّاسِ يَوْمَ الْحَجِّ الْأَكْبَرِ...}}{{یادداشت|و اين اعلامى است از سوى خدا و پيامبرش به همه مردم در روز حج اكبر كه: يقيناً خدا و پيامبرش از مشركان بيزارند.}}<ref name=":3" /> چنین برداشت کرده‌اند که حج اصغری هم وجود دارد که همان عمره است و به استناد وجوب مطلق حج در آیه {{آیه| | در منابع فقهی، افزون بر تعیین مراد از حج اکبر و روز آن، مباحث دیگری نیز درباره حج اکبر مطرح شده است. از جمله، احادیثی که مراد از حج اکبر را [[وقوف در عرفات]] و [[رمی جمره|رمی جمرات]] دانسته،<ref>الکافی، ج4، ص265.</ref> از مستندات فقیهان [[شیعه]] برای اثبات وجوب وقوف در عرفات و نیز وجوب رمی جمرات قرار گرفته است.<ref>مستند الشیعه، ج12، ص252، ج13، ص47.</ref> همچنین نامیده شدن [[عمره]] به حج اصغر در احادیث، از جمله مستندات برخی فقیهان شیعه برای اثبات وجوب عمره به شمار رفته است.<ref>الحدائق الناضره، ج16، ص311؛ کشف الغطاء، ج2، ص428.</ref> برخی فقیهان اهل سنت نیز از وجود عبارت حج اکبر در آیه {{آیه|وَأَذَانٌ مِنَ اللَّهِ وَرَسُولِهِ إِلَى النَّاسِ يَوْمَ الْحَجِّ الْأَكْبَرِ...}}{{یادداشت|و اين اعلامى است از سوى خدا و پيامبرش به همه مردم در روز حج اكبر كه: يقيناً خدا و پيامبرش از مشركان بيزارند.}}<ref name=":3" /> چنین برداشت کرده‌اند که حج اصغری هم وجود دارد که همان عمره است و به استناد وجوب مطلق حج در آیه {{آیه|وَ لِلَّهِ عَلَی النَّاسِ حِجُّ الْبَیتِ | ||
}}{{یادداشت|و خدا را حقّی ثابت و لازم بر عهده مردم است که [برای ادای مناسک حج] آهنگ آن خانه کنند.}}<ref>سوره آل عمران(۳)، آیه ۹۷؛</ref> عمره نیز واجب است<ref>نک: تفسیر غرائب القرآن، ج1، ص536.</ref>؛ ولی برخی دیگر این استدلال را برای وجوب عمره تامّ ندانسته‌اند.<ref>نک: البیان و التحصیل، ج3، ص468.</ref> همچنین برخی فقیهان اهل سنت در مقابلِ کسانی که روز عید قربان را داخل در ماه‌های حج نمی‌دانند، به عبارت «یوم الحج الاکبر» در آیه سوم سوره توبه{{یادداشت|{{آیه|وَأَذَانٌ مِنَ اللَّهِ وَرَسُولِهِ إِلَى النَّاسِ يَوْمَ الْحَجِّ الْأَكْبَرِ...}} | |||
و اين اعلامى است از سوى خدا و پيامبرش به همه مردم در روز حج اكبر كه: يقيناً خدا و پيامبرش از مشركان بيزارند.}}<ref name=":3" /> استدلال کرده‌اند.<ref>الجوهره النیره، ج1، ص167؛ المعتصر، ص195.</ref> | |||
همچنین در روز حج اکبر (عید قربان)، به نظر فقیهان شیعه<ref>المبسوط فی فقه الامامیه، ج1، ص365؛ تحریر الأحکام، ج1، ص643.</ref> و اهل سنت،<ref>الحاوی الکبیر، ج5، ص258؛ الکافی فی فقه الإمام أحمد، ج1، ص525.</ref> به استناد خطبه‌خوانی حضرت محمد(ص) و امام علی(ع)، خطبه خواندن برای مردم توسط امام و آگاهی دادن آنان نسبت به اعمال آن روز مستحب است. نیز در برخی احادیث شیعه، روز حج اکبر به روز قیام | همچنین در روز حج اکبر (عید قربان)، به نظر فقیهان شیعه<ref>المبسوط فی فقه الامامیه، ج1، ص365؛ تحریر الأحکام، ج1، ص643.</ref> و اهل سنت،<ref>الحاوی الکبیر، ج5، ص258؛ الکافی فی فقه الإمام أحمد، ج1، ص525.</ref> به استناد خطبه‌خوانی [[حضرت محمد(ص)]] و [[امام علی(ع)]]، خطبه خواندن برای مردم توسط امام و آگاهی دادن آنان نسبت به اعمال آن روز مستحب است. نیز در برخی احادیث شیعه، روز حج اکبر به روز قیام [[امام مهدی(ع)]] تأویل شده است.<ref>کتاب التفسیر، ج2، ص76.</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||