حجة الاسلام: تفاوت میان نسخه‌ها

'''حجة الاسلام'''، [[حج]] واجب بر هر مسلمان است، به شرطی که جز شرائط همگانی تکلیف مانند عقل و بلوغ، شرط [[استطاعت]] را نیز دارا باشد. حجة الاسلام ممکن است برای مکلفی [[حج تمتّع]] و برای دیگری [[حج افراد|حج اِفراد]] یا [[حج قران|حج قِران]] باشد. اگر کسی بدون دارایی شرائط حج بجا آورد، حجة الاسلام شمرده نمی‌شود.

حجة الاسلام، در مقابل حج نذری و مانند آن است که با نذر و مانند آن بر مکلف واجب می‌شود. این اصطلاح، در کلام فقیهان [[شیعه]]<ref>من لایحضره الفقیه، ج2، ص429، 438؛ الکافی، ج4، ص277.</ref> و [[اهل سنت]]<ref>الام، ج2، ص119- 120؛ المغنی، ج3، ص159- 162.</ref> نیز به همین معنا بکار رفته است. ریشه این کاربرد را روایات پرشمار شیعه<ref>الکافی، ج2، ص18؛ الأمالی، ص124.</ref> و سنی،<ref>صحیح البخاری، ج1، ص8؛ صحیح مسلم، ج1، ص34؛ المعجم الکبیر، ج12، ص239.</ref> می‌دانند؛ بویژه روایت مورد اتفاق هر دو مذهب که حج را یکی از ارکان اسلام دانسته است.<ref>فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام، ج3، ص242.</ref>

فقیهان [[شیعه]]<ref>السرائر، ج1، ص507؛ جواهر الکلام، ج17، ص229.</ref> و [[اهل سنت]]<ref>البحر الرائق، ج2، ص546- 549؛ المبسوط فی فقه الامامیه، ج4، ص163- 164؛ المغنی، ج3، ص159- 162.</ref> افزون بر شرائط همگانی تکلیف یعنی عقل، قدرت و بلوغ، شرط [[استطاعت]] که ویژه [[حج]] است را برای واجب شدن حجة الاسلام لازم می‌دانند. استطاعت حج، خود به چهار عنصر مالی، امنیتی، بدنی و زمانی تقسیم می‌شود. به دست آوردن استطاعت حج، واجب نیست.  

اگر کسی بدون داشتن هرکدام از این شرط‌ها به حج برود، حجی که انجام داده، حجة الاسلام نبوده و در صورتی که بعدها این شرائط به دست آید، حجی که انجام داده بود کافی نبوده و باید دوباره حج بجا آورد.<ref>شرائع الاسلام، ج1، ص164- 165؛ جواهر الکلام، ج17، ص248.</ref>