بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۳: | خط ۳: | ||
درباره اینکه هنگام [[طواف]]، حجر اسماعیل نیز در طواف قرار بگیرد یا خیر میان مذاهب اسلامی اختلاف است. | درباره اینکه هنگام [[طواف]]، حجر اسماعیل نیز در طواف قرار بگیرد یا خیر میان مذاهب اسلامی اختلاف است. | ||
== مکان == | ==مکان== | ||
حِجر | حِجر اسماعیل، بر محوطه نیم دایرهای شکل در سوی شمال غربی [[کعبه]] روبروی [[ناودان طلا (کعبه)|ناودان طلا]] گفته میشود.<ref>التاریخ القویم، ج2، ص569.</ref> | ||
== مساحت == | ==مساحت== | ||
حجر اسماعیل، با دیواری به ارتفاع ۱٫۳۲ متر و پهنای ۱٫۵۲ متر مشخص شده است. فاصله این دیوار از ناودان طلا نزدیک به ۶/۸۰ متر است و محدودهای به طول ۸٫۴۴ متر میان [[رکن عراقی]] و [[رکن شامی]]{{یادداشت|رکن غربی.}} را دربرگرفته است.<ref>مرآه الحرمین، ج1، ص266؛ التاریخ القویم، ج2، ص576.</ref> | |||
== پیشینه == | ==پیشینه== | ||
بر | بر پایه روایتهای دینی، تاریخچه ایجاد حِجر به زمان ساخت [[کعبه]] به دست [[حضرت ابراهیم(ع)]] برمیگردد. نقلهای متفاوت و گاه ناهمگونی درباره سبب ساخت حجر وجود دارد؛ برخی از گزارشها، از پناه گرفتن [[حضرت اسماعیل(ع)]] از آفتاب سوزان در این قسمت خبر داده،<ref>تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، ص117.</ref> و شاید در همین راستا حجر را خانه او معرفی میکنند،<ref>الکافی، ج4، ص210.</ref> این در حالیست که برخی از روایتها، ساخت نخستین حجر را به حضرت ابراهیم(ع) و با هدف محافظت از گوسفندان اسماعیل(ع) بیان کردهاند.<ref>اخبار مکه، ج1، ص64- 65؛ وسائل الشیعه، ج13، ص355.</ref> | ||
روایتهای | روایتهای اسلامی، از دفن شدن برخی از پیامبران در حجر بدون اشاره به نام آنها خبر دادهاند. بر پایه این گزارشها بدن اسماعیل، مادرش [[هاجر]] و برخی از دختران او در این مکان دفن شدهاند.<ref>الکافی، ج4، ص210؛ السیره النبویه، ج1، ص5.</ref> | ||
حجر، هماره مورد توجه [[اهل حرم|مکیان]] بوده و خبرهایی از جلوس [[عبدالمطلب]] در حجر،<ref>الطبقات الکبری، ج1، ص82.</ref> نزاعهای لفظی میان [[حضرت محمد(ص)]] و مشرکان [[قریش]] در این مکان،<ref>السیره النبویه، ج1، ص289- 290.</ref> و نیز اجتماع مشرکان برای تصمیمگیری بر ترور او<ref>المغازی، ج1، ص125.</ref> وجود دارد. تعدد رؤیاهای منتسب به بزرگانی مانند عبدالمطلب،<ref>السیره النبویه، ج1، ص142؛ البدایه و النهایه، ج2، ص244.</ref> و پیامبر<ref>سعد السعود، ص100؛ بحار الانوار، ج18، ص317.</ref> نشان از مناسب بودن این مکان برای استراحت پس از انجام عبادت دارد. | |||
گزارشهای مربوط به تعیین حجر به عنوان نقطه آغازین معراج پیامبر(ص)،<ref>سعد السعود، ص100؛ بحار الانوار، ج18، ص317.</ref> برگزاری برخی از سخنرانیهای آن حضرت،<ref>تفسیر القمی، ج1، ص379.</ref> حضور ائمه شیعه در مناسبتهای مختلف، و دعا و مناجات ایشان در این مکان<ref>تفسیر العیاشی، ج2، ص337؛ الغیبه، ص259؛ بصائر الدرجات، ص373.</ref> نشان از مکانت فوقالعاده حجر نزد بزرگان دین دارد. | گزارشهای مربوط به تعیین حجر به عنوان نقطه آغازین معراج پیامبر(ص)،<ref>سعد السعود، ص100؛ بحار الانوار، ج18، ص317.</ref> برگزاری برخی از سخنرانیهای آن حضرت،<ref>تفسیر القمی، ج1، ص379.</ref> حضور ائمه شیعه در مناسبتهای مختلف، و دعا و مناجات ایشان در این مکان<ref>تفسیر العیاشی، ج2، ص337؛ الغیبه، ص259؛ بصائر الدرجات، ص373.</ref> نشان از مکانت فوقالعاده حجر نزد بزرگان دین دارد. | ||
خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
به سال ۸۵۲ق سلطان چقمق چرکسی (حک:۸۴۲–۸۵۷ق) برای اولین بار جامهای برای پوشاندن حجر اسماعیل به همراه جامه کعبه ارسال کرد، که در سال بعد مورد استفاده قرار گرفت.<ref>التاریخ القویم، ج2، ص578.</ref> | به سال ۸۵۲ق سلطان چقمق چرکسی (حک:۸۴۲–۸۵۷ق) برای اولین بار جامهای برای پوشاندن حجر اسماعیل به همراه جامه کعبه ارسال کرد، که در سال بعد مورد استفاده قرار گرفت.<ref>التاریخ القویم، ج2، ص578.</ref> | ||
== طواف == | ==طواف== | ||
کیفیت طواف و همچنین خواندن نمازهای واجب و مستحب در حجر، مورد اختلاف فقهای شیعه و سنی قرار گرفته و ریشه این اختلاف به تفاوت دیدگاه ایشان در احتساب یا عدم احتساب حجر به عنوان بخشی از کعبه می-باشد.<ref>نک: حجر اسماعیل، ص42- 61؛ نک: میقات الحج، ج8، ص111 «حجر اسماعیل».</ref> | کیفیت طواف و همچنین خواندن نمازهای واجب و مستحب در حجر، مورد اختلاف فقهای شیعه و سنی قرار گرفته و ریشه این اختلاف به تفاوت دیدگاه ایشان در احتساب یا عدم احتساب حجر به عنوان بخشی از کعبه می-باشد.<ref>نک: حجر اسماعیل، ص42- 61؛ نک: میقات الحج، ج8، ص111 «حجر اسماعیل».</ref> | ||