چاه بضاعه: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
(←منابع) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۴: | خط ۴: | ||
دو روایت معروف نبوی(ص) درباره طهارت و پاکی آب، که در مباحث فقهی پرشماری کاربرد دارد، در کنار این چاه گفته شده است. | دو روایت معروف نبوی(ص) درباره طهارت و پاکی آب، که در مباحث فقهی پرشماری کاربرد دارد، در کنار این چاه گفته شده است. | ||
==نام== | ==نام== | ||
چاه بُضاعه را «بِضاعه» نیز خواندهاند.<ref>عمدة القاری، ج22، ص243.</ref> برخی حفر این چاه را به زن یهودی به نام «بضاعه» نسبت دادهاند.<ref name=":0" /> برخی «بضاعه» را نام خانهای متعلق به بنیساعده دانستهاند که چاه آن نیز به همان نام مشهور است.<ref>مراصد الاطلاع، ج1، ص202.</ref> به گفته برخی، این چاه، به جهت واقع شدن در محله بنیساعده، به چاه «بنیساعده» نیز شهرت داشته است.<ref>معجم البلدان، ج1، ص442؛ سنن دارقطنی، ج1، ص25.</ref> | چاه بُضاعه را «بِضاعه» نیز خواندهاند.<ref>عمدة القاری، ج22، ص243.</ref> برخی حفر این چاه را به زن یهودی به نام «بضاعه» نسبت دادهاند.<ref name=":0" /> برخی «بضاعه» را نام خانهای متعلق به بنیساعده دانستهاند که چاه آن نیز به همان نام مشهور است.<ref>مراصد الاطلاع، ج1، ص202.</ref> به گفته برخی، این چاه، به جهت واقع شدن در محله بنیساعده، به چاه «بنیساعده» نیز شهرت داشته است.<ref>معجم البلدان، ج1، ص442؛ سنن دارقطنی، ج1، ص25.</ref> | ||
خط ۲۷: | خط ۲۳: | ||
==ویژگیها== | ==ویژگیها== | ||
گویند چاه به جهت قرارداشتن در مسیر سیلابها و نیز کم ارتفاع بودن منطقه | گویند چاه بضاعه به جهت قرارداشتن در مسیر سیلابها و نیز کم ارتفاع بودن منطقه آن، در معرض زبالهها و نجاسات اطراف قرار داشت؛ ولی به سبب زیادی آب، اثر آن ملموس نبود.<ref>تاریخ المدینة، ج1، ص156-157؛ بهجة النفوس، ج1، ص308؛ وفاء الوفا، ج3، ص130.</ref> | ||
اندازه دهانه چاه در سده سوم قمری، هفت ذرع<ref group="یادداشت">نزدی به ۳/۵ متر.</ref> و ژرفای آبِ آن در هنگام فراوانی آب، تا نصف قامت انسان بیان شده است.<ref>سنن ابی داود، ج1، ص23-24.</ref> در سده هشتم قمری ژرفای چاه یازده و اندی ذراع<ref group="یادداشت">نزدیک به ۵/۵ متر.</ref> گزارش شده و ژرفای آب آن یک ذرع<ref group="یادداشت">نزدیک به نیم متر.</ref> بیان شده است.<ref>التعریف، ص157.</ref> برخی از معاصران | اندازه دهانه چاه در سده سوم قمری، هفت ذرع<ref group="یادداشت">نزدی به ۳/۵ متر.</ref> و ژرفای آبِ آن در هنگام فراوانی آب، تا نصف قامت انسان بیان شده است.<ref>سنن ابی داود، ج1، ص23-24.</ref> در سده هشتم قمری ژرفای چاه یازده و اندی ذراع<ref group="یادداشت">نزدیک به ۵/۵ متر.</ref> گزارش شده و ژرفای آب آن یک ذرع<ref group="یادداشت">نزدیک به نیم متر.</ref> بیان شده است.<ref>التعریف، ص157.</ref> برخی از معاصران نیز، قطر چاه را پنج ذرع<ref>نزدیک به۲/۵ متر.</ref> و ژرفای آن را ده متر ذکر کردهاند.<ref>مدینهشناسی، ص296-297.</ref> | ||
چاه در دورههای مختلف، مورد توجه جغرافیدانان و جهانگردان بوده است و با مختصات خاص هر دوره معرفی شده است. مجاورت با [[سقیفه بنیساعده]]،<ref>معجم ما استعجم، ج1، ص255.</ref> گنبد حجرالزیت،<ref>رحله ابن جبیر، ص157؛ رحله ابن بطوطه، ج1، ص362.</ref> واقع شدن در جهت غربی چاه حاء،<ref>التعریف، ص157.</ref> مجاورت با باغی به نام فیروزیه<ref>میقات الحج، ش15، ص68، «الحرمان الشریفان فی کتاب الحقیقه و المجاز».</ref> از ویژگیهای مورد اشاره در این آثار است. | چاه در دورههای مختلف، مورد توجه جغرافیدانان و جهانگردان بوده است و با مختصات خاص هر دوره معرفی شده است. مجاورت با [[سقیفه بنیساعده]]،<ref>معجم ما استعجم، ج1، ص255.</ref> گنبد حجرالزیت،<ref>رحله ابن جبیر، ص157؛ رحله ابن بطوطه، ج1، ص362.</ref> واقع شدن در جهت غربی چاه حاء،<ref>التعریف، ص157.</ref> مجاورت با باغی به نام فیروزیه<ref>میقات الحج، ش15، ص68، «الحرمان الشریفان فی کتاب الحقیقه و المجاز».</ref> از ویژگیهای مورد اشاره در این آثار است. | ||
==امروزه== | ==امروزه== | ||
نجفی در مدینهشناسی خود، از ساختمانسازی در اطراف چاه و ویرانی آن در اثر بیتوجهی خبر داده است.<ref>مدینهشناسی، ص296-297.</ref> این | نجفی در کتاب مدینهشناسی خود، از ساختمانسازی در اطراف چاه و ویرانی آن در اثر بیتوجهی خبر داده است.<ref>مدینهشناسی، ص296-297.</ref> این منطقه، در توسعه مسجد و حرم نبوی(ص) در دوره ملک فهد [[آل سعود|سعودی]] (حک: ۱۴۰۲–۱۴۲۶ق) تخریب شد.<ref>تاریخ معالم المدینه، ص263، پاورقی1.</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== |